Sri Lanka'da Gemi Yangininin Etkileri Sürüyor Açiklamasi Ölü Kaplumbagalar Kiyiya Vurdu

Güney Asya ülkesi Sri Lanka’da geçtigimiz 20 Mayis’ta yanmaya baslayarak günler sonra batan kimyasal madde yüklü konteyner gemisi MV X-Press Pearl, ülkenin en büyük çevre felaketlerinden birine yol açti. 25 ton nitrik asit, diger kimyasal maddeler ve kozmetik ürünler tasiyan gemiden denize yayilan maddeler kiyiya vurarak çevre kirliligine neden olurken, deniz yasamini da tehlikeye atti. Uswetikeiyyawa sahilinde yaklasik 100 ölü deniz kaplumbagasinin kiyiya vurdugu belirtildi. Çevre bilimciler, ölümlerin dogrudan yangindan ve tehlikeli kimyasallarin denize salinimindan kaynaklandigini ifade etti.

Hükümet yetkilileri de ölümlere yol açtigi düsünülen söz konusu nedenlerin “geçici olarak” dogrulandigini ve sorusturmanin devam ettigini duyurdu. Yaban Hayati Departmanindan bir yetkili, devlet tarafindan isletilen 5 laboratuvarda ölü hayvanlar üzerinde incelemeler yapildigini söyledi.

Çevre Bakanligi yetkilisi Anil Jasinghe ise, "Geçici olarak bu ölümlerin iki sekilde meydana geldigini söyleyebiliriz. Biri isidan kaynaklanan yaniklar ve ikincisi de kimyasallar. Bunlar bariz. Ölüm sonrasi yapilan incelemeler devam ediyor" diye konustu.

Kaplumbaga Koruma Projesi’nden Itshan Kapurusinghe de kaplumbaga ölümlerinin gemideki yangin ve kimyasallardan kaynaklandigini savundu. Kapurusinghe, ölü kaplumbagalarin kanamasi oldugunu, kabuklarinin belirli kisimlarinda yanik belirtileri bulundugunu ifade etti.

Çevre bilimci Lalith Ekanayake ise yangini ve kimyasallarin miktarini göz önünde bulundurarak, "En az 400 kaplumbaganin ölmüs olabilecegini ve ölülerinin denizde batmis ya da derin sulara sürüklenmis olabilecegini" dile getirdi.

Ne olmustu?

186 metre uzunlugundaki gemi, Singapur’a gitmek üzere 15 Mayis’ta bin 486 konteyneri ile Hindistan’in Hazira limanindan ayrilmisti. 20 Mayis’ta çikan yangin nedeniyle Colombo açiklarina demir atan gemide 25 Mayis’ta patlama meydana gelmis, alevlerin siddetli rüzgarin etkisi sonucu büyümesiyle gemi mürettebati tahliye edilmisti. Sri Lanka Hava Kuvvetlerinin ve donanmanin da yer aldigi söndürme çalismalarinin sonuçsuz kalmasiyla Avrupa’dan ve Hindistan’dan yardim gelmisti. 26 Mayis’ta ise gemide petrol sizintisi belirtileri oldugu açiklanmis, denize düsen konteynerlerin parçalari kiyiya vurmaya baslamisti. Alevlerin kontrol altina alindigi 28 Mayis’ta gemiden gelen beyaz plastik peletler kiyiyi sarmis, sahil seridi beyaz örtüyle kaplanmisti. Bunun üzerine Sri Lanka hükümeti, 80 kilometrelik sahil seridi boyunca balikçilik faaliyetlerini durdurmustu. Geminin 2 Haziran’da batmaya basladigi duyurulmustu.

Sri Lanka Deniz Çevre Koruma Kurumu (MEPA) Baskani Dharshani Lahandapura mürettebatin gemide nitrik asit sizintisi oldugunu bildigini, buna ragmen bile bile Sri Lanka sularina demir atildigini ifade etmisti. Geminin ait oldugu Singapur merkezli X-Press Shipping sirketi de mürettebatin sizintidan haberdar oldugunu dogrulamis, ancak geminin yangin çikmadan önce hem Katar’a hem de Hindistan’a demir atmasina izin verilmedigini belirtmisti.