BILAL ALTIOK - Burdur'un Yesilova ilçesindeki Salda Gölü'nde, gölün barindirdigi tek hücreli canli (mikrobiyal) türlerin kimyasal ve biyolojik degisimlerini ortaya koyacak mikrobiyolojik barkodlama yapilacak.
Çalismayla göldeki tek hücreli canli aktivitelerin türlerinin etkinligi ve tek hücreli canli karbonatlarin olusumunda varsa nelerin etkili oldugu ortaya çikarilacak.
Çevre ve Sehircilik Bakanligi ve Istanbul Teknik Üniversitesiyle ortak yapilan projede, göl ve çevresinde olusan sulu magnezyum karbonatlarin (hidromanyezit) barindirdigi tek hücreli canli türlerinin belirlenecegi çalisma, olasi yasam izlerinin tespiti için önemli ipuçlari verecek.
Elde edilecek veriler, Amerikan Ulusal Havacilik ve Uzay Dairesi (NASA)'nin Jezero Krateri'nde sürdürdügü yasam izlerini arama çalismalari için de bilimsel katalog niteliginde olacak.
NASA'nin Salda çalismalarina katilan Istanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisligi Bölümü Ögretim Üyesi ve Jeomikrobiyoloji-Biyojeokimya Arastirma Grubu Lideri Prof. Dr. Nurgül Balci, AA muhabirine, çalisma hakkinda bilgi verdi.
Balci, Çevre ve Sehircilik Bakanliginin dalgiç ekibiyle gölün 25-30 metre derinliginde meydana gelen tek hücreli canlilarin olusturdugu (mikrobiyal) kayaçlardan örnekler aldiklarini söyleyerek, "Bu derinlikte hangi tür mikroorganizmalar var, bunu ilk defa bu çalismayla ortaya koyacagiz." dedi.
Balci, gölde derine dogru gittikçe yüzeysel ve insansi olaylardan daha az etkilenen korunmus tek hücreli canli (mikrobiyal) ekosistem oldugunu bildirdi.
Bu ekosistemin göle has tek hücreli canli türlerin bozulmadan korundugu tek ortam oldugunu vurgulayan Balci, "Gölde bozulmamis bu ekosistemin içerdigi bilimsel veriler, yalnizca Mars'ta antik yasamin izlerine degil, ayni zamanda dünyada yasamin baslangicina dair önemli veriler içermekte. Bir bakima bilimsel hazine degerinde." ifadesini kullandi.
- "Jeomikrobiyolojik bir harita çikarilacak"
Ekosistemin detayli olarak arastirilmasinin bundan sonraki astrobiyoloji çalismalarinda da anahtar olma niteligini tasidigina isaret eden Balci, söyle konustu:
"Jeomikrobiyolojik harita bize, gölde hangi canlilarin yasadigi, nerede ve ne görevi oldugunu ortaya koyacak. Daha da önemlisi, mikroorganizmalarin kayaçlar üzerinde nasil bir yapi meydana getirdigini, zaman içinde bu yapilarin nasil degisime ugradigini anlamamiza yardim edecek. Böylece, gölün hangi noktasinin yasamin izlerini barindirmada daha basarili oldugu ve neden basarili oldugu sorularina önemli oranda cevap bulmak için çaba sarf ediyoruz. Bu verilerin özellikle bundan sonra NASA'nin çalismalari için de önemli bir kaynak olusturacagini düsünüyoruz."
"Salda, önümüzdeki yillarda da bilimin odak noktalarindan biri olacak"
Balci, Salda'nin içinde çok yüksek magnezyum oldugunu belirterek, "Mars'daki Jezero Krateri'nin çevresinde de çok yüksek magnezyumlu kayaçlar oldugunu biliyoruz ve her iki gölü eslestirmeye çalisiyoruz. dedi.
Bütün meselenin burada bu biyolojik izleri içeren noktalarin belirlenmesi olduguna deginen Balci, "Biz Mars'tan Perseverance robotunun getirecegi örneklerden ne kadar detay ögrenirsek bu sefer yine Salda'ya dönecegiz. Yani Salda, önümüzdeki yillarda da bilimin odak noktalarindan biri olacak. Bu nedenle, Salda Gölü'ne sahip çikmak hepimizin görevi olmali." ifadesini kullandi.
Salda Gölü'ndeki Tek Hücreli Canlilarin Kimyasal Ve Biyolojik Degisimlerinin Haritalari Çikarilacak
Istanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisligi Bölümü Ögretim Üyesi Prof. Dr. Nurgül Balci: 'Gölde bozulmamis bu ekosistemin içerdigi bilimsel veriler, yalnizca Mars'ta antik yasamin izlerine degil, ayni zamanda dünyada yasamin baslangicina dair önemli veriler içermekte. Bir bakima bilimsel hazine degerinde' 'Bu verilerin özellikle bundan sonra NASA'nin çalismalari için de önemli bir kaynak olusturacagini düsünüyoruz'
