Bir zamanlar Uzakdoğu’dan getirilerek Rize’de ekimi yapılan satsuma cinsi mandalina bölgenin iklim şartlarını sevdi. Öyle ki tadı ve kokusu ile kendisini diğer türlerden ayıran satsuma cinsi mandalina, Rize’nin Derepazarı ilçesinin de meşhur ürünü oldu. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi tarafından Rize’nin köyleri tek tek tarandı. Toplanan satsuma cinsi mandalinalar üniversite tarafından oluşturulan seleksiyon bahçesi ile inceleme altına alındı. İçlerinden çıkan 7 çeşit satsuma cinsi mandalina çeşidi için ise Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuruda bulunuldu.
Rize’nin mandalinasının çayından daha eski bir tarihi olduğunu ve herkes tarafından aroması, kokusu ve diğer özellikleri nedeniyle tercih edildiğini dile getiren Rize Valisi Kemal Çeber, “Turunçgillerin üretildiği yerlerde bile Rize mandalinası olarak bilinir ve satılır. Bende Rize Valisi olmadan bunu bilirdim. Gerçekten hem aroması hem içerisindeki vitamin değerleri hem de liflilik oranları gibi özellikleri ile farklı bir mandalina. Rize’de herkes çayı bilir ama mandalina daha eskidir. Neredeyse 150 yıllık geçmişine kadar bilinir, hatta daha eskisi de söylenir. Rize mandalinasının en lezzetli yetiştiği yer olarak da Derepazarı olduğu söylenir. Burada çok güneş alır, rakım biraz daha farklıdır. Bu Derepazarı mandalinası üzerine de çalışmalar yürütülüyor. Bu çalışmalardan bir tanesi de Derepazarı mandalinası reçeli. Artık yurt içi ve yurt dışından gelen misafirlerimize, devlet büyüklerine Derepazarı mandalinası ikram ediyorum ve her birinden çok güzel geriye dönüşler alıyorum. Derepazarı mandalinasının reçelini yiyen, tadan herkes çok beğeniyor. Biz de sofralarımızda beğenerek bulunduruyoruz. Hem vitamin değerleri hem besleyicilik özellikleri hem de liflilik özellikleri ile de sağlığa yararlı. Derepazarı mandalinası aynen ilçemizin yine çok meşhur pidesi gibi önemli bir ürünü olacak ve herkesin sofrasında arzu ederek, beğenerek bulundurduğu gıda çeşidi olacak” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a da Derepazarı’nın mandalinasından yapılan reçelin ulaştırıldığını ve tadını çok beğendiğini öğrendiklerini dile getiren Vali Çeber, “Cumhurbaşkanımıza Derepazarı mandalinasından yaptığımız reçeli gönderdik. Tattığı ve çok beğendiği bilgisini de aldık. Cumhurbaşkanımız şeker hassasiyetinden dolayı çok fazla şekerli ürün tüketmiyor ama yöresinin bir ürünü olarak kendisine ulaştı. Memleketin her bir köşesindeki en ufak gelişmeden mutlu olduğu için böyle bir ürünün varlığından da mutlu olduğunu biz biliyoruz. Tadına baktığını ve çok beğendiğini de biliyoruz” şeklinde konuştu.
Rize Valisi Çeber Açıklaması 'Rize'nin Mandalinası Çayından Daha Eski'
Coğrafi işaret yolunda çalışmaları süren ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi tarafından üzerinde yoğun çalışmalar yürütülerek gen havuzu hazırlanan "Derepazarı mandalinası", tadı ve aroması ile herkesi kendine hayran bıraktığı gibi reçeli de ilgi gördü. Rize Valisi Kemal Çeber, Rize’nin mandalinasının çayından daha eski olduğunu söyledi.