Taraf gazetesinden AKP'yi tanıma kılavuzu

  İşte Dü ; zel ' in , Ü ; mit Aktaş ile yaptığı rö ; portaj :

&ldquo ; Yenilikç ; i , ö ; zgü ; rlü ; kç ; ü ; olan İslamcılardır . Muhafazakâ ; rlar , kadını kamusal alanda istemezler . İslamcılar ise kadının okumasını ve ç ; alışmasını savunurlar . &rdquo ;

&ldquo ; Biz İslamcılar , baskıcı askerî ; sistemin tasfiyesinin ö ; ncelikli ihtiyaç ; olduğunu gö ; rü ; nce demokrasiyi savunduk . Diğer demokratik gü ; ç ; lerle ittifakı dü ; şü ; ndü ; k . &rdquo ;

&ldquo ; Demokrasi bizim iç ; in kü ; fü ; rdü ; . İlk tartışmayı 90 ' da Yeni Zemin ' de Ali Bulaç ; , Başbakan ' ın danışmanı Akdoğan , RTÜ ; K Başkanı Dursun , Altan Tan ile başlattık . &rdquo ;

NEDEN Ü ; MİT AKTAŞ?
Yü ; zde doksan dokuzunun Mü ; slü ; man olduğu sö ; ylenen , sü ; rekli din , laiklik , şeriat tartışması yaşanan , irtica korkuları ç ; ekilen bir ü ; lkede aslında biz ne dini ne de dindarları ç ; ok iyi biliyoruz . Onlarla ilgili İslamcılar , dinciler gibi genel tanımlar yapıyoruz . Oysa dindar kesimde bir davranış bü ; tü ; nlü ; ğü ; gö ; rü ; lmü ; yor . Anlaşıldığı kadarıyla rengâ ; renk bir kitle o . Dindar kime denir? Dindarların arasındaki gö ; rü ; ş farlılıkları nelerdir? Dindar insan milliyetç ; i olabilir mi? Milliyetç ; ilik Mü ; slü ; manlıkla bağdaşır mı? Neden ü ; lkemizdeki dindarlarda bö ; yle kuvvetli bir milliyetç ; ilik damarı var? AKP dindar bir parti mi? AKP ' nin iç ; inde ne tü ; r gruplar bulunuyor . Hangi dinî ; anlayışlar AKP ' nin Kü ; rt politikalarında etkili oluyor? Dindar kesimde hangi akımlar gü ; ç ; leniyor? Siyasette hangi dinî ; akımlar ö ; ne ç ; ıkıyor? Bü ; tü ; n bu soruları dindar kesimin ö ; nde gelen entelektü ; ellerinden ve ideologlarından yazar Ü ; mit Aktaş ' a sorduk ve dindarların kendi aralarındaki farklılıklar konusunda derinliğine bilgi edindik . Osmanlı tarihi , İslam , felsefe , anarşizm , sosyoloji ü ; zerine on beşe yakın kitabı yayımlanan şair , romancı ve araştırmacı Ü ; mit Aktaş ' ın yeni romanı ' Rü ; ya ' ö ; nü ; mü ; zdeki gü ; nlerde piyasa ç ; ıkacak . Not : Konuşmamızda , Ü ; mit Aktaş , ' İslamcı , muhafazakâ ; r ve Doğucu ' akımların aydınlar arasındaki bazı temsilcilerinin isimlerini de verdi . İslamcılar : Mehmet Akif , Hamdi Yazır , Ali Bulaç ; , Hayrettin Karaman , Rasim Ö ; zdenö ; ren . . . Muhafazakâ ; rlar : Mustafa Sabri , Sü ; leyman Hilmi Tunahan , Hü ; seyin Hilmi Işık , İsmail Kara . . . Doğucular : Necip Fazıl , Kadir Mısıroğlu , M . Şevket Eygi . . . Said Nursi , Sezai Karakoç ; ve Nurettin Topç ; u gibi isimler ise muhafazakâ ; r İslamcılar . . .

NEŞE DÜ ; ZEL : Dinden ç ; ok bahsediliyor ama gerç ; ek bir dindarın nasıl biri olması gerektiği konusu pek konuşulmuyor . Gerç ; ek bir dindar nasıl birisidir?

