Şehit Ressam Hasan Rıza'nın Heykeli Açıldı

Çağdaş Türk Sanatının en önemli isimlerinden biri olan ve savaş betimlemeleriyle dikkat çeken Şehit Ressam Hasan Rıza’nın heykelinin açılışı Lozan Caddesi’nde düzenlenen törenle gerçekleştirildi.

Törene Edirne Valisi Günay Özdemir, 54’üncü Mekanize Tugay Komutanı Tuğgeneral Salim Afgün, Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, CHP Edirne Milletvekili Erdin Bircan, bürokratlar, siyasi parti temsilcileri, sivil toplum kuruluşları üyeleri ve çok sayıda vatandaş katıldı.

Ressam Hasan Rıza’nın Balkan Savaşları sırasında 26 Mart 1913 tarihinde Edirne’nin işgali sırasında şehit edildiğini belirten Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, “Bugün 26 Mart 2017. Bu tarih aynı zamanda Balkan Savaşı Şehidi Ressam Hasan Rıza’nın ölümünün 104. yılı. 26 Mart, bu toprakları vatan yapan kahraman şehitleri, ecdadımızı yad ettiğimiz, rahmet, minnet ve şükranla andığımız bir gün. Bu vesile ile başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere bu toprakları vatan yapmak için gözünü kırpmadan canını veren, kanını döken tüm şehitlerimizi saygıyla anıyorum” diye konuştu.

Gürkan, 2016 Mart 1913 tarihinin bir tarafıyla Balkan Savaşı ile Edirne’nin düştüğü gün, diğer tarafıyla da Osmanlı’nın son zamanlarında yetişmiş olan asker ressamlar ekolünün en önemli ismi Hasan Rıza’nın da bu bölgede; şehrin işgalini gerçekleştiren Bulgar askerleri tarafından şehit edildiği gün olduğunu söyledi.



Hasan Rıza’nın hayatının Osmanlı’ya atalarımıza, sanata ve sanatçıya bakış açısının da bir yansıması olduğunu anlatan Gürkan, “Hasan Rıza askeri okulu bitirmiş bir asker, aynı zamanda Edirne’deki bugünkü sanat okulunun müdürü, 1912-1913 Edirne’deki asker hastanesinin sorumlusu ve olağanüstü yetenekli bir ressam. 93 Harbinde; o dönem savaş ressamlarından bir İtalyan ressamın korumalığını üstleniyor. 93 Harbi boyunca Hasan Rıza İtalyan ressamın korumalığını yapıyor ve bir taraftan da 12 yıl boyunca da resim eğitimi alıyor. Güçlü çizgileriyle, hepimizin çok iyi bildiği muhteşem eserler ortaya koyuyor” dedi.



Tarihi Edirne Beldeiye binasında bulunan 12 tablodan 5’i Hasan Rıza’ya ait

Hasan Rıza’nın en çok bilinen 2 tablosu hakkında bilgi veren Gürkan, “En bilinen 2 resmi; ‘Fatih’in Edirne Kapı’dan İstanbul’a giriş resmi’ ve diğeri ise Fatih İstanbul’u fethederken, gemileri karadan yürütmesi ile ilgili resmi. Bu resim Edirne Belediyesi’nin duvarlarını süslemektedir. Belediyemizde asker ressamlar ekolunun 12 tablosu bulunmakta ve 12 tablodan 5’i Hasan Rıza’ya aittir. Hasan Rıza’nın resimlerinin gelecek kuşaklara aktarılmasının sorumluluğunu her an hissediyoruz. Hasan Rıza 26 Mart’a, Edirne düştüğü gün sanatçı kaygısıyla sadece ve sadece Karaağaç’ta bulunan atölyesindeki resimlerini korumak için Karaağaç’a gittiğinde Bulgar askerleri tarafından şehit edilmesi; savaşların sanatçı, çocuk, yaşlı, kadın dinlemediğinin çok vahşi bir ifadesi olsa gerek. Gerçekten çok ironik bir tablo bu” şeklinde konuştu.



Hoşgörüyü sonsuza kadar yaşatacağız

Tarihi Edirne Belediye Binasında bulunan 1902 yılına ait bir tabloyu örnek gösteren Başkan Gürkan, Edirne Belediyesi’nde bulunan bu 12 tablodan birisi 1902 yılı Edirne Belediye Meclis üyelerinin tablosudur. 12 tane belediye meclis üyesi var. 6’sı Müslüman, 6’ı Gayri Müslüm. İtalyan, Rum, Bulgar, Ermeni, Musevi ve Romen belediye meclis üyesinden oluşuyor. Böyle bir kentte yaşıyoruz böyle bir ecdadın torunuyuz. Onlardan aldığımız hoşgörüyü de sonsuza kadar yaşatmaya kararlıyız” dedi.

Gürkan ayrıca heykelin yapımını gerçekleştiren Müslüm Özcan’a da teşekkür etti.

Edirne tarih boyunca savaşların yapıldığı bir alan olduğunu belirten Vali Özdemir ise, “Edirne halkı savaşlarla neler kaybedildiğini bilen, savaşlara karşı bir toplum. Osmanlı döneminde Edirne’deki nüfus yapısında bütün inançlardan insanların ortak bir yaşamı benimsediği bir sistem kurulmuş. Yıllarca beraber düğünlerini, bayramlarını yapmışlar. Tarihini, sanatını, kültürü beraberler yapmışlar” diye konuştu.

Daha sonra Ressam Hasan Rıza’nın heykelinin açılışı gerçekleştirildi.