Duelfer, Wilson Center'de düzenlenen "Suriye'nin Kimyasal Silahlardan Arındırılmasının Zorlukları Konferansı'nda, Irak'ın kimyasal silahlarının imha sürecinde edindiği tecrübeleri paylaştı.
Kimyasal silahların imha edilmesinin oldukça zor ve zaman alan bir iş olduğuna dikkati çeken Duelfer, Irak'ta yürüttükleri çalışmanın tahminlerinden daha uzun sürdüğünü kaydetti.
Saddam Hüseyin'in devrilmesinden sonra başlayan imha çalışmaların yaklaşık iki yıl sürdüğünü hatırlatan Duelfer, bu süre zarfında güvenlik açısından birçok sıkıntılar yaşadıklarını anlattı.
-"Suriye'nin kimyasallarının tespiti Irak'a göre daha kolay"-
Duelfer, Suriye'nin elindeki kimyasal silahların tespitinin Irak'a göre daha kolay olacağını düşündüğünü söyledi.
"Çünkü Suriye baştan havaya uçurulmadı" ifadesini kullanan Duelfer, Irak'ın 1991 ve 1992 yıllarında ağır bombardımana maruz kaldığını ve birçok resmi dairelere varıncaya kadar çok sayıda yerin yerle bir edildiğini anımsattı. Böyle bir ortamda roket parçalarının büyük bir alana yayıldığı bilgisini veren Duelfer, hangi roketin kimyasal olduğunun veya olmadığının tespitinde doğal olarak zorluklar yaşadıklarını bildirdi.
Suriye'deki kimyasallların imhasında görevli yapının neresi olacağına ilişkin Duelfer, "Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütünün bunu tek başına yapabileceğini düşünmüyorum" ifadesini kullandı.
Ülkedeki kimyasal silahların yerlerinin değiştirilebilmesinin mümkün olduğunu belirten Duelfer, bu noktada çalışmayı yürütecek ekibin güvenliğinin sağlanmasının önemine vurgu yaptı. İlk etapta yapılacak çalışmaların, yer tespitlerinin uzun zaman alabileceğini söyleyen Duelfer, "Bir iki ay gibi bir sürede kimyasal silahların tespitinin yapılacağını söylemek güç. Ben bu çalışmaların 2014'ün ortasına kadar süreceğini tahmin ediyorum. Bu işin zor kısmı. Daha sonra karşılaşılcak diğer zor kısım ise bunların Suriye içinde mi yoksa başka bir yerde mi imha edileceğidir" görüşünü belirtti.
-En az 75 kişilik ekip gerekli-
Suriye'deki çalışmalar için KSYÖ'nün yeterince ekibi bulunmadığını bildiren Duelfer, sahada çalışacak çok sayıda insana ihtiyaç olacağını kaydetti.
Duelfer, "Kesinlikle en az 75 kişilik bir ekibe ihtiyaç var. Şam'da bir tane ana merkezleri olmalı. Toplanılmış olan örneklerin taşınması ve muhafazası için elemana ihtiyaçları olacak. Ülkenin her tarafına dağılacak üç, dört ekibe ihtiyacınız olacak ve bu ekipler en az on beşer kişi olmalı. Ancak bu konularda tecrübeli o kadar kişiyi bulmak gerçekten zor olacaktır. Kesinlikle doğru kişileri bulmak gerekiyor" değerlendirmesini yaptı.
Duelfer, Suriye'de devam eden iç savaşın, bununla birlikte oluşan güvenlik sorununun ve lojistik konusunun bir araya geldiğinde kimyasal silahların imhasının çok pahalıya mal olabileceğini kaydetti.
Duelfer, "Bunun maliyeti tahminlerden de fazla olabilir. Bu milyarca dolara mal olabilir" dedi.
Suriye'nin Kimyasal Silahlardan Arındırılmasının Zorlukları Konferansı
Irak'ın kimyasal silahlarının imha edilmesinde görev alan eski BM Irak Özel Komisyonu Başkan Yardımcısı Charles Duelfer, Suriye'de yaklaşık bin ton olduğu tahmin edilen kimyasal silahların imhasının milyarlarca dolarlık maliyetinin olacağını söyledi.
