'Sudan'da Muhalefetle Anlaşılamazsa 6 Ay İçinde Erken Seçime Gidilebilir'

Sudan'da 30 yıllık Ömer el-Beşir iktidarının devrildiği darbenin ardından yönetimi ele geçiren askeri konsey, ordu ve emniyetin Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri'nin (ÖDBG) önerdiği sivil Devlet Başkanlığı Konseyi'ne tabi olmasına karşı olduklarını belirterek, ÖDBG'yle müzakerelerin çıkmaza girmesi durumunda altı ay içerisinde erken seçimlerin yapılacağını kaydetti.

Sudan Askeri Konseyi Sözcüsü Şemseddin Kebbaşi, Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda düzenlediği basın toplantısında, muhalefetin çatı oluşumu ÖDBG'nin geçiş süreciyle ilgili sunduğu belgenin, kanunun kaynaklarını göz ardı ettiğini, kendilerinin İslam örf ve adetlerini ülkede yasaların kaynağı olarak kabul ettiklerini söyledi.

Kebbaşi, eski bölgesel sisteme geri dönülmesi ve mevcut 18 vilayetin lağvedilmesi gerektiğini ifade etti.

Arabuluculuk komitesinin, Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi kurulması önerisini reddettiklerine dikkati çeken Kebbaşi, konseyin halihazırda mevcut olduğunu ve her ülkenin çeşitli isimler altında güvenlik oluşumlarının var olduğunu belirtti.

- "Ordunun sivillere tabi olmasına karşıyız"

Şemseddin Kebbaşi, Askeri Konseyin, ordu ve emniyetin ÖDBG'nin önerdiği sivil konseye tabi olmasına karşı olduklarını belirterek, ÖDBG'yle müzakerelerin çıkmaza girmesi durumunda altı ay içerisinde erken seçimlerin yapılacağını kaydetti.

Arapça'nın ülkenin resmi dili olması konusunda kararlı olduklarını vurgulayan Kebbaşi, eski İstihbarat Başkanı Salah Kuş'un ev hapsinde tutulduğunu ve herhangi bir zamanda başkent Hartum'daki Kuber Merkezi Hapishanesi'ne nakledilmesinin de mümkün olduğunu dile getirdi.

10 yıl bile sürmesi durumunda eski rejimin imha edilerek derin devletin tasfiye edilmesi gerektiğini vurgulayan Kebbaşi, eski rejime bağlı silahlı oluşumların ortadan kaldırılması gerektiğini söyledi.

- "Suudi Arabistan ve BAE'den destek aldık"

Kebbaşi, eylemlere müdahale ve göstericilere ait barikatların kaldırılması girişimlerinin, ordu tarafından değil üçüncü bir güç tarafından yapıldığını ifade ederek, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) destek alındığını belirtti, ancak konuya ilişkin detaylı bilgi vermedi.

Ülkedeki muhalefetin çatı oluşumu Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri, dün akşam, geçiş süreciyle ilgili geçen hafta sundukları anayasal belgeye Askeri Geçiş Konseyi'nden ret yanıtı aldıklarını açıklamıştı.

ÖDBG, geçen hafta, geçiş sürecindeki yönetimle ilgili görüşlerini içeren kapsamlı anayasal belgeyi askeri yönetime teslim etmişti. Askeri Geçiş Konseyi'nden yapılan yazılı açıklamada, konseyin ÖDBG ile müzakereleri ve diyaloğu sürdürmek istediği, belgenin incelenip dönüş yapılacağı vurgulanarak, “Belge, diyaloğu ilerletmek için bir adım.” ifadelerine yer verilmişti.

Belgeye göre, Başkanlık Konseyi, devletin başı ve egemenliğin sembolü olacak. Silahlı kuvvetler komutanının da yer alacağı konseyin yargı üyelerini, büyükelçileri ve valileri atama yetkisi olacak. Kabinede bir başbakan, bir başbakan yardımcısı ve 17 bakan yer alacak.

Parlamento, kadın temsili yüzde 40’ın altında olmayacak şekilde, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi'ne imza atan güçler tarafından belirlenecek 120 ila 150 üyeden oluşacak.

Askeri Geçiş Konseyi ve muhalefetin çatı oluşumu arasında yeni yönetimdeki isimler ve temsil oranı konusunda henüz uzlaşı sağlanamadı. ÖDBG, geçiş sürecinde sivillerin ağırlıkta olduğu bir devlet başkanlığı konseyi, geçici bir kabine ve parlamento kurulmasını talep ediyor.

Askeri Geçiş Konseyi Sözcüsü Şemseddin Kebbaşi, daha önce yaptığı açıklamada, geçiş sürecini yönetecek başkanlık konseyinin yedisi asker, üçü sivil 10 üyeden oluşmasını önerdiklerini, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nin ise sekizi sivil, yedisi asker 15 üyeden oluşmasını teklif ettiğini söylemişti.

Ordu, temsil oranını reddederek askerin çoğunluğunu dayatıyor. Geçiş sürecinin uzunluğu konusunda da taraflar arasında anlaşmazlık yaşanıyor. Ordu, yönetimin kendisinde olacağı iki yıllık geçiş sürecinin ardından iktidarı sivillere teslim edeceğini taahhüt ediyor. ÖDBG ise kamu kurumlarının yeni sürece hazırlanabilmesi için 4 yıla ihtiyaç olduğunu belirtiyor.

-Arabuluculuk komitesi iki geçiş yönetimi başkanlığına da askeri önermişti

ÖDBG ile Sudan Askeri Geçiş Konseyi’nin geçiş süreci için yönetimdeki temsil oranları konusunda yaşadığı anlaşmazlık üzerine iki yapı arasında uzlaşıyı sağlayacak bir arabuluculuk komitesi oluşturuldu. Komite, ülkeyi geçiş sürecinde yönetecek Başkanlık Konseyi ve diğer kurumlardan ilgili taraflarla görüşmelere başladı.

Arabuluculuk komitesi, taraflara, Sudan’ı geçiş sürecinde yönetecek Başkanlık Konseyinin yedisi sivil üçü asker 10 üyeden oluşması teklifini iletti. Buna göre, Başkanlık Konseyi’nin liderliğini Askeri Geçiş Konseyi başkanı üstlenecek. Konseyin biri asker biri de sivil iki başkan yardımcısı olacak.

Arabuluculuk komitesi ayrıca yedisi asker üçü sivillerden oluşan Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi kurulmasını önerdi. Sivil isimlerin başbakan, maliye ve dışişleri bakanı olması teklif edildi. Konseyin başkanlığını askeri geçiş konseyi başkanı yürütecek.

Sudan’da 19 Aralık’ta ekonomik kriz sebebiyle başlayan gösterilerin, hızla başkent Hartum ve ülke genelinde rejim karşıtlığına dönüşmesinin ardından ordunun 11 Nisan’da yönetime el koyduğunu açıklamasıyla 30 yıllık Ömer el-Beşir dönemi sona ermişti.

Binlerce Sudanlı, yönetimin sivillere teslimi ve eski rejimin tüm sembol isimleri ve kurumlarının tasfiyesi talebiyle 6 Nisan’dan bu yana başkentte ordunun ana karargahı önünde gösterilerini sürdürüyor.