'Portekiz de gidiyor, İspanya sırada' korkusu dünyayı sallıyor

Euro Bölgesi ülkelerinin borç krizine yönelik endişeler haftanın son işlem gününde etkisini iyiden iyiye artırdı. Kaygıları artıran, Financial Times Deutschland gazetesinin Euro Bölgesi ülkelerinin ve Avrupa Merkez Bankası'nın Portekiz'e "yardım iste" baskısı yaptığına ilişkin haberi oldu. Portekiz hükümeti haberi yalanlasa da euro/dolar paritesi son iki ayın en düşük seviyesi olan 1.3221'e geriledi. Euro'daki kan kaybı dolar/TL'yi de peşinden sürükledi. Dolar/TL bankalararası piyasada 1.50 sınırını zorluyor. İMKB-100'de ise kayıp yüzde 1.49 oldu.
Dün yetkililer arka arkaya yaptıkları açıklamalarla Portekiz ve İspanya'nın yardım alması gibi bir durumun olmadığına piyasaları ikna etmeye çalıştılar. Portekiz'in yardım alması için baskı yapıldığını yalanlayan hükümet sözcüsü, "Bu gazete haberi tamamen yanlış ve dayanaksız" dedi. Portekiz Maliye Bakanı Fernando Teixeira dos Santos ise, isim vermeden söylentiler yüzünden Almanya'yı suçladı.
Teixeira dos Santos, Portekiz gazetesi Jornal de Noticias'da yayımlanan röportajında, "Herhangi bir ülkenin adını zikretmek istemiyorum, hele Almanya'nın hiç. Ama Avrupa Birliği'ndeki ortaklarımız arasında Euro Bölgesi'nde istikrarı korumanın en iyi yolunun spot altındaki ülkeleri yardım kullanmaya itmek ve zorlamak olduğunu düşünenler var" dedi.

Portekiz sıkı bütçeyi kabul etti
Bu arada Portekiz Parlamentosu dün önemli tasarruf önlemleri içeren 2011 bütçesini kabul etti. Bütçeyle, yüzde 7.3 olan açığın gelecek yıl yüzde 4.6'ya düşürülmesi hedefleniyor. Tasarruf önlemleri çerçevesinde, kamu harcamaları azaltılacak, ikramiyeler dondurulacak, maaşlar düşürülecek. Şu anda yüzde 21 olan katma değer vergisi 2 puan artışla yüzde 23'e çıkarılacak.
İspanya Başbakanı Jose Luis Rodriguez Zapatero de ülkesinin dışarıdan mali yardım isteme olasılığının olmadığını ve ekonomisini dengelemek adına yeni önlemler almayacaklarını söyledi. RAC1 televizyonuna konuşan Zapatero, "İspanya'ya karşı pozisyon alanlar büyük bir hata yapıyor" dedi.
Riskli Euro Bölgesi ülkelerinin tahvillerinin batma riskine karşı sigorta primi olan CDS'leri de rekora koşuyor. Portekiz'in 5 yıllık CDS'leri 500 puanda. İspanya CDS'leri 325 puana çıktı. Bu arada Avrupa'da en sert düşüşü yaşayan borsa da yüzde 2.62 ile Madrid borsası oldu.

 



Riskli bankalara güven yerle bir
Dünkü satış dalgasında en ağır darbeyi riskli ülkelerin bankacılık hisseleri aldı. En sert düşüş ise yüzde 3.68 ile İspanyol Santander bankasının Madrid borsasındaki hisselerinde yaşandı.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor's'un İrlanda bankalarının notunda yaptığı indirim de bu hisseleri aşağı çekti. S&P, Anglo Irish Bank'ın uzun vadeli tahvil notunu altı basamak indirerek "yatırım yapılamaz" seviyeye çekti. 

S&P notlarını indirdi
S&P, daha fazla indirim için de kapıyı aralık bıraktı. Söz konusu bankanın borçlarının 4 milyar euro'su devlet garantisi altında değil. Kuruluş diğer İrlanda bankaları Bank of Ireland ve Irish Life & Permanant'ın tahvil notlarını da bir basamak indirdi. Bu iki bankanın da devlet garantisi altında olmayan toplam borcu 11 milyar euro'yu buluyor. Bu tahvillerin getirisi daha düşük kağıtlarla değiştirilip değiştirilmeyceği AB ve IMF ile yapılacak anlaşmayla netleşecek.
İrlanda krizi su yüzüne çıkmaya başladığından bu yana dünya borsalarındaki toplam kayıp ise 2 trilyon dolara yaklaştı.

 

Türkiye'nin samuray tahvili yolda
Japan Bank of International Cooperation (JBIC), aralık kadar yakın bir zamanda Türkiye'nin JBIC garantisiyle 150 milyar yen (yaklasik 1.8 milyar dolar) samuray tahvili ihraç edebileceğini açıkladı.
JBIC Başkanı Hiroshi Watanabe Türkiye'nin yen cinsi bono ihracının fonlama kaynaklarını çeşitlendirmede yardımcı olabileceğini söyledi. Watanabe, ihraçlar için "Bana bu yıl içinde yapılması gerektiği söylendi" dedi. Watanabe ayrıca, Türkiye'nin Meksika'nın gerçekleştirdiğine yakın tutarda ihraca doğru gittiğini de ekledi. Meksika geçen yıl iki kez 150 milyar yen tutarında samuray bono ihracı gerçeklestirdi. Türkiye, ilk ihracını 1992'de, son ihracını ise 2000'de yaptı.

 

İrlandalı seçmen ilk cezayı verdi
Borç krizi yüzünden AB ve IMF'nin yardım paketini istemek zorunda kalan İrlanda hükümeti, halktan ilk somut tepkiyi dün gördü. Yapılan ara seçimlerle iktidar partisinin meclisteki çoğunluğu sadece iki sandalyeye geriledi. Buna karşılık milliyetçi Sinn Fein bir sandalye kazandı. Seçimle meclise giren Sinn Fein milletvekili Pearse Doherty, 7 Aralık'ta yapılacak bütçe oylamasında "hayır" oyu vereceğini ve böylece erken seçim için bastıracağını söyledi.
Öte yandan AB kaynakları, İrlanda'nın pazar günü yardım paketi için anlaşmayı imzalamasının beklendiğini söyledi. Buna göre yapılacak yardımın 85 milyar euro olması öngörülüyor.