Selçuklu Başkentinin 'Asırlık AVM'si Melike Hatun Çarşısı

ANIL KURU - Selçuklu başkenti Konya'da, şehrin en kalabalık ve merkezi yerinde bulunan, halk arasında "Kadınlar Pazarı" olarak bilinen Tarihi Melike Hatun Çarşısı, bir asırdır canlılığını koruyor.

Merkez Karatay ilçesinde bulunan ve günümüzde Hazreti Mevlana'nın kızı Melike Hatun'un adını alan asırlık çarşı, kentin yöresel lezzetleri "küflü peynir", "Konya gevreği"nin yanı sıra organik ürün arayan tüketicilerin ilk tercihleri arasında yer alıyor.

Taze meyve ve sebze kokan pazara girildiğinde günün erken saatlerinde tezgahını açıp, alıcı bekleyen pazarcıların tatlı telaşı karşılıyor.

Çarşıda köy ve beldelerinde yetiştirdikleri ürünleri satmak için bekleyen kadınları görmek ise artık pek mümkün olmuyor.

Kapalı bir pazar olan Tarihi Melike Hatun Çarşısı'nın ikinci ve üçüncü katlarından aşağıyı izlemek ise ziyaretçilere farklı bir atmosfer yaşatıyor.

- "Kadınlar yok denecek kadar az"

Konya Pazarcılar Odası Başkanı Yasin Aktaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kadınlar Pazarı'nın Konya'nın halen aktif olan en eski pazarlarından olduğunu söyledi.

Eskiden sadece değişik yerleşim yerlerinden gelen kadınların pazarcılık yaptığı bir alan durumunda olan çarşının günümüzde kimlik değiştirdiğini dile getiren Aktaş, şöyle devam etti:

"Adı üzerinde 'Kadınlar Pazarı'. Şimdi görüyoruz ki maalesef kadınlar yok denecek kadar az. Erkek egemen bir yer haline geldi. Aslına dönüp pazarda daha çok kadının pazarcılık yapmasını isterdim. İhtiyaç sahibi kadınlar olabilir, bahçesinde yetiştirdiği sebze ve meyveyi satmak isteyen kadınlar olabilir, burada ticaret yaparlarsa bu durum bizi mutlu eder. Eskiden insanlar bahçelerinde ne yetiştirirse onu burada satarlardı. Kiraz ve elmadan tutun da domates ve bibere kadar, ürettikleri her şeyi burada satarlardı. Bu insanlar da genellikle gerçek ihtiyaç sahipleri olurdu."

- "Günümüzde AVM gibi"

Aktaş, gerek merkezi konumu gerekse kapalı bir mekan olması dolayısıyla çarşının ticari canlılık açısından alışveriş merkezleri ile yarıştığına işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Günümüzde burası alışveriş merkezi gibi. Son yıllarda pazar özelliğinden uzaklaşmaya başladığını görüyoruz. Eskiden insanlarımız buraya evlerinde kuruttukları meyveleri getiriyordu. Ev yapımı reçeller burada satılırdı. Eskiden tamamen organik ürünler satılırdı. Hadim ve Bozkır gibi ilçelerin köylerinden otobüslerle gelenlerin kuru üzüm, pekmez, bal, reçel gibi ürünlerini sattıkları yerdi. Şimdi modernleşti ve AVM'lerle yarışır hale geldi. Burası şehrin merkezi. En önemli özelliği; son derece işlek bir yerde bulunması. Bu özeliğini halen koruyor."

"Küflü peynir" denildiğinde akla gelen ilk yerin Tarihi Melike Hatun Çarşısı olduğuna dikkati çeken Aktaş, "Küflü peynirin merkezi burasıdır. Konya kültüründe bu peynirin çok önemi var. Konya mutfağının da farklı lezzetleri arasında yer alıyor. Şehir dışından bile çok talep gördüğünü biliyoruz." ifadelerini kullandı.

Aktaş, yeniden bir düzenlemeye ihtiyacı olan çarşının yeteri kadar aktif olmayan katlarının da canlandırılması gerektiğini vurguladı.

- "Yerli ve yabancı turistler geliyor"

Çarşı esnafından Mehmet Kaya ise yaklaşık 25 yıldır çalıştığı pazarın merkezi konumu sayesinde günümüzde de büyük bir market görüntüsü verdiğini belirtti.

Diğer pazarlara nazaran çok daha iyi bir konumda olduklarını aktaran Aktaş, şöyle konuştu:

"Ancak zamanımızda marketlerin ve alışveriş merkezlerinin sayıca artması, çarşının zorunluluğunu ortadan kaldırdı. Eskiden turşu denince akla Kadınlar Pazarı gelirdi. Özelikle turşu kurulduğu zamanlarda çevreden buraya alışverişe gelinirdi. Günümüzde ise özellikle küflü peynir bu pazarın vazgeçilmezleri arasında. Kış aylarında küflü peynirimiz çok gider."

Esnaf Mesut Aktaş da pazara çok sayıda yerli ve yabancı turistin geldiğini ifade ederek, "İstanbul'a, İzmir'e peynir ve zeytin gönderiyoruz. Müşterilerimiz de alıştı. Yıllardır Mevlana Müzesi ziyaretinin arkasından uğranılan mekanlar arasında burası." diye konuştu.