Sahte Gidalara Karsi Denetim Ve Caydirici Ceza Uyarisi

Ramazan ayina kisa bir süre kala Bayrampasa’da gerçeklestirilen piyasa degeri yaklasik 5 milyon lira olan 3 ton agirligindaki sahte tereyagi ele geçirilmisti. Ele geçirilenlerin tereyagi olmadigi, içerisine katilan kimyasal maddelerle sari renge çevrilen bitkisel yag oldugu tespit edilmis insan sagligi için zararli oldugu belirlenen yaglar imha edilmisti. Operasyon esnasinda ise is yerinde bulunan 2 kisi polis ekipleri tarafindan gözaltina alinmisti. Denetimler Ticaret Bakanligi ve Il Tarim Müdürlügü tarafindan yapilirken, Istanbul Gelisim Üniversitesi (IGÜ) Gida Yüksek Mühendisi Ögretim Görevlisi Eda Sensu Demir ise bu denetimlerin artirilmasi ve caydirici cezalarin getirilmesi gerektigini söyledi.

Demir, ayrica sahte ürünlerin tüketiciyi aldattigini, üretim sirasinda hijyen ve sanitasyon kurallarina hiçbir sekilde uyulmadigi için farkli toksik maddelerin gidanin içerisine girebilecegini bunun da insan sagligi için riskli oldugunu söyledi.

Demir, tüketicileri etiket okuma aliskanligi edinmeleri konusunda da uyardi.

Gida güvenliginin gidanin üretimi, hazirlanmasi, depolanmasi ve tüketiciye ulasmasi sirasinda bütün gida kaynakli hastaliklardan mikrobiyolojik, fiziksel kimyasal kontaminantlardan uzak tutmak anlamina geldigini belirten Eda Sensu Demir, "Aslinda gida sektörü bizim için oldukça önemli bir sektör. Tabii ki ekonomik dalgalanmalardan da en çok etkilenen sektör oldugunu söyleyebiliriz. O yüzden gidalarda çok fazla hile, taklit görebilmekteyiz. Tagsisten bahsetmek gerekirse, gidanin içerisine katilmayacak bir bilesenin katilmasi ya da o gida için önemli olan bir bilesenin, bir miktarinin ya da tamaminin çikartilmasi seklinde hazirlanmasi olarak ifade edebiliriz. Tabii ki burada üretici haksiz bir kazanç saglamis oluyor. Tüketiciyi kandirmis oluyor. Burada daha çok taklit ya da tagsis yapilan ürünler içerisinde bal, süt ürünleri, et ürünleri gibi ürünleri görebilmekteyiz. Tereyagi da bu gruba giriyor. Bizim için oldukça önemli. Tereyagi degerli bir ürün. Tereyaglarinin yüzde 80 yag yüzde 20 su olarak hazirlandigini söyleyebiliriz. En çok gördügümüz hile ise bitkisel yaglarin ayçiçek, palm ya da misir gibi yaglarin ilave edilmesi ya da margarin ilave edilmesi diyebiliriz. Tereyagina bunun yerine nisasta ya da patates gibi ürünler de katilabiliyor" dedi.

"Aldigimiz ürünlere oldukça dikkat etmemiz gerekiyor"

Bir diger hilenin boya maddesi konulmasi oldugunu söyleyen Demir, "Genellikle bir üründeki taklit ya da tagsisi ayirt etmek için analiz yapmak gerekiyor. Yani onun kimyasal yag kompozisyonuna bakilmasi gerekmekte. Tüketici disaridan baktiginda hileyi anlayamaz. Analizlerle kimyasal kompozisyonu incelenmelidir. Ancak yagin erime sicakligi bir fikir verebilir. Tereyag vücut sicakliginda eridigi için oda sicakliginda sertligini biraz daha iyi koruyacaktir. Içerisine bitkisel yag katilan tereyagi ise oda sicakliginda kolaylikla dagilacaktir. Tabii ki bu bir isaret olabilir. Onun disinda mutlaka analizlerin yapilmasi gerekmekte. Sahte ürünler bir kere tüketiciyi aldatici olmakta. Üretim sirasinda hijyen ve sanitasyon kurallarina hiçbir sekilde uyulmadigi için burada disaridan farkli toksik maddeler de gidanin içerisine gelebilir. Mikrobiyolojik kontaminantlar gelebilir ve bunun takibi yapilmadigi için risk altina giriyoruz aslinda. O yüzden aldigimiz ürünlere oldukça dikkat etmemiz gerekiyor" diye konustu.

"Denetimlerin artirilmasi gerekiyor"

Sahteciligin ileri versiyonlarinin olustugunu söyleyen Demir, "Büyük firmalar ya da zincir marketler gida güvenligi noktasinda ISO, BRC gibi gida güvenligi standartlarina sahipler. Bu standartlardan dolayi da sattiklari ürünün ya da ürettikleri ürünün analizlerini yapmalari gerekiyor. Buna güvenerek bu ürünleri alabiliriz. Onun disinda açikta satilan ürünleri kesinlikle tüketmememiz gerekiyor bu noktada. Özellikle internet üzerinden satislar çok fazla basladi ve insanlar saglikli gidaya ulasmak için köylerden ürünler siparis veriyor. Ancak hiçbir sekilde denetimin olmadigini söyleyebiliriz. Yani bu noktada denetimlerin daha fazla artirilmasi gerekmekte. Daha anlik denetim yapilmasi gerekiyor ya da caydirici cezalar olmasi gerekiyor" diye konustu.

"Tüketici ürün alirken içindekiler kismini mutlaka okumali"

Tüketiciyi etiket okuma noktasinda uyaran Demir, "Tüketicinin ürün alirken mutlaka içindekiler kismini okumasi ne yedigini bilmesi, ürünün nerde üretildigini bilmesi, isletme kayit bilgisi ya da onay bilgisini takip etmesi sagligi açisindan daha iyi olacaktir" ifadelerini kullandi.