'Şu Anda Kararlı Bir Seyirci Yok'

KAAN BURAK ŞEN - İtalyan asıllı levanten yazar, sinema tarihçisi, araştırmacı ve eleştirmen Giovanni Scognamillo, 'Dünyada sinema alanı ilerlerken Yeşilçam'da hala 'fotoğraf nedir' diye uğraşanlar vardı. Sinema kolay bir şey değil. Film çekmek hesap işi. Bunları göremediler.' dedi.

Sinema, fantastik edebiyat, bilim kurgu, korku edebiyatı üzerine kitaplar yazan Scognamillo, Yeşilçam sinemasına ilişkin AA muhabirine değerlendirmede bulundu.

Ünlü yazar, Yeşilçam sinemasında yaşanan sıkıntılara işaret ederek, 'Yeşilçam aslında iyi bir çıkış yaptı fakat sürdürmeyi başaramadı. Büyük dediğimiz yapımcılar, sinemacılar kazandıklarını kendi mesleklerine, sinemaya yatırmadılar. Kazandıkları paralarla ev, araba ve arsa aldılar.' diye konuştu.

Yeşilçam filmlerinin çekildiği yıllarda Türk sinemasının, sinema dünyasına geç kaldığının altını çizen Scognamillo, şunları kaydetti:

'Dünyada sinema alanı ilerlerken Yeşilçam'da hala 'fotoğraf nedir' diye uğraşanlar vardı. Sinema kolay bir şey değil. Film çekmek hesap işi. Bunları göremediler. Bazılarının kültür düzeyi de buna engel oldu. Bazıları da birer heveskar olarak kaldı. Mesleklerini severek ama anlamayarak yaptılar. Bunu bir ekonomiye dönüştüremediler. Sinemanın aslında bir endüstri, bir sektör olduğunu fark edemediler.'

Giovanni Scognamillo, Türk sinemasında kaliteli oyuncuların da yetiştiğini vurgulayarak, 'Yeşilçam bazı gerçek değerler yarattı. Bunlar arasında Şener Şen, Yılmaz Güney ve daha pek çok isim sayılabilir. Kadın oyuncular içinde ise star figürü olarak Türkan Şoray'ı söyleyebiliriz.' ifadelerini kullandı.

- 'Dış pazarlara yeterince önem verilmedi'

Geçtiğimiz günlerde 87. yaşını kutlayan Scognamillo, Yeşilçam filmlerinin izleyiciyle buluştuğu yıllarda, sinema seyircisine ilişkin şu bilgileri verdi:

'Seyirci kitlesini zor şartlar altında oluşturabildiler fakat çabuk kaybedildi. Yeşilçam seyircisi, Türk sinemasını daima ve büyük bir heyecanla destekledi. Ancak Yeşilçam radikal değişikliklere uğradı. 1980'lerin sonunda büyük bir fiyasko oldu ve seyircisini kaybetmeye başladı. Her alanda kriz vardı. Bu, Yeşilçam'ı da etkiledi. Eskiden sinema izleyicileri farklıydı. Şu anda kararlı bir seyirci yok.'

Scognamillo, günümüz sinemasında parasal garanti, tanıtım ve dış pazar sorunu olduğuna dikkati çekerek, 'Ne yazık ki Türk sineması, kültür politikaları çerçevesinde yeterince değerlendirilemedi. Dış pazarlara yeterince önem verilmedi. Bu konuda tanıtım kampanyaları yapılmalı. Günümüzde, komedi filmleri çekenler hayal görüyorlar. Komedi filmleri gibi birçok film başından beri sadece eğlence için çekilmiş, estetik değer olmayan gişe için yapılan filmler.' eleştirisinde bulundu.

En sevdiği yönetmenin Yılmaz Güney olduğunu söyleyen Scognamillo, 'Sevdiğim yönetmenler arasında Metin Erksan gibi birçok yönetmeni sayabilirim. Özellikle Yılmaz Güney, daima sokaktaki adama hitap etti ama sansür araya girdi. Yılmaz Güney hakkında bir kitap yazacaktım. Konuşmak için ofisine gittiğim gün tutuklandığını öğrendim. Maalesef onun üzerine bir kitap yazmak nasip olmadı.' dedi.

- Giovanni Scognamillo

İstanbullu Rum bir anne ile yine İstanbul doğumlu İtalyan bir babanın tek çocuğu olan Giovanni Scognamillo, 5 Nisan 1929'da İstanbul'da doğdu.

Elhamra Sineması'nın müdürü olan babası Leone Scognamillo sayesinde sinemayla tanışan Scognamillo, İtalyan Lisesi'ni bitirdi.

Ünlü yazar, 1948'de sinema yazıları yazmaya başladı. 1948-1961 yıllarında, başta İtalyan, Fransız, ABD, Norveç basını olmak üzere yabancı dergi ve gazetelerde birçok yazısı çıkan Scognamillo, 1961'de Akşam gazetesinde sinema eleştirileri yazmaya başladı.

Giovanni Scognamillo, sinema yazarlığını Yön, Sinema 65, Ulusal Sinema, Yedinci Sanat, Yeni Sinema, Ses, Hayat, Bravo, Video-Sinema, Beyaz Perde, TV'de Yedi Gün gibi gazete ve dergilerde sürdürdü.

60 yılı aşkın bir süredir sinema, fantastik edebiyat, bilim kurgu, korku edebiyatı ve okültizm (gizlibilim, gizlicilik) üzerine yazan Scognamillo, 1997-1999 arasında, sadece 4 sayı çıkan Nostromo Bilimkurgu dergisinin editörlüğünü yaptı.

Scognamillo'yu anlatan, 'Beyoğlu'nda Bir Levanten: Giovanni Scognamillo' adlı bir belgesel yapıldı.

'Yeşilçam'dan Önce, Yeşilçam'dan Sonra', 'Dünya Sinema Sanayii', 'Türk Sinema Tarihi', 'İstanbul Gizemleri', 'Fantastik Türk Sineması', 'Mumyanın Mezarı' ve 'Doğu ve Batı Kaynaklarına Göre Büyü' dahil çok sayıda kitaba imza atan Scognamillo, 8. Uluslararası Ankara Film Festivali'nde 'Yaşam Boyu Katkı Ödülü, 19. İstanbul Film Festivali'nde ise 'Sinema Onur Ödülü'ne layık görüldü.