Ü ; MİT AKTAŞ : Peygamberimizin ve Hazreti Ali ' nin tanımlarında şu vardır : Mü ; slü ; man , kendisinden Mü ; slü ; manların emin olduğu kişidir . Gerç ; ek bir Mü ; slü ; man ve dindar bö ; yle biri olmalıdır .

Bu ü ; lkede siyasetin iç ; inde de dindarlıkları kuvvetle vurgulanan insanlar var . Bu insanlar gerç ; ek bir dindar gibi davranıyor mu peki?
Hayır . Tü ; rkiye ' de 1950 ' den bu yana , din ü ; zerinden siyaset yapma alışkanlığı var . Din ü ; zerinden siyaset yapmak , din ü ; zerinden ticaret yapmak , din ü ; zerinden gazete ç ; ıkarmak , kolay tabii . Ç ; ü ; nkü ; kitlesi hazır ve bü ; yü ; k .

Peki , din siyasetle biraraya geldiğinde nasıl bir sonuç ; ç ; ıkıyor ortaya?
Bu , saf dindarlığı biraz dejenere etti . Ama dindar kesimin de tepkisini gö ; stermesi gerekiyordu ve tepkisini gö ; stermek iç ; in siyasete yatırım yaptı . Ç ; ü ; nkü ; dindar kesim Cumhuriyet kadrolarıyla bir hesaplaşma iç ; ine girmişti . Bu hesaplaşma hâ ; lâ ; sü ; rdü ; rü ; lü ; yor . Ama şu da var! Aslında İslam hiç ; bir zaman siyasetin dışında durmaz . Ç ; ü ; nkü ; İslam ö ; zü ; nde siyasal bir dindir .

İslam hangi aç ; ıdan siyasaldır?
Mü ; slü ; manlar , toplumsal adaletsizliklere ve zulme karşı mü ; cadele etmekle yü ; kü ; mlü ; dü ; rler . Bu da İslam ' ı ister istemez siyasallaştırır . İslam aç ; ısından , toplumun dü ; zeltilmesi iç ; in de hep bir siyasal ç ; aba ve mü ; cadele gereklidir . İslam ' ın siyasallaşması olumsuz bir şey değildir . Ama İslam ' ın salt iktidara ulaşmak iç ; in siyasallaştırılması , olumsuz bir şeydir .

İslamcı hareketler dendiğinde tam olarak ne sö ; yleniliyor?
Tü ; rkiye ' de siyasetin iki ekseni var . Birincisi , Osmanlı ' daki Batılılaşmadan itibaren şekillenen Batılılaşmacı , sekü ; ler akım . Ki , bu akım giderek ulusalcı oldu . Bir de bu siyasi eksenin karşısında muhafazakâ ; r kitleleri temsil eden bir siyasi akım var .

Muhafazakâ ; r kitleleri kimler oluşturuyor?
Bu siyasi akımın iç ; inde ü ; ç ; eğilim , yani ü ; ç ; grup var . Bir , Batıcılığa tepki gö ; steren Doğucu delen bir grup . İki , muhafazakâ ; r grup . Ü ; ç ; , İslami grup . Bu ü ; ç ; eğilim , AK Parti iç ; inde de var .

Bu ü ; ç ; eğilim birbirinden hangi noktalarda ayrılıyor?
Bir kere bu ü ; ç ; grubu birbirine karıştırmamak lazım . Doğucu grup , ö ; teden beri Batılılaşmaya karşı olan kesimdir . Bu , Batı ' ya karşı hınç ; lı ve tepkili bir eğilimdir . Muhafazakâ ; r gruba gelince . . bu kesim , diğer toplumların muhafazakâ ; rları gibidir . Bunlar , ne olursa olsun mevcudun , statü ; konun , alışkanlıkların korunmasını savunurlar . İslamcı grup ise Mü ; slü ; manların kısıtlanan haklarının savunulması iç ; in İslam ' ın bir şekilde politikada devlet dü ; zeyinde temsil edilmesini isteyen eğilimdir .

AK Parti ' de hangi eğilim ve grup gü ; ç ; lü ; şu anda?
Yö ; netimde İslamcı eğilim daha gü ; ç ; lü ; . Değişimci olan da İslamcılar zaten .

