PAÜ Ögrencileri, Burdur'un Arazi Yapisini Yerinde Inceledi

Denizli’de Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Insan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Cografya Bölümü ögrencileri “Burdur ili yerlesme ve çevre iliskisi” konulu saha çalismasini gerçeklestirdi. Saha çalismasina 50 ögrenci katildi.

Doç. Dr. Ibrahim Gökburun ve Dr. Ögretim Üyesi Rauf Belge sorumlulugunda yapilan arazi çalismasinda; Hacilar Höyügü, Burdur sehrinin tarihi çekirdegi, Insuyu Magarasi ve Burdur Gölü’nde inceleme yapildi. Hacilar Köyü’nün güneybati bitisiginde bulunan Hacilar Höyügü’nde baslayan arazi çalismasi, Burdur Gölünde yapilan incelemelerle tamamlandi. Insanligin ilk yerlesim yerlerinden biri olan Hacilar ören yeri, höyük denemeyecek kadar alçak ve yayvan bir arazinde bu yerlesimin varligi 1956’da saptanmistir. Hacilar’in yaklasik 400 metre kuzeyinde bulunan “Hacilar Büyük Höyük’te ise kazi çalismalari 2021 yilinda basladigini vurgulayan kazi ekibinden Burak Mutlutürk, höyük hakkinda ögrencileri bilgilendirdi.

16 evreli yerlesim süreci

Hacilar Höyügü’nde Neolitik Dönemden-Erken Kalkolitik’in sonlarina kadar bazi kesintilerle devam eden 16 evreli bir yerlesim sürecinden olustugunu vurgulayan Mutlutürk; “Hacilar Büyük Höyük’te ise yerlesmeler, Ilk Tunç Çagi I. Evrede baslamistir. Bugüne kadar, yani MÖ 3000 öncesine tarihlenen bir yerlesmeye ait “testere disi” seklinde kirilmalarla kuzey-güney dogrultusunda gelisen, çok ustalikla insa edilmis bir savunma sistemi açiga çikartilmistir. Höyükteki Ilk Tunç Çagi I mimarisinin genel görünümü, Anadolu’da simdiye kadar kazilmis hiçbir yerlesmenin mimarligi ile ilgisi olmayan, “testere disi” seklinde girinti ve çikintilarla daire seklinde geliserek çevresini saracagi bir yerlesmeyi korumak için yapilmis bir savunma sistemi seklindedir. Burada yönetici siniflarin ikametgâhi (saray), tapinak vs. gibi yapilariyla bu yerlesme olaganüstü güçlü bir savunma sistemi ile korunmaya alinacak kadar zengin bir kent oldugu düsünülüyor. Ayrica buradaki mekânlarda bulunan çanak çömlek ve gereçler ile meyve ve tahil kalintilari, bunlarin savunma sistemi içinde ayni zamanda konut olarak kullanildigini göstermektedir” dedi.



Burdur Anadolu tarihinin bütün evrelerini yasadi

Hacilar Höyügünde baslayan arazi çalismasina Burdur sehir merkezinde devam edildi. Burdur sehrinin tarihi çekirdegi hakkinda bilgi veren Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi ögretim üyesi Doç. Dr. Ilker Yigit, “Burdur sehri, Anadolu tarihinin bütün evrelerini yasamis bir sehir olmasi nedeniyle çok özel bir. Bir önceki durakta Hacilar Höyügü’nü gezip gördünüz. Sehir merkezinde ise Anadolu’nun Türklesip Islamlasmasi ve öncesine ait kültürlerin izleri var. Ilk olarak Burdur’un önemli mimari yapilarindan biri olan Kavakli Rum Kilisesi (DogaTarihiMüzesi) Cumhuriyetin ilk yillarina kadar kullanilan bir kilisedir. Mübadele sonrasinda bu yapi bir süre Türk Ocagi’na tahsis edilmistir. Daha sonra depo olarak kullanilan yapi, bir süre sonra ise kullanim disi kalmistir. Günümüzde ise yapilan restorasyon çalismalariyla birlikte Doga Tarih Müzesi olarak hizmet vermektedir. Müzede Burdur’un Kemer Ilçesi Elmacik Köyü’nde ortaya çikan dev bir güney filine ait iskelet ile tarih öncesi canlilara ait kalintilar sergilenmektedir” dedi.



Sur parçalari bulundu

Ögrencilere Burdur sehrinin merkezinde yer alan Yesiltepe mevkisinde, sehrin panoramik görüntüsüyle bilgiler sunan Doç. Dr. Yigit, “Burdur adinin kökeni tartismalara, bilinmezliklere gebe. Fethedilen yerleri imar ve iskân etmek Türklerin önceliklerindedir. Merkezi bir yerde bir Ulucami’nin yükseltilmesi, minarelerden yükselen ezan sesleriyle, o beldenin Türk-Islam sehrinin tesisinin bes vakit ilani, olmustur. Türk-Islam sehri ‘Cuma kilinur, bazari durur’ yer olarak tanimlamistir. Sadece cuma namazi kilinan yer degil elbet sehirler, pazari olan yakin ve uzak çevrelerden insanlarin sehre geldigi, sehirden haber aldigi, sehre haber ulastirdigi, ihtiyaç gördügü, alisveris yaptigi, haberdar oldugu yasam alanlaridir. Ulu Caminin oldugu tepe ona kavusan yollar ve yol üstünde kapilar. Kadim sehirlerin iç kaleleri, ahmedekleri. Sarayin, caminin, iskânin, hazinenin bulundugu yerler... sehrin kalbinin attigi yer, nüve, çekirdek sahadir. Ulu Cami ve saat kulesinin çevresinden yaklasik 200 metre yariçapinda bir daire çizildiginde burasi tamamen iç Kale bunun disi ise dis Kaleyi olusturmaktadir. Günümüzde herhangi bir sur kalintisi bulunmamaktadir. Surlarin ilk kez kesfedilisi ise 1920’lerde bir yangin sonrasinda insaat malzemesi için tas aranirken Ulu Cami yakininda Sur parçalari bulunmustur” dedi.



Burdur Gölü’nü de incelediler

Insuyu Magarasi’nda gezip gören Cografya bölümü ögrencileri, daha sonra Göller Yöresinin en büyük göllerinden biri olan Burdur Gölü’nde incelemelerde bulundu. Arazi Çalismasina katilan ögrencilerden Sükrü Sezen “Burdur Gölünün kiyisinda dogup büyüdüm. Burdur Gölü’nde yasanan ekolojik degisimin taniklarindan biriyim. Burdur Gölü ilimizin hayat kaynagi, en önemli dogal güzelliklerinden biridir. Önemli bir turizm destinasyon alani. Ancak Burdur gölü su aynasi giderek küçülüyor. Göl çevresinde bulunan yerlesmelerde yanlis uygulamalar, Burdur Gölü için büyük sorunlara neden oluyor. Çünkü gölün su seviyesi giderek azaliyor. Gölün su kaybetmesi nedeniyle tuzluluk oranin da artmis oluyor. Burdur Gölü korumak ve yasatmak hepimizin sorumlulugudur. Bu konuda bilimsel çalismalar yapiliyor. Ancak daha somut adimlara ihtiyacimiz. Bugün burada hocalarimiz ve ögrenci arkadaslarimizla gerçeklestirdigimiz bu arazi çalismasinda Burdur Gölü’de yasana ekolojik degisime dikkat çekmeyi amaçliyoruz” dedi.