'Sıfır Atık Geleceğe Değer Kattık' Semineri

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Sebahattin Dökmeci, "Yılbaşından itibaren başlayacak plastik poşetlerin ücretlendirilmesi uygulamasıyla yıllık kişi başı 440 adet olan plastik poşet tüketiminin ilk etapta 90, daha sonraki safhada da 40 adete, yani AB hedeflerine ulaşmasını planlıyoruz." dedi.

Dökmeci, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayelerinde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının koordinesinde geçen yıl başlatılan "Sıfır Atık" projesinin uygulandığı pilot illerden Eskişehir'de Valilikçe gerçekleştirilen "Sıfır Atık Geleceğe Değer Kattık" konulu seminerde, 1900'lü yıllara göre bugün kişi başına enerji tüketiminin 3, hammadde kullanımının 2 katına çıktığını, dünya nüfusunun ise 5 katına yaklaştığını belirtti.

Yeryüzünde toplam kaynak kullanımının 1980 yılında 40 milyar ton seviyelerindeyken 2030 yılında 100 milyar tona ulaşacağının öngörüldüğünü aktaran Dökmeci, 2000'li yıllarda 500 milyon ton ham madde tüketimi olan Türkiye'de bu değerin bugün 1 milyar tonu bulduğuna işaret etti. Dökmeci, şöyle devam etti:

"Dünya Bankası raporlarına göre 1,3 milyar ton olan evsel atık miktarının 2025 yılında 2,2 milyar tona ulaşması beklenmektedir. Dünyada atığın yüzde 52'si depolama alanlarında depolanmaktadır. Bu alanda yapılan yıllık harcamanın ise 205 milyar dolar olduğu düşünülmektedir. Bu rakamın 2025 yılında 375 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Ülkemizde de benzer artışları görmek mümkün. 1995 yılında oluşan evsel atık miktarı 17 milyon ton dolayındayken 2015 yılında bu değerin 31 milyon tona ulaştığını görüyoruz. 2023'te bunun 38 milyon tona çıkması bekleniyor. Klasik ekonomi yönetimi doğal kaynakları düşünmeden üret-kullan-at sistemine dayanırken, gelişen dünyada yeni bir ekonomi modeli olarak 'döngüsel ekonomi' gündeme gelmiştir. Döngüsel ekonomi, bir ürünün tasarımından nihai geri kazanımına kadarki süreci ele alıp, azami geri dönüşümü hedeflerken atıkların düzenli depolanması gibi bertaraf yöntemlerini de minimize etmeyi amaçlamaktadır."

- "Tehlikeli atık geri kazanım tesisi sayısı 18'den 468'e çıktı"

Dökmeci, bu itibarla çevresel, ekonomik ve sosyal etkenleri bütüncül bir anlayışla ele alarak sürdürülebilir çevre ve kalkınma anlayışla birçok alanda 2023 yılı ulusal hedeflerine yönelik çalışmalar gerçekleştirdiklerini ve bunu sürdürdüklerini bildirdi.

Halihazırda Türkiye'deki 2 binden fazla geri kazanım tesisiyle atıkları ekonomiye geri kazandırıp çevreyi ve doğal kaynakları koruduklarını ifade eden Dökmeci, "Diğer yandan sanayi atıklarının geri kazanımı ve hammadde olarak kullanılmasıyla atık bertaraf maliyetleri azaltılmakta, düzenli depolamaya gönderilen atık miktarı düşürülmektedir. Ülkemizde faaliyet gösteren 55 çimento fabrikasının 35'inde Bakanlığımızdan alınan lisanslar kapsamında 2004 yılından bu yana atıklar enerji geri kazanımı amacıyla kullanılmaktadır. Bu çerçevede yaklaşık 600 bin ton atık, bu tesislerde kullanılmıştır. Tehlikeli atık geri kazanım tesisi sayısı da 2003 yılında 18 iken 468'e ulaşmıştır bugün." diye konuştu.

- "Uygulama gereksiz plastik poşet tüketimini azaltacak"

Dökmeci, tüm dünyada üzerinde hassasiyetle durulan konunun gereksiz plastik poşet kullanılmasının önlenmesi olduğuna dikkati çekerek şunları söyledi:

"Bu kapsamda 1 Ocak'tan itibaren ülkemizde tüm satış noktalarında plastik poşetlerin ücretli olarak temin edilmesi yönünde düzenleme yapıldı. Uygulama gereksiz plastik poşet tüketimini ciddi oranda azaltacak, tüketicilerin alışveriş yaparken yanlarında getirebilecekleri tekrar kullanımlık poşet, çanta, tekerlekli alışveriş arabaları kullanımını teşvik edecek. Ülkemizde yılda yaklaşık 35-40 milyar adet plastik poşet kullanılıyor ve atılıyor. Yılda kişi başına yaklaşık 440 adet plastik poşet tüketiyoruz. Yılbaşından itibaren başlayacak plastik poşetlerin ücretlendirilmesi uygulamasıyla yıllık kişi başı 440 adet olan plastik poşet tüketiminin ilk etapta 90, daha sonraki safhada da 40 adede, yani Avrupa Birliği (AB) hedeflerine ulaşmasını planlıyoruz."

Sıfır Atık projesinin sadece ekonomik boyutunun da çok büyük olduğunu ifade eden Dökmeci, "Bu noktada projenin ülkemizde tam anlamıyla uygulanmasıyla yılda 32,5 milyar lira ekonomiye katkı sağlaması bekleniyor. Ayrıca toplanan atıkların işlenmesi, geri kazanılması sonucu sanayimizde ve hizmet alanlarında gerçekleşecek yatırımlarla ciddi anlamda istihdam oluşması ve 2023 yılına kadar bu alanda 100 bin kişiye istihdam sağlanması hedefleniyor." değerlendirmesinde bulundu.

Dökmeci, bu projenin ülkenin yediden yetmişe tüm tüketicileri kapsadığını, yani herkesin üzerine düşen görevler bulunduğunu belirterek Türkiye geneline yayacakları projenin amacın ilk etapta israf etmemek, ikinci aşamada da atıkları ayrıştırmak ve depolamak olduğunu vurguladı.

- "Eskişehir'de konutlardan 8 bin 539 ton ambalaj atığı toplandı"

Vali Özdemir Çakacak da bu yılın ilk 6 ayında Eskişehir'de konutlardan 8 bin 539 ton ambalaj atığı toplandığına işaret ederek şunları kaydetti:

"Buna ilaveten kamu kurum ve kuruluşları ile sanayi işletmelerinden mart-haziran 2018 döneminde toplam 2 bin 7108 ton kağıt, 817 ton plastik, 24 ton cam, 3 bin tona yakın metal atık toplandı. İl genelinde toplam 15 bin tonun üzerinde atık ekonomiye kazandırıldı. Bu atıklar sayesinde 18 bin 766 megavat elektrik enerjisi tasarruf edilmiştir. 798 ton sera gazı salınımı engellendi. 46 binin üzerinde ağaç kesilmekten kurtarıldı, 18 bin 731 varil petrol kullanımı önlendi. Vahşi depolamada patlayan çöplükleri, kararan hayatları düşündüğümüzde gelinen noktaya baktığımızda büyük aşama kaydedilmiş ama yetmez. Bunu topyekun seferberlik halinde sıfır atığa ulaştırmamız gerekiyor. "

Etkinliğe, AK Parti Eskişehir Milletvekili Harun Karacan, kamu kurum ve kuruluşlarının yetkilileri ile sanayiciler de katıldı.