'Sünni-şii Uzlaşması İlk Nadir Şahla Başlamıştır'

Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde 'Tarihte Sünni-Şii İlişkileri' konulu konferans verildi. Konferansa konuşmacı olarak katılan Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cemil Hakyemez, Sünni-Şii ilişkilerinin tarihi başlangıcından bahsetti. Hakyemez, 1736-1747 yılları arasında İran şahı olan Nadir Şah'ın Şiilikle Sünniliği Uzlaştırma Girişimleri hakkında bilgiler verdi.
Hakyemez, suni-şii ilişkilerindeki ilk siyasal uzlaşmanın Nadir Şah'la yaşandığını belirterek, İran tahtına oturduktan kısa süre sonra kendisini bu makamda isteyenlere, ilk dört halifenin hilafetinin kendilerince de kabul edilmesi şartını ileri sürdüğünden bahsetti. Bu şarttan sonra Nadir Şah'ın bir teklif daha sunduğunu belirten Hakyemez, "Şah İsmail'le birlikte uygulamaya konmuş olan Şii itikadının Müslümanlar arasında huzursuzluk yarattığını, bunun yerine Ehl-i Sünnet mezhebi olarak kabul edilen Cafer Sadık Mezhebinin benimsenmesini önermiştir" dedi.
Bu teklifinin kabul edildiğini ve ardından bir beyanname yayınlatıldığını söyleyen Hakyemez, "İlk dört halifeyi kabul ettiklerini onlara beyan ettirdikten sonra, Caferilikle Hanefiliğin benzer mezhepler olduklarını, Sünnilerle Şiiler arasında fitne çıkaracak davranışlardan kaçınılmasını, ilk üç halifenin adlarının saygıyla anılmasını istemiş ve ezana eklenen 'Aliyyun veliyullah' ibaresinin okunmaması için ülkedeki din adamlarına emirnameler göndermiştir. Bunlara uymayanların da cezalandırılacağını ilan etmiştir" şeklinde konuştu.
Nadir Şah'ın Osmanlı Devleti'nden de istekte bulunduğunu ve en önemli isteğin Caferiliği beşinci hak mezhep olarak kabul edilmesi olduğunu belirtti. Hakyemez, Osmanlı'nın bu teklifi kabul etmediğini ve Nadir Şah'ın da 1793'te Sünni-Şii uzlaşması konulu bir konferans vererek uzlaşma adımını attığını ifade etti.