Sanayi Üretimi Beklentileri Aştı

MURAT BİRİNCİ - Sanayi üretimi mayısta beklentilerin üzerinde artarak ilk çeyrekteki güçlü büyümenin yavaşlasa da devam edebileceğine işaret etti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ve arındırılmamış (ham) sanayi üretimi mayısta geçen yılın aynı ayına göre sırasıyla yüzde 6,4 ve yüzde 7 artarak beklentileri aştı.

Yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,4 ile tahminleri aşan bir ekonomik büyüme kaydeden Türkiye'de, sanayinin çarklarının yılın ikinci çeyreğinin de dönmeye devam ettiğini gösteren veriler, yılın geri kalanı için büyümeye ilişkin tahminleri de olumlu etkiledi.

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı, sanayi üretiminin mayıs ayında, hem düzeltilmemiş hem de düzeltilmiş verilerde yıllık bazda güçlü artışlara işaret ettiğini söyledi.

Haziran ayına ait ilk tahminlerinin yıllık bazda yüzde 5-6 düzeyinde yükselişlere ulaşılabileceği yönünde olduğunu belirten Tokalı, "Bu çerçevede, yılın ilk çeyreğinde yüzde 9,9 artan sanayi üretimi ikinci çeyrekte yüzde 6 civarına yavaşlama kaydetse de, büyümeye desteğini devam ettirmiş görünüyor. Bu varsayım altında da yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,4 büyüyen ekonominin ikinci çeyrekte yüzde 4,5-5 bandında büyüme kaydetmiş olmasını bekleyebiliriz." diye konuştu.

Tokalı, ancak gerek güçlü parasal sıkılaşma gerekse de daha az destekleyici küresel koşullar doğrultusunda, büyüme oranının yılın ikinci yarısında yüzde 3'ler civarına gerilemesinin mümkün olduğunu dile getirdi.

Mevcut koşullar altında, tüm yıla ait yüzde 4'lük büyüme tahminini koruduklarını ifade eden Tokalı, şunları kaydetti:

"Mayıs üretim verilerinin detaylarında ise, dayanıksız tarafta daha belirgin olmak üzere tüketim malları üretim aktivitesine destek veriyor. Büyümenin kalıcı trendi açısından daha önemli olan yatırım mallarında ise büyüme belli düzeyde korunuyor. Yüksek teknoloji ürünlerinde özellikle baz etkisi kaynaklı dalgalanmalar devam ediyor.Sektörel bazda ise, ekonominin diğer sektörlerini desteklemesi yönünden önemli olan kimya üretiminde güçlü görünüm destekleyici olurken; inşaat sektöründe ivme kaybı dikkat çekiyor. Otomotiv sektöründe de son iki aydır yavaşlama ivmesi dikkat çekiyor. Bu gözlemler de, yılın ikinci yarısına yönelik daha temkinli duruşumuzu destekliyor."

- "İkinci çeyrekte milli gelir yüzde 5'in üzerinde büyüyebilir"

TSKB Akonomik Araştırmalar Grup Yöneticisi Can Uz, mayıs ayında sanayi üretimi bir önceki aya kıyasla yüzde 1,6 gerilemesine rağmen yıllık bazda yüzde 6,4'lük artış kaydederek ikinci çeyrekte iktisadi aktivitenin görece kuvvetli seyrine işaret ettiğini belirtti.

Yılın ilk çeyreğinde sanayi üretiminin çift haneye yakın bir büyüme kaydetmesi ile yılın ikinci çeyreğinde daha ılımlı bir seyir öngörüldüğünü ve gidişatın bu öngörü ile uyumlu olduğunu ifade eden Uz, her ne kadar mayıs ayında ivme kaybedilse de ara malı imalatı ve dayanıksız tüketim malı imalatında üretim artışlarının kuvvetli bir seyir izlediğini dile getirdi.

Uz, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Ana metal sanayi tarafında ivme kaybı bir miktar yurt dışı ticaret vergileri kaynaklı olabilir. Endekste ağırlığı yüksek kalemlerden gıda ürünleri üretimi ise oldukça canlı. Dayanıklı tüketim malı imalatında ise ilk çeyrekteki zayıflığın etkisi devam etmekle birlikte üretimin yükseldiği gözlemleniyor. Ancak binek otomobil satışlarındaki mevcut zayıflık ve geçen seneki vergi teşvikleri ile öne çekilen mobilya/beyaz eşya satışları gibi etkenlerle bu ana kalemin büyümeye katkısı ikinci yarıda sınırlı kalabilir. Kur ve faiz gelişmelerine duyarlı ana gruplardan sermaye malı üretiminde ise mayıs ayında yavaşlama söz konusu. Haziran'da ise düşük PMI ve reel kesim güven endeksi verileri sanayi üretimini bir miktar baskılayabilir. Ancak gelen veri sonrası yılın ikinci çeyreğinde milli gelir büyümesinin yüzde 5'in üzerinde hesaplanması ihtimali yükseldi. Yılın ikinci yarısında ise büyümenin yüzde 4-4,5 etrafında seyreden potansiyel büyümeye doğru çekileceğini tahmin ediyoruz."

AA Finans Sanayi Üretimi Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, arındırılmamış sanayi üretim endeksinin mayısta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,2, Mayısta takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin yıllık bazda yüzde 5,4 artmasını bekliyordu.