Sanayi Ve Üretime Destek Tasarısı TBMM'de (4)

Bakanlar Kurulu, özel endüstri bölgelerine ilişkin ek teşvikler belirleyebilecek. Özel endüstri bölgeleri içerisinde yer alacak yatırımcılar, ruhsat ve izinlere ilişkin harçlardan muaf olacak.

TBMM Başkanlığına sunulan Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve KHK'larda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı'na göre, Organize Sanayi Bölgelerinin yanı sıra sanayi siteleri ve serbest bölgeler de yapı denetimi hizmet bedeli indiriminden yararlanacak.

Yenilik, yerlileşme ve teknoloji transferini sağlamaya yönelik sanayi iş birliği uygulamalarını içeren mal ve hizmet alımları ile yapım işleri, Kamu İhale Kanunu'na tabi olmayacak.

Tasarıyla orta ve yüksek teknolojili yerli ürünlere yüzde 15 oranında fiyat avantajı sağlanarak bu konuda kamu kurumlarınca yapılacak farklı uygulamaların engellenmesi amaçlanıyor. Ayrıca yerli yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine de yüzde15 oranında fiyat avantajı sağlanması zorunluluğu getiriliyor.

Tasarı, Endüstri Bölgeleri Kanunu'nun amacını yeniden düzenliyor. Endüstri bölgelerinin kurulması, yönetim ve işletilmesine ilişkin esasları düzenleyen kanun, Endüstri Bölgeleri Koordinasyon Kurulunun oluşumunu, endüstri bölgelerinin kuruluşunu, ilanını, yatırım izni sürecini, teşvik tedbirlerini ve yönetici şirketin görev ve yetkilerini belirleyen hükümleri kapsıyor.

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, kurum ve kuruluşların veya yönetici şirketin başvurusuna istinaden veya resen yer seçimi yapmak suretiyle endüstri bölgelerinin kurulması önerisinde bulunabilecek.

Bakanlığın önerisi üzerine kurulca belirlenen yerlerde, Bakanlar Kurulunca endüstri bölgelerinin kurulmasına izin verilebilecek. Kurul kararının Bakanlar Kuruluna sunulmasından önce yönetici şirketin kurulmuş olması gerekecek.

Endüstri bölgesi ilan edilen alanlardaki araziler kamulaştırılarak Hazine adına tescil edilecek, Maliye Bakanlığı, endüstri bölgesi olarak kullanılmak üzere bakanlığa tahsis edecek.

Bakanlıkça uygun görülmesi halinde kamulaştırma bedeli ve altyapı ile ilgili giderler, yönetici şirket tarafından da karşılanabilecek.

Endüstri bölgelerinin yönetimi ve işletilmesi, yönetici şirket tarafından yürütülecek. Bölge sınırları içerisinde tek bir yatırımca varsa yatırımcı firma yönetici şirket olarak kabul edilecek.

Endüstri bölgelerinde yatırım yapmak isteyen yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişilerin bakanlığa başvurusu üzerine, ön yer tahsisi yapılacak. Ancak altyapı ile ilgili giderlerin yönetici şirket tarafından karşılandığı endüstri bölgelerinde yer alacak yatırımcılar, ön yer tahsisi için yönetici şirkete başvuracak. Yönetmelikte düzenlenen esaslar çerçevesinde yönetici şirket tarafından belirlenen yatırımcılara, bakanlıkça ön yer tahsisi yapılacak.

ÇED mevzuatına tabi faaliyetlerden 'ÇED Olumlu' kararı veya 'ÇED Gerekli Değildir' kararı verilerek yatırımı kabul edilen faaliyetler hakkında gerekli izin, onay ve ruhsatlar verilmeden önce başvuruda bulunan yatırımcının, yatırımda kullanacağı sabit yatırım tutarının binde beşini geçmemek üzere belirlenen oran dahilinde yatırdığı tutarı, özel endüstri bölgelerindeki yatırımcı ödemeyecek.

Yönetici şirket veya yatırımcı tarafından hazırlattırılacak imar planları, altyapı ve üstyapı projeleri ve bunlarla ilgili ruhsat ve izinler ile işyeri açma ve çalışma ruhsatları bakanlık onayı ve denetimine tabi olacak.

'ÇED Olumlu' kararı veya 'ÇED Gerekli Değildir' kararı verilen faaliyetler hakkında, ilgili kurumlarca başkaca hiçbir işleme gerek kalmaksızın 15 gün içinde gerekli diğer tüm ruhsat, izin ve onaylar verilecek.

Yönetici şirket ve yatırımcılar, her türlü ruhsat ve izinlere ilişkin harçlardan muaf tutulacak. Yatırımcının, yükümlülüklerini yerine getirmesini takiben, bakanlığın uygun görüşü üzerine yatırımcı lehine irtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek.

Atık su arıtma tesisi işleten endüstri bölgelerinden, belediyelerce atıksu bedeli alınmayacak.

-Özel endüstri bölgeleri

Üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunan, arazi alanı 150 bin metrekareden büyük, kurulduğu dönemde geçerli olan imar planları uyarınca gerekli izinleri alarak faaliyete geçmiş ve yeni yapılacak yatırım yeri için en az 50 bin metrekare tevsi imkanı sağlayan alanlar veya üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunmayan, 200 bin metrekareden büyük alanlar gerçek ya da tüzel kişilerin başvurusu, kurulun uygun görüşü ve bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca özel endüstri bölgesi olarak ilan edilecek.

