Time dergisi Mustafa Kemal Paşa'yı kapak yapmıştı

ABD'de yayımlanan ''Time'' dergisi, 24 Mart 1923'te Mustafa Kemal Paşa'yı kapak yaptı.

Time dergisinin dördüncü sayısına kapak konusu edilen Mustafa Kemal Paşa hakkındaki makalede, tarihçi Arnold J. Toynbee'nin görüşlerinden de yararlanıldı. Toynbee, beyanatında, ''Mustafa Kemal Paşa hiç şüphesiz çağdaş tarihin büyük şahsiyetlerinden biridir. Bir Türk'ün Anadolu'da kendi efendisi olabileceğini şahsen sergileyerek ispatlamıştır.'' diyordu.

Atatürk'ün Time dergisine kapak yapılması ve yeni Türkiye ile ilgili görüşler, Kurtuluş Savaşı boyunca ''Türklerin mezalim yaptığı''ndan söz eden Amerikan basınında bir değişikliğin de işaretiydi.

21 MART

1914- Başyazarı Nigar Hanım olan ''Kadınlık'' adlı dergi,
haftalık olarak yayımlanmaya başladı.
1937- Tunceli'de ''Dersim İsyanı'' başladı. Olaylar 22 Ekime
kadar süren harekatlarla denetim altına alındı.
1942- Şair ve oyun yazarı Hüseyin Suat Yalçın öldü.
1952- 950 grostonluk Galatasaray şilebi, Karadeniz'de
Kefken açıklarında battı, 15 mürettebattan kurtulan olmadı.
1956- İlk kadın milletvekillerinden Satı Çırpan (Satı Kadın)
Ankara'nın Kazan köyünde vefat etti.
1958- Sinema ve dublaj sanatçısı Ferdi Tayfur 54 yaşında öldü.
1971- CHP'nin hükümeti destekleme kararı alması üzerine
Genel Sekreter Bülent Ecevit istifa etti.
1973- Halk ozanı Aşık Veysel Şatıroğlu, Sivas'ın
Sivrialan hayata gözlerini yumdu.
1990- Elazığ'ın Palu ilçesi yakınında yolu kesen teröristler,
bir araçtan indirdikleri dokuz mühendisi öldürdü.
1991- Ankara'nın eski belediye başkanlarından, mimar, yazar
Vedat Dalokay (64) ile eşi, trafik kazasında öldü.
1995- Nevruz Bayramı ilk kez ''resmen'' kutlandı.
2007- Dünyanın düşük maliyetli ve özel girişime ait ilk
roketi Falcon 1 (Şahin 1) uzaya gönderildi.
2008- ''Ergenekon'' soruşturması kapsamında, aralarında
İP Genel Başkanı Doğu Perinçek, gazeteci İlhan Selçuk,
Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu'nun da bulunduğu bazı kişiler
gözaltına alındı. Perinçek 24 Mart'ta tutuklandı; Selçuk
ve Alemdaroğlu tutuksuz yargılanmak üzere serbest
bırakıldı. (Selçuk, 21 Haziran 2010'da vefat etti.)

22 MART

1829- Yunan devletinin kuruluşuna ilişkin protokol, Londra'da
düzenlenen konferansta Avrupa devletleri elçilerince imzalandı.
1945- Mısır, Suriye, Lübnan, Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve
Yemen, Kahire'de Arap Birliği'ni kurdular.
1963- Yassıada duruşmalarında anayasayı ihlal suçundan idama
mahkum edilen, ancak cezası yaş haddinden müebbete çevrilen eski
Cumhurbaşkanı Celal Bayar, adli tıbbın verdiği rahatsızlığına
ilişkin rapor üzerine, 22 Martta Kayseri Cezaevinden tahliye
edildi ve ertesi gün Ankara'da büyük bir kalabalık tarafından
karşılandı. Bayar'ın serbest bırakılması tepkilere yol açınca,
cezasının ertelenmesine ilişkin karar 28 Martta kaldırıldı.
Bayar, gözaltına alınması üzerine 30 Martta başladığı açlık
grevini 3 Nisanda bıraktı.
1968- Paris'te, Nanterre Üniversitesinde, ABD'nin Vietnam'da
yürüttüğü savaşa karşı çıkan ve eğitimde reform isteyen
öğrenciler, Daniel Cohn-Bendit'in liderliğinde üniversitenin
birinci amfisini işgal ederek ''68 Olayları''nı başlattı.
1993- Yazar Semiha Ayverdi 87 yaşında öldü.
2001- Atatürk'ün manevi kızı, ilk kadın pilot Sabiha Gökçen,
Ankara'da öldü. Gökçen, 21 Mart 1913'te Bursa'da doğmuştu.
2003- Opera sanatçısı Suna Korad vefat etti.
2007- İş adamı Kadir Has, İstanbul'da öldü.

