Profesör Çift 'En Etkili Liste'de Yer Almanın Gururunu Yaşıyor

TUĞBA YARDIMCI - Dünyada bilim insanlarının başvurdukları en önemli veri tabanlarından kabul edilen Thomson Reuters'in 'Dünyadaki En Etkili Bilim İnsanları Listesi'nde Türkiye'den yer alan 9 kişiden 2'si olan Karadeniz Teknik Üniversitesinde (KTÜ) görevli Münevver ve Atalay Sökmen çifti, başarının gururunu yaşıyor.

KTÜ Fen Fakültesi Kimya Bölümü Analitik Kimya Ana Bilim Dalında yaklaşık 10 yıldır görev yapan Prof. Dr. Münevver Sökmen ile Biyoloji Bölümünde görevli Prof. Dr. Atalay Sökmen, 30 yıllık evliliklerinin yanı sıra akademik çalışmalarını da zaman zaman birlikte yürütüyor.

Anadolu'ya has çoğu endemik bitkilerin biyolojik aktiviteleri, bu aktiviteden sorumlu kimyasalların analizleri ve izolasyonunu yaparak bu tür kaynakların envanterlerinin çıkarıldığı çalışma kapsamında yayımladıkları bilimsel makaleler ve bunlara yapılan yüzlerce atıf, Sökmen çiftini akademik çevrede 'bilim oscarları' olarak da adlandırılan 'Dünyadaki En Etkili Bilim İnsanları Listesi'ne taşıdı.

İki çocuk sahibi Sökmen çiftinin yayımladığı makaleler, ekonomiden tıbba, kimyadan işletmeye kadar her bilim dalında dünya çapında en çok atıfta bulunulan makaleler arasında yer alıyor. Binlerce bilim insanı arasından çalışmaları en çok atıf alan 3 bin 300'ü arasına giren Sökmen çifti, bu listede Türkiye'den yer alan 9 bilim insanı arasında bulunmanın mutluluğunu yaşıyor.

- 'Bir aile gururudur bizim için'

Prof. Dr. Münevver Sökmen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünya çapında tanınmanın ve değer görmenin bir akademisyenin hayali olduğunu söyledi.

Çalışmalarının, Türkiye dışında da değer görmesinin ve bunun rakamlarla ortaya konulmasının kendisini mutlu ettiğini belirten Sökmen, 'Atalay bey ile birlikte başardığımız işler bunlar. Bu ikimizin de başarısıdır, bir aile gururudur bizim için.' dedi.

Sökmen, kendisinin kimyacı, eşinin de bitki biyoteknoloğu olduğunu ifade ederek, 'Atalay beyin ihtiyaç duyduğu alanları ben tamamladım, benim bilmediğim alanların başlatıcısı o oldu. Dolayısıyla biz birbirimizi tamamlayan bir dal olduk. Yaptığımız çalışmaları genellikle bu alanda yönlendirdik ve gerçekten de o olmasa ben olmazdım, ben olmasam o olmazdı. Belki bireysel çalışılmış olurdu ancak bu kadar değerli olmazdı. Multidisipliner olması, farklı alanlara hitap etmesinin nedeni de budur çünkü bu çalışmalar iki değerli temel bilimi içeriyor.' diye konuştu.

Ankara Üniversitesinden 1986 yılında dereceyle mezun olduğunu ve ardından Sivas Cumhuriyet Üniversitesinde asistanlığa başladığını anlatan Sökmen, şöyle devam etti:

'Atalay bey ile mezun olduğum yıl evlendik. Aynı üniversitede görev yaparken YÖK bursuyla gönderildiğimiz İngiltere'de yaklaşık 6 yıl kalarak doktora ve post doktora yaptık. Sonra üniversitemize dönerek mecburi hizmetimizi tamamladık. Ardından Atalay beyin baba ocağına bağlılığı ve Trabzonspor sevdası dolayısıyla Trabzon'a, KTÜ'ye gelmeye karar verdik. Kimyayı çok severek seçtim, yeniden dünyaya gel deseler yine kimyacı olmayı isterdim.'

Sökmen, geldikleri noktada, kariyer hedeflerini değerlendirirken listede yer alıp almamanın kendileri için çok da önemli olmadığını anlatarak, 'Yaptığımız çalışmaların istihdam sağlaması, ürüne dönüşmesi için üretime yöneldik, her ikimizin de artık hedefi bu. Artık akademik çalışmanın miktarını biraz daha azaltıp tamamen üretime yönelik çalışmalar yapmak istiyoruz. Bu noktada çalışmalar yapıyoruz da aslında, bunların birkaçı ciddi anlamda ticari ürüne dönüşmüş durumda.' ifadelerini kullandı.

Bilim çevresinden çok olumlu eleştiriler aldıklarını paylaşan Münevver Sökmen, 'Rektörümüz tebrik mesajı yayımladı, ödül verdi sağ olsunlar. Arkadaşlarım tarafından çok iyi dilekler ve başarı kutlamalarıyla taçlandırıldım. Yıldız Teknik Üniversitesinde mayıs ayında düzenlenecek Bilim Şenliği etkinliğinde gençlerle söyleşi yapacağız. Bunlar mutluluk verici gelişmeler.' şeklinde konuştu.

Sökmen, gelecek yıllarda listede Türkiye'den çok daha fazla sayıda akademisyenin yer alması dileğinde bulundu.

- 'Bu duygu her akademisyene nasip olur inşallah'

KTÜ Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atalay Sökmen de Türkiye'den tüm bilim alanlarında 9 kişinin yer aldığı listede eşiyle birlikte bulunmasının gurur verici olduğunu söyledi.

Sökmen, 'Bu duygu her akademisyene nasip olur inşallah. Bilim insanının misyonu bu olmalı. Yaptığı işlerin karşılığının başkaları tarafından değer görmesi önemli. Bu bakımdan mutluyum.' dedi.

Atalay Sökmen, taşıdıkları unvanın bilimsel anlamda karşılığını verebilmek için çalıştıklarını belirterek, 'Yaptığımız işlere paralel olarak öğrenci yetiştirme misyonumuzu da bu şekilde sürdürüyoruz ve çok mutluyuz. Ruhen başarıyı elde ettim, devamını getirmem lazım. Bu gurur, mutluluk bana yeter.' değerlendirmesinde bulundu.

Çalıştıkları konular dolayısıyla Türkiye'nin her tarafında tanınan insanlar olduklarını, dolayısıyla güzel geri bildirimler aldıklarını belirten Atalay Sökmen, şunları kaydetti:

'Elde ettiğimiz bu başarıyla genç akademisyenlere, 'günün birinde umarım biz de bu listeye gireriz' sözünü söyletebilmeyi diliyoruz. Dünya çapında böyle bir listede yer almak, sizi dünya çapında biri yapıyor. Her hafta en az üç, dört yerden hakemlik teklifleri alıyorum. Yaptığımız işler sadece kağıt üzerinde kalan işler değil, hepsi ekonomiye, üretime dayalı şeyler. O bakımdan şanslıyım, emekliliğim de gelmeden mümkün olduğu kadar biraz daha fidan yetiştirip bırakırsak, memleketimize güzel ve hayırlı işler yapmış olacağız.'

Sökmen, makalelerine yapılan atıfların devam ettiğini vurgulayarak, 2016'da da listede yer almaya aday olduklarını kaydetti.