Roman Vatandaşlar İçin Yeni Uygulamalar Hayata Geçirilecek

MERVE YLIDIZALP ÖZMEN - BURCU ÇALIK - Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca, Romanların yaşam koşullarının iyileştirilmesi için hazırlanan eylem planıyla eğitim, sağlık, istihdam, barınma ve sosyal hizmetler alanlarında yeni uygulamalar hayata geçirilecek.

Roman vatandaşların eğitim, sağlık, istihdam, barınma ve sosyal hizmetler alanlarında yaşam koşullarının iyileştirilmesine yönelik strateji belgesinin ikinci aşama eylem planına ilişkin Cumhurbaşkanlığı genelgesi, Resmi Gazete'de yayımlandı.

"Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi (2016-2021) II. Aşama Eylem Planı (2019-2021)" eğitim, istihdam, barınma, sağlık ve sosyal hizmetler ile sosyal yardımın yanı sıra izleme ve değerlendirme alanlarını kapsıyor.

Roman mahallelerinde yapılan alan araştırmaları sonucunda, çocukların eğitim olanaklarından yeteri yararlanamadıkları, eğitime erişimlerinin sınırlı olduğu ve okul bırakma ve devamsızlık oranlarının yüksek olduğu tespit edildi.

Bu kapsamda, hazırlanan çalışmalar ile öncelikle zorunlu eğitimin tüm aşamalarında okulu terk etme ve devamsızlık şeklinde kendini gösteren eğitimden kopuşlar engellenecek ve daha önce çeşitli nedenlerle eğitimini yarıda bırakmak zorunda kalmış kişilerin (gençler öncelikli olmak üzere) eğitimlerine devam etmeleri sağlanacak.

Roman ailelerin, eğitimin sosyal ve ekonomik faydaları ile eğitime yönelik sosyal yardımlara dair bilgi düzeyleri artırılacak. Roman veli ve öğrencilerin, okul, öğretmen ve akranları ile sosyal bağları güçlendirilecek.

Romanların yoğun yaşadığı illerde okul öncesi eğitim, temel eğitim, üst öğrenim kurumları ve eğitim intibakı konusunda Milli Eğitim Bakanlığı sorumluluğunda farkındalık artırma faaliyetleri yapılacak. Ebeveynlerin, eğitime erişim ve eğitime devam etme konusunda çocuklarını desteklemesi sağlanacak. Roman çocuklara sosyal, psikolojik ve akademik destek sağlanacak.

- En az 3 bin kişi mesleki eğitim kurslarından faydalandırılacak

Roman vatandaşların, iş gücü piyasasının talep ettiği niteliklere kavuşturulması sağlanacak.

Mesleki niteliklerin ve becerilerin geliştirilmesi ve iş gücü piyasasında eşit fırsatların sağlanması amacıyla işverenler, sivil toplum ve ilgili tüm paydaşlar arasında iş birliği geliştirilecek.

Girişimciliğin teşvik edilmesi amacıyla girişimcilik eğitimi programları ve mikro-kredi gibi finansal araçlar yoluyla destek verilmesi, daha fazla iş yeri açılması sağlanacak.

Çocuk işçiliğini önlemek, çocuklarla gençleri eğitime ve bilgilerini, kabiliyetlerini geliştirecek etkinliklere yönlendirmek üzere gerekli tedbirler alınacak.

Romanların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) faaliyetleri ile ilgili bilgilendirme yapılacak. 12 bin 500 katılımcının yer alacağı bilgilendirme toplantıları düzenlenecek ve İş Arama Becerileri Eğitimi verilecek.

Sivil toplum kuruluşlarının organizasyonunda, ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği içinde, 1000 kişi girişimcilik eğitim programlarından yararlandırılacak.

Mesleki eğitim kursları aracılığıyla Roman vatandaşların yoğun olarak yaşadığı bölgelerdeki vatandaşların istihdam edilebilirliklerinin artırılması sağlanacak. En az 3 bin kişi mesleki eğitim kurslarından faydalandırılacak. Roman vatandaşların istihdamına ilişkin sorunların ele alınacağı yerel ve merkezi çalıştaylar düzenlenecek.

- Saha araştırması ve analizi yapılacak

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı iş birliğinde, iyileştirilebilir durumdaki konutlar belirlenerek gereken çalışmalar yürütülecek.

Sağlıksız bir çevrede, kötü koşullarda ve yetersiz özelliklere sahip konutlarda ya da geçici konutlarda ikamet eden gruplara barınma konusunda çözümler üretilecek.