Siyasi İslam nedir peki?
Siyasi İslam , İslamcı akıma verilen bir diğer addır .

AKP ' nin iç ; inden ç ; ıktığı Milli Gö ; rü ; ş ' te hangi eğilim gü ; ç ; lü ; ydü ; ? Doğuculuk mu , muhafazakâ ; rlık mı , İslamcılık mı?
Milli Gö ; rü ; ş ç ; izgisi daha muhafazakâ ; r , daha Doğucu ve daha Osmanlıcıdır . Doğucu eğilim demokrasiyi sevmez . Doğucularda , daha monarşik , hilafetç ; i bir İslam ' ı savunan , Osmanlı hukuk sistemini isteyen bir anlayış vardır . Muhafazakâ ; rlara gelince . . .

Evet . . .
Muhafazakâ ; rlar da bir ö ; lç ; ü ; de demokrasiyi sevmezler . Zaten 1980 ' e dek Milli Gö ; rü ; ş ç ; izgisinde bir demokrasi karşıtlığı vardı . Demokrasi , değişim , yenileşme , ö ; zgü ; rleşme gibi şeyler ancak 80 ' den sonra İslamcılar tarafından tartışılıp savunulmaya başladı .

İslamcıların tabanı , kitlesi kimdir?
İslamcılar şu anda daha ç ; ok dernekler ve vakıflar etrafında ö ; rgü ; tlenen , daha ç ; ok sivil toplum kuruluşları tarzında yapılanan bir eğilim . Mesela Doğuculuk ve muhafazakâ ; rlık daha ç ; ok geleneğe bağlı davranırlarken , İslamcılar , Kur ' an doğrultusunda hareket etmeyi ö ; ne alıyorlar . Kur ' an ' ı okuyorlar ve anlıyorlar . &ldquo ; Asıl olan Kur ' an ' dır . Kendimizi , doğrularımızı , yanlışlarımızı Kur ' an ' a gö ; re test etmeliyiz&rdquo ; diyorlar .

Biraz daha somut anlatabilir misiniz?
Mesela . . . Kü ; rt meselesinde İslamcılar , &ldquo ; Kü ; rtler eğer bir dile sahipse ve kavmî ; bir kimliğe sahipse , Kü ; rtler bu kimliklerini ö ; zgü ; rce yaşabilmeliler ve dillerini konuşabilmeliler . Buna kısıtlama getiremeyiz&rdquo ; diyorlar .

Aynı siyasi partinin iç ; inde mesela AK Parti ' nin iç ; inde yer alan muhafazakâ ; rlar ne diyor peki?
Muhafazakâ ; rlar aynı şeyi sö ; yleyemezler . Ö ; yle ki , milliyetç ; i diyebileceğimiz MHP ' ye yakın olan eğilimler ve kesimler ise bu ö ; zgü ; rlü ; kleri hiç ; savunamazlar . Bir ö ; rnek daha vereyim . Muhafazakâ ; rlar kadının kamusal alana ç ; ıkmasını , ç ; alışmasını pek istemezler . Ama İslamcılar ö ; zellikle kadının okumasını ve kamusal alana ç ; ıkmasını savunurlar . Anlayacağınız sizin ' dindarlar ' diye tanımladığınız kesimin iç ; inde ç ; ok ç ; eşitli renkler var .

Bizim dindarlarımızın milliyetç ; i bir damarı da var mı?
Var . Hem de ç ; ok baskın ve ağır bir damardır bu . İslamcılar bu damarı ç ; ok eleştirdiler . Ç ; ü ; nkü ; İslamcılar daha ü ; mmetç ; i ve daha evrensel diyebileceğimiz bir ufka sahipler . Muhafazakâ ; rların ve Doğucuların ise milliyetç ; ilik anlayışları ç ; ok yereldirler . Meseleye daha ç ; ok misak-ı milli sınırları iç ; inde bakarlar . İslamcılar ise misak-ı milli sınırlarını ö ; lç ; ü ; olarak almazlar . Onlar , meseleye Mü ; slü ; man ve hatta insan olarak bakarlar . Biliyorsunuz , Cumhuriyet , Osmanlı ' nın hiç ; yapmadığı bir şeyi yaptı .

