Samsun'da Balikçilari Zarara Ugratan Israil Sazaninin Popülasyonunu Azaltmak Için Çalisma Baslatildi

MEHMET KUMCAGIZ - Türkiye'de iç sularda görülen ve istilaci tür olarak bilinen Israil sazaninin (Carassius Gibelio) balikçilari zarara ugratmasinin önüne geçebilmek amaciyla Samsun'da proje gelistirildi.

Samsun'un 19 Mayis, Bafra ve Alaçam ilçesi sinirlari içinde yer alan Kizilirmak Deltasi'ndaki balik gölleri ve Türkiye'deki birçok baraj gölünde Israil sazaninin popülasyonunun artmasi, balikçilari zor durumda birakti.

Israil sazaninin popülasyonunu azaltmak ve balikçilari bu sorundan kurtarmak amaciyla Samsun Tarim ve Orman Il Müdürlügü tarafindan kirsal gelir kaynaklarinin çesitlendirilmesi kapsaminda hazirlanan "Israil Sazani ile Mücadele ve Kooperatiflerin Güçlendirmesi Projesi", Dogu Karadeniz Projesi Bölge Kalkinma Idaresi Baskanliginca (DOKAP) desteklenmeye uygun bulundu.

Tarim ve Orman Il Müdürü Ibrahim Saglam, AA muhabirine, Samsun'daki iç sularda yillik yaklasik 200 ton balik avciligi yapildigini söyledi.

Son zamanlarda Israil sazani gibi istilaci türlerin diger ekonomik türleri tehdit ettigini belirten Saglam, bu tehdidin ortadan kaldirilmasi, Israil sazaninin ekonomiye kazandirilmasi ve balikçilik kooperatiflerinin altyapisinin güçlendirilmesine yönelik proje hazirladiklarini dile getirdi.

Daha önce bu türün yakalandiktan sonra imha edildigini belirten Saglam, "Kooperatiflerin soguk hava deposu gibi altyapi ihtiyaçlarini karsilayacagiz. Onlara verecegimiz özellikle Israil sazanini yakalayacak aglarla projeyi gerçeklestirip iç bölgedeki sularda Israil sazanini yakalayip balik yagi, balik unu fabrikalarina gönderecegiz. Ileride belki bunun ihracatina yönelik çalisma yapacagiz." dedi.

Israil sazaninin avlandigi göl ve barajlara yerli tür baliklari salacaklarini anlatan Saglam, "Yani pullu sazan ve aynali sazan yetistirip o göllere salacagiz. Yerli türlerin popülasyonun artmasini destekleyecegiz. Proje 3 veya 4 yil sürecek." diye konustu.

- "Bu balik, göllerin ekolojik gelisimi için çok büyük tehdit"

19 Mayis Yörükler Sinirli Sorumlu Su Ürünleri Kooperatifi Yönetim Kurulu Üyesi Yasar Ergün de iç sularda istilaci tür olarak yasayan Israil sazaninin tatli su levregi, kizilkanat, turna ve kefal gibi birçok dogal balik türünün varligini tehdit ettigine dikkati çekti.

Israil sazaninin Kizilirmak Deltasi'ndaki balik göllerine 1996 yilindan itibaren zarar vermeye basladigini belirten Ergün, yöredeki balikçilarin balik göllerinden her gün çok sayida Israil sazani yakaladigini söyledi.

Kizilirmak Deltasi'ndaki balik göllerinde dogal balik türlerinin her geçen gün azaldigini bildiren Ergün, "Israil sazaninin ekonomik olarak zarari had safhaya gelmis durumda. Iç sularimizda bazi balik türlerimiz yok olma tehlikesiyle karsi karsiya. Bu istilaci balik kontrolsüz sekilde göl ve göletlere birakildi ya da dolayli olarak geldi. Bu balik, göllerin ekolojik gelisimi ve tür çesitliliginin devami için çok büyük tehdit." dedi.

Yörede 1000 ailenin geçimini balikçilikla sagladigini dile getiren Ergün, sunlari kaydetti:

"Israil sazani senede 4-5 kez üreme yetenegine sahip, milyonlarca yavru yapiyor. Bu baliklar hem diger türlerin yiyecek alanlarini tüketiyor hem de ekonomik türler olan yerli balik türlerinin yumurtalarini tüketerek onlarin çogalmasini etkiliyor. Insanlar Israil sazanini yemiyor. Göller bölgesinde yerli sazan, ak balik, kefal, ekonomik degeri olan baliklar. Israil sazani burada baskin tür haline gelmeye basladi. Kizilirmak deltasindaki göllerde yilda yaklasik 1000 ton balik avlarken bu rakam günümüzde Israil sazani yüzünden yilda 100-200 tonu geçmiyor."

Ergün, Israil sazani ile mücadele kapsaminda uygulanacak projeden memnun olduklarini, bunun balikçilari heyecanlandirdigini ifade etti.