Onarım ve yeniden yapılandırma konusunda yüksek desteğe ihtiyaç duyan 3 ilde, Romanların yoğun olarak yaşadığı mahalleler tespit edilecek. Saha araştırması ve analizi yapılacak.

Halihazırda Ev Onarımı Yardımları kapsamında azami 15 bin lira, Ev Yapımı Yardımları kapsamında azami 25 bin lira olarak uygulanan barınma yardımlarının daha etkin uygulanması ve daha fazla Roman vatandaşın bu yardımlardan faydalanması hedefleniyor.

Roman vatandaşların barınma yardımı başvurusu yapma ve kullanma kapasitesinin artırılması için farkındalık ve bilgilendirme faaliyetleri yapılacak.

- 10 bin Roman vatandaşa "sağlık okuryazarlığı" eğitimi

"Romanların Yoğun Olarak Yaşadığı Alanlarda Sosyal İçermenin Desteklenmesi Operasyonu İçin Teknik Yardım Projesi" kapsamında sağlık alanında ihtiyaç analizi çalışmasını yürüten Bakanlık, Roman vatandaşların aile hekimlerini tanıma oranının yüzde 84,6, sağlık güvencesine sahip olma durumunun da yüzde 94,4 olduğunu saptadı.

Bu çerçevede, Romanların yoğun olarak yaşadığı illerde sağlık okuryazarlığına ve hizmetlerine erişimlerinin artırılması, tütünle ve uyuşturucu bağımlılığıyla mücadelenin geliştirilmesine yönelik yeni uygulamalar hayata geçirilecek.

Roman mahallelerindeki aile sağlığı merkezleri ve mobil hizmetlerin kapasiteleri geliştirilecek, personel eğitimleri düzenlenecek.

Sağlık okuryazarlığı konusunda sağlık müdürlükleri veya toplum sağlığı merkezlerinde çalışan personel aracılığıyla kadınların ağırlıklı olduğu 10 bin Roman vatandaşa bulaşıcı-kronik hastalıklar, bebek-çocuk bakımı, tütün kontrolü, beslenme ve fiziksel aktivite gibi konuları içine alan eğitimler verilecek.

İçerikleri güncellenecek 10 bin eğitim materyalinin de vatandaşlara dağıtımı sağlanacak. Ayrıca tütün ve madde bağımlığıyla mücadele kapsamında düzenlenecek eğitimlerle 5 bin Roman vatandaşa ulaşılması hedefleniyor.

- Binlerce Roman vatandaşa danışmanlık desteği

Eylem planı ile Roman vatandaşların kamu hizmetlerinden yararlanmasını kolaylaştıracak danışmanlık hizmetleri oluşturulacak ve yaygınlaştırılacak.

Roman vatandaşların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde Sosyal Hizmet Merkezleri içinde faaliyet gösteren Sosyal Hizmet Koordinasyon Birimleri'nin (SHKB) kapasitelerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülecek. SHKB'ler üzerinden 2020'de yaklaşık 10 bin, 2021'de ise 15 bin vatandaşa danışmanlık hizmeti verilecek.

Sosyal hizmet ihtiyacı bulunan dezavantajlı vatandaşların sahip oldukları haklar ile kadının güçlenmesi, kadının sosyal statüsüne zarar veren etkenlerle mücadele gibi konularda da 300 bin kişiye ulaşılması sağlanacak.

Roman vatandaşların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde faaliyet göstermek üzeri yeni Sosyal Dayanışma Merkezleri (SODAM) faaliyete geçirilecek, mevcut SODAM'ların da hizmet sunum kapasiteleri artırılacak. Bu çerçevede 2020'de 10, 2021'de ise 15 yeni SODAM'ın açılışı planlanıyor.

- Romanlara yönelik iki saha araştırması yapılacak

Bakanlık, Roman vatandaşların yoğun olarak yaşadığı bölgelerdeki sosyo-ekonomik değişimin ve kültürel özelliklerin tespit edilmesi amacıyla 2020-2021, 2021-2022 yıllarında, iki ayrı saha araştırması gerçekleştirecek.

Eylem planındaki hedeflerin uygulanması ve etkin bir şekilde takibi amacıyla oluşturulan İzleme ve Değerlendirme Kurulu'nun yapısı da güçlendirilecek.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca hazırlanan Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi (2016-2021) II. Aşama Eylem Planı (2019-2021) Bakanlığın resmi internet adresinden paylaşılacak.