Ne yaptı?
Cumhuriyet , ulusalcı bir toplum inşa etmek istedi . Zaten halkın , 1925 ' ten itibaren Cumhuriyetç ; i kadrolara gö ; sterdiği tepkilerin , giriştiği isyanların ç ; oğu , Cumhuriyet ' in ulusalcı bir toplum inşa etme ç ; abasıyla ilgilidir . Bu ü ; lkede kafatası ö ; lç ; ü ; mleri yapıldı , &ldquo ; Bu topraklarda Tü ; rkten başka kimse yaşamıyor&rdquo ; dendi . 1900 ' lerin başında Anadolu ' nun yü ; zde 25 ' i gayrımü ; slimken , 1930 ' larda bu oran yü ; zde 2 , 5 ' a dü ; ştü ; .

Dindarlıkla milliyetç ; ilik uyuşur mu?
Mü ; slü ; manlıkla milliyetç ; ilik uyuşmaz .

Mü ; slü ; manlıkla uyuşmadığı halde , dindarların milliyetç ; i reflekslere sahip olmasını nasıl aç ; ıklıyorsunuz peki?
Şunu gö ; rmek lazım . Tü ; rkiye Mü ; slü ; manlığı 600 yıllık bir Osmanlı tarihi iç ; inde gelenekselleşti . Osmanlı ' nın temel ideolojisi gaza ideolojisidir . Yani kü ; ffarla , Avrupalılarla savaşmaktır . Osmanlı Mü ; slü ; manlığı bu hava iç ; inde oluştu . Dolayısıyla Tü ; rkiye ' deki milliyetç ; ilik de Osmanlı Mü ; slü ; manlığı konsepti iç ; inde oluştuğu iç ; in , onun da duruşu daha ç ; ok Batı ' ya ve kü ; ffara karşıdır . Dü ; şü ; nü ; n , geleneksel dinî ; unvanların hiç ; birini kabul etmeyen Mustafa Kemal bile gazi unvanına sahiptir .

Tü ; rkiye ' de milliyetç ; ilik sadece Batı ' ya karşı yaşanmıyor . Tü ; rk ve Sü ; nni olmayan kendi vatandaşlarımıza karşı da yaşanıyor . Tü ; rklerin Kü ; rtlere eziyet etmesine ses ç ; ıkarmayan bir dindar olabilir mi?
Hayır . . . Bu sorunun da cevabı Cumhuriyet ' in kuruluş sü ; recinde yatıyor . Bir tarafta varoluş kavgası ve kaybedilen topraklar var . Ö ; bü ; r tarafta da kaybedilen topraklardan Anadolu ' ya gelen gö ; ç ; men nü ; fus var . İşte o gö ; ç ; men nü ; fus Cumhuriyet ' in karakterini bir ö ; lç ; ü ; de belirledi . Ama şu bir gerç ; ek . . . Mü ; slü ; manlar Cumhuriyet ' in milliyetç ; i ç ; izgisini sahiplendiler .

Dindarlıkla asla bağdaşmayan milliyetç ; ilik ideolojisini benimsediler , ö ; yle mi?
Tü ; rkiye ' de genel anlamda ' Mü ; slü ; man ' dediğimiz camia ve ö ; zellikle de ' muhafazakâ ; r ' kitle oldukç ; a milliyetç ; idir . Aslında ' İslamcılık ' ya da ' siyasal İslam ' denilen hareket , biraz da muhafazakâ ; r kitlenin zehirlendiği bu milliyetç ; iliği eleştirerek ortaya ç ; ıktı . Yani Tü ; rkiye ' de İslamcılık hareketi , muhafazakâ ; r kitleyle ç ; atışarak kuruldu . Ö ; zellikle de 1980 ' den sonra . . .

1980 darbesinden sonra dindar kesimde ne yaşadı?
Milli Gö ; rü ; ş ' ü ; n milliyetç ; i sö ; ylemleri ciddi olarak eleştirildi ve ortaya İslamcı damarlar ç ; ıktı . Mesela Tü ; rkiye ' de Kü ; rtlerin de yaşadığı , Kü ; rtlerin kendi dillerini ö ; zgü ; rce konuşmaları gerektiği , hatta Alevilerin de , gayrımü ; slimlerin de kendi kimliklerini ö ; zgü ; rce yaşamaları gerektiğini savunan bir anlayış gelişti . İşte bu İslamcılıktır .

