Rusya ve Çin; Suriye’ye Destek Çıktı

Pekin’deki Büyük Halk Sarayı’ndan yapılan ŞİÖ Devlet Başkanları Konseyi'nin 12. Toplantısı bugün sona erdi. Zirvenin sonunda örgüte üye ülkelerin liderleri imza törenine katıldı.

Liderler, başta "Kalıcı Barış ve Ortak Refah İnşasına Dair Açıklama" olmak üzere on belgeyi imzaladı. İmzalanan belgeler arasında üye ülkelerin önemli uluslararası sorunlardaki ortak tutumları, ŞİÖ'nün uyumlu bir bölge olarak inşa edilmesi, ŞİÖ'nün orta ve uzun vadeli gelişme stratejisi planı, bölgede barış, güvenlik ve istikrara tehdit oluşturan durumlarla mücadele amaçlı siyasi ve diplomatik önlemler ve mekanizma yönetmeliği, terörizm, bölücülük ve aşırıcılıkla mücadele 2013-2015 işbirliği programı bulunuyor.Çin Cumhurbaşkanı Hu Jintao, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’un katıldığı törenin ardından konuşan Hu, Afganistan’ın tam gözlemci statüsüyle Türkiye’nin ‘’diyalog ortağı’’ statüsünü kabul ettiklerini söyledi.

Bu, ŞİÖ'nün diyalogu genişletme ve açıklığı koruma tavrını yansıtmanın yanı sıra, örgütün bölgesel ve uluslararası işlere katılma kabiliyetini daha da güçlendirdiği olarak yorumlanıyor. Diyalog ortağı devletler, tüm ŞİÖ etkinliklerine katılma hakkına sahip değil ve örgütün kamuya açık olmayan belgelere erişimi de bulunmuyor. BM yaptırımlarıyla karşı karşıya bulunan ve Rusya’nın da karşı çıktığı İran’ın üyelik başvurusu bu zirvede kabul edilmedi.
Zirvenin ardından bir sonuç bildirgesi de yayımlandı. Bildirgede Suriye’nin toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi ve ateşkesin bir an önce sağlanması gerektiği vurgulandı.

HU: ÜYELERİNİN İÇ İŞLERİNE KARIŞILMASIN

Zirvenin genel kurulunda konuşan Hu, örgüte üye ülkelerde halkın kendi kaderlerini tayin hakkına saygı gösterilmesi gerektiğine dikkat çekti ve üye ülkelerin içişlerine herhangi bir bahaneyle müdahale edilmesine karşı çıktıklarını vurguladı. Konuşmasında Hu ayrıca üye ülkelerin demiryolu, karayolu, havayolu, telekomünikasyon, elektrik şebekesi ve enerji boru hatları gibi yollarla birbirlerine bağlanarak, tarihi "İpek Yolu"nu yeniden canlandırmak için çaba harcaması gerektiğine işaret etti. Hu Jintao ayrıca, ticaret ve yatırımda kolaylık sağlamak ve üye ülkelerin ekonomik gelişmelerini hızlandırmak için kalkınma bankası, tahıl güvenliği işbirliği mekanizması, tohum deposu, tarımda pilot bölgeleri ve enerji dernekleri kurulması önerisinde de bulundu. Çin Cumhurbaşkanı, ülkesinin örgütün dönem başkanlığını yürüttüğü bir yıl boyunca, siyaset, güvenlik, ekonomi ve kültür gibi alanlardaki işbirliğinin istikrarlı şekilde ilerlediğini kaydetti.

Hu öte yandan örgütün Afganistan’daki “barışçıl yeniden yapılanma” sürecine dahil olması gerektiğini de söyledi.

Zirve kapsamında ayrıca ikili görüşmeler de gerçekleştirildi.

Genel kurul öncesi hatıra fotoğrafı da çektirildi. Bölgedeki radikal unsurlara son vermek ve sınır güvenliğini sağlamak için Çin ve Rusya öncülüğünde, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan’ın 1996’da oluşturduğu örgüt, Şanghay Beşlisi olarak anılıyordu ve 2001 yılında Özbekistan’ın katılımıyla üye sayısını altıya çıkardı. Zirveye İran, Pakistan ve Moğolistan, örgütün gözlemci ülkeleri olarak katıldı.

Belarus ve Sri Lanka, 2010’da örgütün diyalog ortağı ülkeleri olmuştu.
Örgüt, doğunun NATO’su olarak nitelendiriliyor. Dönemin Rusya Devlet Başkanı Putin, örgütün Ağustos 2007’deki Bişkek Zirvesi’nde “Tek kutuplu dünya kabul edilemez.” demiş ve örgütün misyonu hakkında ipucu vermişti.