Sadece Bir Köyde Üretiliyordu, Asirlik Kara Kilidin Tek Ustasi Kaldi

Trabzon’un Vakfikebir ilçesindeki Ishakli Mahallesinde tarihi 1900’lü yillara dayanan kara kilit imalati kaybolmaya yüz tuttu. Karadeniz Bölgesi’nde geçmis yillarda hem üretimi ve hem de usta açisindan oldukça yogun günler yasayan kara kilit imalatinin günümüzde tek bir ustasi kaldi. Körüklü kömür ocaklarinda dövülen demirden yapilan bugünlerde ise makinelesen kara kilitler özellikle Trabzon, Giresun ve Samsun gibi illerde yogun sekilde tercih ediliyor. Ev ve samanlik kapilarinda kullanilan ve iki tür halinde satilan kara kilitlerin yapimi 10 asamadan geçiyor. Küçügü 16 santimetre, büyügü de 18 santimetre olan büyük anahtarli kara kilitlerin son ustasi olan Necati Sinan (59) Vakfikebir ilçesindeki Kirazlik Sanayi Sitesi’nde oglu Osman Sinan (32) ile meslegini sürdürüyor. Baba meslegi olan kara kilit imalatina ilkokul yillarinda basladigini belirten Necati Sinan, “Baba meslegi. Ilkokuldan sonra bu meslege basladik. Devam ediyoruz. Kara kilidin tarihi 1900’lü yillara dayanir. Bizim köyden baska hiçbir yerde yapilmaz. Köyün tamami bunu yapardi. Sonra bu isten vazgeçildi. Bu isin yapan sadece ben kaldim. Yapimi makineler yardimiyla yapiyoruz. Geçmis yillarda daha farkli sekilde yapiliyordu. Körüklü ocaklarda yapilirdi. Suanda makinelerden çikan kaliplarla yapiliyor” dedi.



“Bu kadar teknolojiye ragmen kara kilide yine talep oluyor”

Teknolojiye ragmen kara kilide talep oldugunu kaydeden Sinan, “Bu kadar teknolojiye ragmen kara kilide yine talep oluyor. Biz artik yaptigimiz kara kilitleri toptanciya veriyoruz. Onunda fiyati 150 lira oluyor. Günde 10 tane kara kilit yapiyoruz. Çogunlukla Trabzon, Gümüshane, Giresun ve Samsun gibi illere gidiyor. Hatta Erzurum’a kadar gittigi bile oldu. Özellikle yaz mevsiminde yayla zamanlari ve yayladan dönüslerde kara kilitlerin satis zamani oluyor. Halen daha kullaniliyor” seklinde konustu.



“Yaglandiktan sonra ömür boyu kullanilabilir”

Kara kilide cografi isaret alinmasi için çalismalarin sürdügünü vurgulayan Sinan, “Tek ben kaldim. Oglumla beraber bu isi yapiyoruz. Köyde yapacak olan kimse kalmadi. Gençlere tavsiyem bir meslek ögrensinler. Herkes masa basi istiyor o da mümkün degil. Meslek lisesinden mezun olduklarinda herhangi bir yere girme imkanlari var. Meslegimden ve hayatimdan memnunum. Hiç kimsenin emri altinda çalismadim. Köyde 20-30 tane dükkan vardi. Sadece bu isi yapiyorlardi. Suanda sadece ben kaldim. Kara kilidi halen daha kullanan köyler tabi ki var. Kara kilit normal kilitlere göre daha dayanikli oluyor. Yaglandiktan sonra ömür boyu kullanilabilir. Kara kilit için cografi isaret alinacakti. Belediye baskani bana 3 ay içerisinde almayi düsünüyoruz demisti. Kara kilide cografi isaret alinmasindan dolayi memnun oluruz” ifadelerini kullandi.