İslamcıların da AKP iktidar olmadan ö ; nce Batı ' ya kâ ; fir , dü ; şman olarak baktığını biliyoruz . Tayyip Erdoğan da bö ; yle bir dille konuşuyordu bir zamanlar .
1980 ' lerden ö ; nce demokrasi hepimiz iç ; in neredeyse bir kü ; fü ; rdü ; . İslamcılar , ancak 1980 ' lerden sonra demokrasiyi tartışmaya başladılar . İlk olarak Yeni Zemin dergisi vardı . Dergiyi ç ; ıkaran ekip , Ali Bulaç ; , Altan Tan , Mehmet Metiner , ben , Başbakan ' ın danışmanı Yalç ; ın Akdoğan , RTÜ ; K ' ü ; n Başkanı Davut Dursun ' du . Biz ilk demokrasi tartışmasını 1990 ' lı yıllarda Yeni Zemin dergisinde yaptık ve ç ; ok tepki gö ; rdü ; k .

Sonuç ; ta İslamcıları değiştiren nedir?
Şudur . . . Bizim lü ; gatimize demokrasi terimi 12 Eylü ; l darbesinden sonra girdi . Tü ; rkiye ' de baskıcı askerî ; sistemin tasfiyesinin ö ; ncelikli bir ihtiyaç ; olduğunu gö ; rü ; nce , biz demokratik mü ; cadeleyi savunduk . Mü ; slü ; man olsun olmasın , ü ; lkedeki diğer demokratik gü ; ç ; lerle ittifak ve işbirliği yapılması gerektiğini dü ; şü ; ndü ; k . Ve Yeni Zemin ' i ç ; ıkardık . İslamcı ç ; izgi , milliyetç ; i ve muhafazakâ ; r ç ; izgiden işte bu sü ; reç ; te ayrıştı . AK Parti kadrosunu oluşturan kişilerin zihniyet ve bakış aç ; ılarının değişmesinde , bu İslamcı akımın getirdiği eleştirilerin ö ; nemli bir etkisi vardır .

Erdoğan ' ın yakın ç ; evresinde İslamcılar var mı?
Zaten şu anda Başbakan Erdoğan ' ın yakın ç ; evresindeki Yalç ; ın Akdoğan , Ö ; mer Ç ; elik , İhsan Arslan İslamcıdır . Başbakan ' ın Kü ; rt meselesindeki danışmanı İhsan Arslan ' dır . İhsan Arslan bir dö ; nem Mazlumder ' in başkanlığını yapmış biridir . Ama şu da unutulmamalı . AK Parti ' de ü ; ç ; eğilim birlikte vardır . Erdoğan ' ın Kü ; rt siyasetindeki gelgitlerinin nedeni de budur . Başbakan , bu ü ; ç ; eğilimin arasında bir yerde durmaya ç ; alışıyor . Mesela ulusalcı ç ; izgiyle Amerikancı ç ; izgi arasında bir yerde durmaya ç ; abalıyor Erdoğan . Ben o tavrını da doğru buluyorum .

Kü ; rt aç ; ılımında bir tü ; rlü ; ilerlememesini mi doğru buluyorsunuz?
Bir Fethullah Hoca ' nın tamamıyla Amerika ' yla birlikte hareket etmesine karşı , Erdoğan ' ın Amerika ' ya biraz daha mesafeli durmasını daha doğru buluyorum . Politik stratejisini tü ; mü ; yle Amerika ' ya bağlı kılmış bir anlayışı doğru bulmuyorum .

