Tarihe Taniklik Eden Lokomotiflere Talip Olmayan Kalmadi
Amasya’da 1895 ve 1910 model Alman yapimi buharli lokomotiflere talip olmayan kalmadi. 1. Dünya Savasi ve Kurtulus Savasina taniklik edip Alman ile Ingilizlerin daha önce talip oldugu antika lokomotifler, yillardir bulundugu Eski Çeltek Kömür Isletmesi’nden Amasya sehir merkezine tasinarak sergilenmeye basladi. Amasya Il Özel Idaresi, yurt içi ve yurt disindan talipleri olan lokomotiflerin satilik olmadigini açikladi.
Savaslara taniklik edip kömür ve silah tasidilar
Prestijli müzelerin paylasamadigi lokomotiflerin 1. Dünya Savasi ve Kurtulus Savasi sirasinda Istanbul ile Anadolu arasinda kömür ve cepheye silah sevkiyatinda kullanildigi degerlendiriliyor. Bundan dolayi ‘Kurtulus Trenleri’ de denilen lokomotifler görünüsleri itibariyle birbirlerine benzedikleri için ‘ikizler’ olarak da adlandiriliyor.
Almanlar iki defa talip oldu
1987 ve 1988’de Alman Lokomotif Kulübü, lokomotifleri satin almak istedi. 1997 ve 1998’de bu kez Rahmi Koç Müzesi Müdürü geldi. Lokomotifleri onaracaklarini, çalisir hale getireceklerini, sonra da müzede sergileyeceklerini söyledi.
Müze, lokomotifleri devralmak istiyordu. Kömür isletmesi yine hayir dedi.
Ingiliz Tren Yolu Gönüllüleri adli grup da Amasya’ya gelerek lokomotifleri gördü ve çok etkilendi. Isletme onlara da olumsuz cevap verdi.
Geleneksel Türk El Sanatlari Merkezi’nin bahçesine tasindilar
Lokomotifler 1940’larin basinda Amasya’nin Suluova ilçesinde Devlet Demiryollari’na ait Eski Çeltek’teki maden ocagina kaydi yapilmis. Ocak, 1958’de Eski Çeltek Kömür Isletmeleri’ne devredilince lokomotif de isletmenin demirbasina geçmis. 1971’de kömür havzalarindaki tasimalarin kamyonla yapilmasina karar verilince lokomotiflerin hizmeti tamamlandi. Uzun dönem isletmede sergilendi. Sonrasinda da Amasya Valiligi tarafindan il merkezindeki Geleneksel Türk El Sanatlari Merkezi’nin bahçesine tasindi. Sehre gelen yerli ve yabanci turistlerin ziyaretine açildi.
Lokomotifler milli mücadele tarihi açisindan da önemli
Amasya Il Özel Idaresi Genel Sekreteri Erdin Acar, bütün parçalari orijinal olan lokomotiflerin çok sayida talibi olmasina ragmen satilmadigini açikladi.
Lokomotiflerin Milli Mücadele tarihi açisindan da önemine isaret eden Acar, “Bu lokomotifler 1. Dünya Savasi ve Kurtulus Savasi sirasinda Anadolu’dan Istanbul’a kömür ve silah sevkiyatinda kullanilmis. Çok büyük hizmetler vermisler. Bunun için Kurtulus Trenleri deniyor. Simdi de sehrimize gelecek yerli ve yabanci misafirlerimizin ziyaretine sunduk” diye konustu.
