Tarih Sempozyumunda Kocaeli Türkülerinin Tarihi Konuşuldu

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin bu yıl 5.’si düzenlediği Uluslararası Orhan Gazi ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu, devam ediyor. Kocaeli Üniversitesinden Prof. Dr. Nevnihal Erdoğan başkanlığında Mehmet Ali Kağıtçı Salonu’nda gerçekleştirilen oturumda Kocaeli türkülerinin tarihsel gelişimi ve kökenleri konuşuldu. Seminerde Prof. Dr. Feyzan Göher Vural, Arş. Gör. Merve Soycan, Doç. Dr. Timur Vural ve Araştırmacı Ali Aktaş konuşmacı olarak yer aldı.

Kocaeli’ye yapılan göçlerin Kocaeli müziğine yansıması konusunda tebliğ sunan Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesinden Prof. Dr. Feyzan Göher Vural ve Arş. Gör. Merve Soycan, 1699 Karlofça Antlaşması sonrası Kocaeli’ye gerçekleşen Boşnak göçlerini takiben, Osmanlı - Rus Savaşları ve Balkan Savaşları’ndan etkilenen küçük çaplı göç dalgaları gerçekleştiğini, Kocaeli’nin, sanayileşme süreci içinde öne çıkan bir il olması sebebiyle de sonraki dönemlerde iç göç dalgalarına maruz kaldığını belirtti.

Tüm bu göçlerin bölgelerde kimi değişimlerin yaşanmasına neden olabildiği ekonomik etmenlerin yanı sıra, kültürel ögelerde değişimin görüldüğünü ifade eden Prof. Dr. Vural, kültürel pek çok unsurla birlikte, müzik kültürünün de değişim yaşanan ögeleri arasında yer aldığını belirtti.

Daha sonra konuşan Araştırmacı Ali Aktaş, Kocaeli ve yakın illerin türkülerinin yaptıkları çalışmayla analiz edildiğini söyleyerek, Kocaeli’ye bağlı TRT repertuvarına kayıtlı az sayıdaki türkülerin sözleri, ritmik, melodik yapılarını değerlendirdi. Kocaeli müziğinde öne çıkan çalgıların incelendiği araştırmada, kullanılan çalgıların göç etkisiyle şekillendiğini ifade etti.

Kocaeli’nde kullanılan çalgıların ince saz olarak adlandırılan klarnet, cümbüş ve keman enstrümanları ağırlıklı olduğunu belirtti.

Ali Aktaş, Kocaeli’nde yapılan güncel türkü derlemeleri üzerine yaptığı çalışmayla ilgili sunduğu tebliğde, Kocaeli’nin kültürel gelişimini ve her alandaki mirasını gelecek kuşaklara aktarmayı amaçlayan Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin, müzikal kültürel mirasın tespit edilmesine büyük önem verdiğini belirtti.

Müzik alanında yapılan çalışmalar ile geçmişten geleceğe bir kültürel köprü kurup derlenen ezgilerin kayıt altına alınarak Kocaeli’nin kültürel mirasına kazandırılmasının amaçlandığını belirten Aktaş, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi katkılarıyla yapılan çalışmalarda Kocaeli’nin çeşitli ilçelerinde daha önce derlenmemiş ezgileri tekrardan derlediklerini söyledi.



Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesinden Doç Dr. Timur Vural tarafından yapılan sunumda ise Orhan Gazi Türbesi’ndeki davul ve simgesel anlamları konusunda bilgi aktarıldı. Türk tarihinin en kadim enstrümanlarından birinin davul olduğunu söyleyen Vural, davul enstrümanının Hun dönemi olan milattan önce. 4-5 yüzyıllara ait bir kurgandan çıkarıldığını ifade etti.

Osmanlı Devleti’nin ikinci padişahı olan Orhan Gazi’nin türbesinde davul asılı olmasının Türk tarihinde kadim bir gelenek olduğunu belirten Doç. Dr. Timur Vural, ritüelin bir yansıması olarak Orhan Gazi Türbesinde asılı olan davulun, vurduğunda sultanın ve diğer gazilerin ayağa kalkması inancının kadim bir Türk geleneği olduğu ifade edildi.