Amerikan politikasıyla Fethullahç ; ılar nerede ö ; rtü ; şü ; yorlar?
Amerika ' nın Soğuk Savaş ' ta ' Yeşil Kuşak ' projesi vardı . Soğuk Savaş bitince , Amerika , ' Ilımlı İslam ' projesini geliştirdi . İran İslam devriminin oluşturmaya ç ; alıştığı Amerikan karşıtı bloku tasfiye etme isteğine ve kapitalizmi bü ; tü ; n dü ; nyaya egemen kılma ç ; abasına dayanıyordu . Amerika bu projeyle , İslam dü ; nyasında kendisine bir takım yandaşlar oluşturmaya ç ; alıştı . Ve kapitalizm İslam dü ; nyasına ılımlı İslam projesiyle girmek istedi . Fethullahç ; ılar , bü ; yü ; k ö ; lç ; ü ; de ılımlı İslam ' a yakınlar .

Amerikan yö ; netimi ılımlı İslam kavramını bıraktı . ' Modern İslam ' demeye başladı . Sizce ne değişti? Amerika ılımlı İslam ' dan vaz mı geç ; ti?
Amerika ılımlı İslam projesinden vazgeç ; medi . Sadece mevcut politikanın ü ; zerine yeni eklemeler yapıyor . Zira İslam ' ın terö ; rize edilmiş bir din haline getirilmesinin doğru olmayacağını fark etti . Ç ; ü ; nkü ; Amerika Irak ' a ve Afganistan ' a girdikten sonra İslam dü ; nyasını tanımaya başladı . İslam dü ; nyasının Batı ' ya bu kadar tepkili olmasının başlıca sebebinin , İsrail ' in Amerika tarafından kayıtsız şartsız desteklenen şımartılmış varlığıydı . Obama Amerikası , bunun bö ; yle gitmeyeceğini ve İsrail ' i dizginlemek gerektiğini anladı . Erdoğan ' ın İsrail ' e karşı ç ; ıkışı ve ardından Tü ; rkiye ' nin bö ; lgede bir gü ; ç ; olarak aktö ; rleşmesi doğrudan bununla alakalı .

Peki . . . Solculara , sağcılara , Alevilere , Rumlara , Ermenilere , Yahudilere , dinsizlere kısacası Mü ; slü ; man Sü ; nni olmayan insanlara yapılan eziyetlere karşı gerç ; ek bir dindar nasıl tepki verir?
Bu kesimlere duyarsız olan kesimler daha ç ; ok muhafazakâ ; rlar ve milliyetç ; i kesimler . Bugü ; n İslamcılar , bu kesimlere sahip ç ; ıkıyor . Zaten Kü ; rt hareketine AK Parti ' nin sahip ç ; ıkması Kü ; rt sorununu ç ; ö ; zü ; lebilir hale getiriyor . Neden derseniz? Tü ; rkiye ' deki bü ; yü ; k muhafazakâ ; r kitle AK Parti ' yi destekliyor . Kü ; rt sorununu , bu bü ; yü ; k muhafazakâ ; r kitlenin desteğini almadan ç ; ö ; zmek mü ; mkü ; n değildir . Bu ü ; lkede Kü ; rt sorununu milliyetç ; i MHP ; ulusalcı CHP ç ; ö ; zemez . Bunu ç ; ö ; zse ç ; ö ; zse muhafazakâ ; r kitlenin desteğini arkasına almış bir İslamcı akım ç ; ö ; zer . Ama şunu da kabul etmek lazım . 20 sene ö ; ncesinin İslamcılığı bu noktada değildi tabii .

Geç ; mişe bakarsak . . . Dindarlarımız , hakkaniyet , adalet , eşitlik gibi konularda iyi bir sınav verdiler mi sizce?
Geç ; mişte ç ; ok iyi bir sınav vermediler . Fakat eşitlik , adalet hakkaniyet , ö ; zgü ; rleşme kavramlarının bizim literatü ; rü ; mü ; ze girmesi , tartışılması yeni şeyler . Ç ; ü ; nkü ; geleneksel muhafazakâ ; r yapıda ataerkil kü ; ltü ; r egemendi . Kü ; ç ; ü ; klerin bü ; yü ; klere , kadınların erkeklere , tebaanın yö ; neticiye itaat ettiği bir kü ; ltü ; rdü ; bu . . . İslamcı akım , işte bu geleneksel kü ; ltü ; rü ; de eleştirerek ortaya ç ; ıktı . Kadını kamusal alana ç ; ıkaran İslamcı hareket oldu . Kadın bö ; ylece okula , ü ; niversiteye gitti .