Özel endüstri bölgesi ilan edilecek alanlarda; gerçekleştirme süresi 5 yılı geçmemek üzere belirlenen yeniden değerleme oranına göre güncellenme kaydıyla en az 400 milyon TL tutarında yeni yatırım taahhüdünde bulunulması gerekecek. Başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişilerin, önerilen alanın en az yüzde 51'inin mülkiyetine veya varsa süreleri ile sınırlı olmak kaydıyla irtifak hakkına veya kullanma iznine sahip olması, yeni yatırıma ilişkin ''ÇED Olumlu' kararı veya 'ÇED Gerekli Değildir' kararının alınmış olması şartları da aranacak.

Özel endüstri bölgesi ilan edilecek alanlarda yatırıma başlanmış ancak tamamlanmamış olan yatırımlar da yeni yatırım olarak değerlendirilerek taahhüt kapsamına alınacak.

Özel endüstri bölgesi ilanından önce yatırımcı lehine irtifak hakkı tesis edilmiş olan Hazine'ye ait veya devletin hüküm veya tasarrufu altında bulunan taşınmazlar üzerindeki irtifak hakları korunarak, endüstri bölgelerine sağlanan teşvikler çerçevesinde irtifak hakkı bedelleri yatırımcı lehine revize edilecek.

Özel endüstri bölgesi olarak ilan edilen alan sınırları içerisinde kalan, başvuru sahibinin mülkiyetindeki araziler, parseller halinde veya işletme binaları da yapılmak suretiyle satılabilecek, kiraya verilebilecek.

Özel endüstri bölgesi ilan edilen alanlarda yer alan ve daha önce izin, onay ve ruhsatları alınmış yatırımların tüm izin, onay ve ruhsatlan geçerliliğini koruyacak.

Özel endüstri bölgeleri içerisinde yer alacak yatırımcılar, bakanlık tarafından onaylanan ruhsat ve izinilere ilişkin harçlardan muaf tutulacak.

Verilen 5 yıllık taahhüt süresi içerisinde yatırımın gerçekleşmemesi durumunda gecikmenin gerekçeleri kurulca değerlendirilecek, gerekirse bu süre bir defaya mahsus olmak üzere bir yıl uzatılabilecek.

Verilen ek süre içerisinde taahhüdün gerçekleşmemesi halinde, özel endüstri bölgesinin kaldırılmasına karar verilebilecek.

Özel endüstri bölgelerinde uygulanacak teşvikler, diğer endüstri bölgelerinde uygulanan teşviklere ilişkin usul ve esaslara tabi olacak. Bu bölgelere ilişkin olarak Bakanlar Kurulunca ek teşvikler belirlenebilecek.

-Yönetici şirket

Bölgenin yönetimi ve işletmesinden sorumlu yönetici şirkete, TOBB'a bağlı odalar, yerel yönetimler, bankalar ve finans kurumları, bölgede sınai faaliyet yürüten yerli ve yabancı özel hukuk tüzel kişileri, konuyla ilgili vakıf, kooperatif ve dernekler, ilgili kamu kuruluşları ve ihracatçı birlikleri, kurucu ya da sonradan ortak olabilecek. Yabancı özel hukuk tüzel kişileri, yönetici şirkete katılabilecek.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilan edilen endüstri bölgeleri, en geç bir yıl içinde belirlenen hükümlere uygun hale getirilecek. Mevcut endüstri bölgelerinin işletme müdürlükleri, yönetici şirketin kurulduğu tarihe kadar görevlerini sürdürecekler.

Islah komisyonunun belirlediği ıslah şartlarını yerine getiren, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından tüzel kişilik verilen organize sanayi bölgeleri, bulunduklan bölgelerdeki işletme hakkı devir sözleşmesi süresi sona erene kadar dağıtım lisansı başvurusunda bulunamayacaklar.

Islahtan dönüşen organize sanayi bölgeleri tarafından tesis edilen, bedelsiz olarak veya sembolik bedelle devredilen dağıtım tesislerinin mülkiyeti, işletme hakkı devir sözleşmesi süresi sonunda ilgili organize sanayi bölgesine bedelsiz veya sembolik bedelle devredilecek.

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgesi, teknoloji geliştirme bölgesi, serbest bölge ve sanayi siteleri için uygun alanların belirlenmesi, organize sanayi bölgelerine ve sanayi sitelerine verilen kredi kapsamının genişletilmesi, yerleşim alanları içerisinde kalan sanayi sitelerinin taşınması konularındaki görevleri yeniden düzenleniyor.

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, ulaştırma altyapılarının inşaatı ve işletmesinin sağlanması amacıyla kamu ve özel sektör işbirliği modelleri geliştirerek, gerekli gördüğü hallerde özel sektör gerçek ve tüzel kişilerle müzakerelerde bulunacak, katkı payları belirleyecek, özel sektörün katılımını sağlayacak, ortaklık tesis edecek.

(Sürecek)