Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) hükümet başkanları, kalkınma, refah ve bölgesel istikrar vurgusu yaptı.
Çin'in orta kesimindeki Hınan eyaletinin başkenti Cıngcou'da düzenlenen 14. ŞİÖ Hükümet Başkanları Zirvesi'nde konuşan Çin Başbakanı Li Kıçiang, ŞİÖ'nün kurulmasından bu yana kalkınma, refah ve bölgesel istikrarın teşvikinde önemli güç haline geldiğini belirterek her ŞİÖ toplantısının, bölgesel kalkınmaya ek olarak üye ülkeler arasındaki iş birliğine katkıda bulunduğuna inandığını söyledi.
Li, ŞİÖ'nün üye ülkeler arası bağlantılar, üretim kapasitesi, güvenlik, bölgesel ticaret ve finansın yanı sıra sosyal meseleleri ve halkın refahının artırılmasına yönelik iş birliğine odaklanılması gerektiğini dile getirdi.
Başbakan Li, ŞİÖ'nün mevcut güvenlik mekanizmasının sağlamlaştırılması, sınır savunma iş birliğine yönelik anlaşmanın hızlandırılması ve aşırıcılıkla mücadele paktı konusunda harekete geçilmesi gerektiğini vurguladı ve Afganistan'ın ulusal uzlaşma sürecinin desteklenmesini talep etti.
Li, Çin'in bölgesel iş fırsatlarını artırmak için ortak fabrika kurabileceğini söyledi. Çin-Kazakistan arasında gerçekleşen verimli projeleri buna örnek gösteren Li, Çin'in diğer ülkelerle de ihtiyaçları doğrultusunda benzer deneyimleri teşvik etmek istediğini belirtti.
ŞİÖ'ye üye ülkeler arasındaki ulaşım ağlarının hızlandırması gereğine işaret eden Li, Orta Asya merkezli ana demir ve kara yolları projeleri başlatılacağını söyledi.
Turizm ve insani ilişkilerin teşviki amacıyla üye ülkelere vize politikalarını esnetmeleri çağrısı yapan Li, Çin'in gelecek beş yıl içinde ŞİÖ üyesi ülkeleri kapsayacak şekilde yıllık 20 bin öğrenciye burs vereceğini açıkladı.
- ŞİÖ bildirisi
Zirvenin ardından Çin'in eski İpek Yolu'nu canlandırma projesi olan "Bir Kuşak-Bir Yol" inşası ve bölgesel gelişim desteğini pekiştiren bir bildiri yayımlandı.
Bildiride, üye ülkelerinin istikrarlı sosyo-ekonomik kalkınması, toplumsal refah, bölgesel ulaşım ağları, yatırım, teknoloji, finans ve ortak menfaatler bağlamında karşılıklı iş birliklerinin artırılmasına vurgu yapıldı.
Bildiride ayrıca, ŞİÖ bünyesindeki iş birliğinde gözlemci ve diyalog ortağı ülkelerinin önem taşıdığı belirtildi.
Zirve bildirisinde, bir sonraki ŞİÖ Hükümet Başkanları Zirvesi'nin önümüzdeki yıl Kırgızistan'da yapılacağı açıklandı.
Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan tarafından 1996 yılında kurulan ŞİÖ'ye Özbekistan 2001 yılında katıldı. Örgütün ana hedefleri, istikrar ve güvenliğin güçlendirilmesi, terörizm, bölücülük, aşırıcılık ve uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele ile ekonomik, bilimsel ve kültürel iş birliği ve enerji ortaklığı olarak sıralanıyor.
ŞİÖ'de Hindistan, Afganistan, İran, Moğolistan ve Pakistan gözlemci, Türkiye, Belarus ve Sri Lanka ise diyalog ortağı olarak yer alıyor.
ŞİÖ Hükümet Başkanları Zirvesi
Zirvede bölgesel ekonomik işbirliğine ilişkin bildiri yayımlandı