Fethullahç ; ılık . . . Ve , İslamcılık . . . Bu iki hareket arasında nasıl bir fark var?
Şu anda ç ; ok fazla bir fark yok . Fethullahç ; ıların dayandığı Nurculuk , muhafazakâ ; r bir hareketti . Ama İslamcı hareket evrilirken onlar da evrildi . Fethullah Hoca on yıl ö ; ncesine kadar Kü ; rt haklarına yakın durmuyordu . Misak-ı Milli sınırları dışına ç ; ıkmıyordu , Fethullah Hoca 28 Şubat ' ta askerleri destekledi ve Refah Partisi ' ni eleştirdi . Ama şu anda tam tersi bir noktada . 28 Şubat ' ın mağduru olan kişilerin kurduğu AK Parti ' yle işbirliği yapıyor ve askerlere karşı saf tutuyor .

Gerç ; ek bir dindar , başka dinden ya da mezhepten insanlara nasıl bakar? Mesela gerç ; ek bir Sü ; nni mü ; min , Aleviler hakkında ne dü ; şü ; nü ; r? Onların ibadet hakkını reddeder mi?
Hayır . Reddetmemek lazım ama Tü ; rkiye geleneğini anlamak iç ; in Osmanlı ' yı bilmek lazım . Osmanlı ' nın ideolojik oluşumunda iki şey var . Batı ' da , kü ; ffara karşı verdiği savaş . Doğu ' da , Şiiliğe ve Aleviliğe karşı verdiği savaş . Bu nedenle , Osmanlı geleneksel kü ; ltü ; rü ; iç ; erisinde yetişmiş birinin Aleviliğe hoşgö ; rü ; yle bakması pek mü ; mkü ; n değil aslında . Ama son otuz yılda bu da değişti . Ö ; zellikle ' İslamcılar ' , Alevilerin haklarının verilmesini savunuyorlar . Hakkını yemeyelim , Fethullah Hoca da savunuyor . Artık AK Parti de bunu savunuyor . Muhafazakâ ; rlardaki Alevilerle ilgili geleneksel refleks ise hâ ; lâ ; duruyor .

AK Parti ' de , Doğucuları , muhafazakâ ; rları ve İslamcıları temsil eden belli başlı isimler kimler?
Tayyip Erdoğan , Abdullah Gü ; l , Bü ; lent Arınç ; , Beşir Atalay , Ö ; mer Ç ; elik , İhsan Arslan İslamcı eğilimin isimleri . Cemil Ç ; iç ; ek , Abdü ; lkadir Aksu , Vecdi Gö ; nü ; l gibi isimler muhafazakâ ; r grubun isimleri . AK Parti ' de Doğucu var mı bilmiyorum ama aydın kesimden buna ö ; rnek Kadir Mısıroğlu , Mehmet Şevket Eygi gibi isimlerdir .

Tü ; rkiye ' de sorunlar , artık ç ; ö ; zü ; mlerini dayatıyor . Bu ç ; ö ; zü ; m sü ; recinde AK Parti , kendi iç ; indeki bu ü ; ç ; eğilimi birarada tutabilecek mi yoksa AKP parç ; alanacak mı?
AK Parti ' yi İslamcılar ve İslamcı aydınlar motive ediyor ama siyasi parti olarak AK Parti bü ; yü ; k ö ; lç ; ü ; de muhafazakâ ; r kesime dayanıyor . AK Parti ö ; zgü ; rleşme , değişme ve yenileşme siyasetlerini sü ; rdü ; rü ; rse , buna muhafazakâ ; r kitle tepki gö ; stermez .

Niye gö ; stermezler?
Ç ; ü ; nkü ; muhafazakâ ; rlar , politikada daha ç ; ok karizmayı ve performansı ö ; nemserler . Bunların ç ; ok fazla ideolojik arayışları ve dü ; şü ; nceleri yoktur . Genelde sağcı kitlenin aradığı şey iktidardır . Bu yü ; zden AK Parti ' de bir parç ; alanma olmaz . Ancak AK Parti ' nin dışında , ekonomik kriz , şiddet patlaması gibi beklenmedik bir bü ; yü ; k gelişme bö ; yle bir parç ; alanmaya yol aç ; abilir .