23 MART

1781- Uranüs gezegeni keşfedildi.
1791- Hollandalı kadın hakları savunucusu Etta Palm, ''Gerçeğin
Dostları Konfederasyonu'' olarak bilinen kadın kulüplerini kurdu.
1876- Türk düşünürü Ziya Gökalp Diyarbakır'da doğdu.
1921- Yunan birlikleri, Uşak ve Bursa üzerinden Afyon ve
Eskişehir'e doğru iki koldan taarruz başlattı.
1931- Türk çocuklarının ilk öğrenimlerini Türk okullarında
yapmalarını zorunlu kılan kanun kabul edildi.
1933- Alman Milli Meclisi Reichstag, Adolf Hitler'e
kararnamelerle ülkeyi yönetme yetkisi verdi.
1973- Tiyatro ve sinema sanatçısı Şevkiye May 58 yaşında öldü.
1992- Şırnak'ın Cizre ilçesinde çıkan olaylarda, güvenlik
güçleri ile göstericiler arasındaki çatışmaları izleyen
gazeteci İzzet Kezer, başından vurularak öldü.
1995- Sanat tarihçisi Prof. Cevad Mahmut Altar 93 yaşında öldü.

24 MART

1394- Moğol İmparatoru Timurlenk, tarihin en eski kentlerinden
Diyarbakır'ı işgal etti. Yavuz Sultan Selim, 123 yıl sonra
Çaldıran Meydan Savaşı'nı kazanarak Diyarbakır'ı geri aldı.
1905- Bilimkurgu romancılığının öncüsü sayılan Jules Verne öldü.
1923- Mustafa Kemal Paşa, Time dergisine kapak oldu.
1926- Türkiye'de petrol arama ve işletilmesinin devletçe
yönetilmesini öngören kanun TBMM'de kabul edildi.
1936- Afyonkarahisar Zafer Abidesi açıldı.
1976- Arjantin Devlet Başkanı İsabel Peron, darbeyle devrildi.
1978- Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz
evinin önünde öldürüldü.
1984- Romancı Kerime Nadir 67 yaşında hayata gözlerini yumdu.
1987- Besteci Ekrem Zeki Ün 77 yaşında Dublin'de öldü.
1988- Eski politikacılardan Prof. Dr. Turhan Feyzioğlu,
geçirdiği rahatsızlık yaşamını yitirdi.
2000- Genelkurmay Başkanlığı, Talat Aydemir'in idamıyla
sonuçlanan 1963'teki darbe girişimine katılan 1459 Harp Okulu
öğrencisinin haklarını otuz yedi yıl sonra iade etti.

25 MART

1611- Evliya Çelebi doğdu.
1807- İngiltere parlamentosu köle ticaretini yasakladı.
1912- Türk Ocakları kuruldu.
1944- Heykeltıraş Zühtü Müritoğlu ve Hadi Bara'nın
yaptığı Barbaros Hayrettin Paşa Anıtı törenle açıldı.
1957- Roma'da bir araya gelen Fransa, Almanya, İtalya,
Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, Avrupa Ekonomik Topluluğu
(EEC - Avrupa Ortak Pazarı) ve Avrupa Atom Enerjisi
Komisyonunun (EURATOM) kurulmasına ilişkin ''Roma
Antlaşması''nı imzaladı.
1960- Güney Afrika'da Johannesburg'da tüm siyah politik
örgütler feshedildi.
1975- Suudi Arabistan Kralı Faysal, akli dengesi bozuk
yeğeni prens Faysal tarafından Riyad'da öldürüldü.
1976- İktisatçı ve tarihçi Şevket Süreyya Aydemir,
Ankara'da öldü. ''Tek Adam'', ''İkinci Adam'' yapıtlarıyla
tanınan Aydemir, 1897'de Edirne'de doğmuştu.
1999- Sırbistan, NATO'ya savaş ilan edip BM'ye bildirince,
NATO üyesi Türkiye de bu ülkeyle resmen savaşa girmiş
oldu. Türkiye, uzun yıllar sonra ilk kez bir savaşta
resmi taraf durumuna geldi.
2001- Tiyatro sanatçısı Tekin Siper, rol aldığı oyun
sırasında kalp krizi geçirerek öldü.
2009- BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu ve yanındaki
beş kişi bulundukları helikopterin Kahramanmaraş
yakınında düşmesi sonucunda yaşamını yitirdi.
2010- Akdamar kilisesinde yılda bir gün ayin yapılmasına
karar verildi. İlk ayin 19 Eylül'de gerçekleştirildi.

26 MART

1827- Besteci Ludwig Van Beethoven öldü.
1931- Ölçüler Kanunu'nun kabul edilmesiyle ''okka,
endaze'' gibi eski ölçülerin yerine ''kilo, gram, metre,
litre'' gibi yeni ölçülerin kullanılması öngörüldü.
1942- Naziler, Yahudileri Polonya'daki Auschwitz kampına
götürmeye başladı.
1959- Tiyatro ve sinema sanatçısı Suavi Tedü 44 yaşında öldü.
1966- ABD Başkanı Johnson'un özel uçağıyla 2 Şubatta tedavi
için götürüldüğü Washington'da komadan çıkamayan Cumhurbaşkanı
Cemal Gürsel, Ankara'ya getirildi.
1971- Güney Pakistan, Bangladeş adını alarak bağımsızlığını
ilan etti. Doğu Pakistan'da iç savaş çıktı.
1971- Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, 12 Mart Muhtırası üzerine
istifa eden Süleyman Demirel'in yerine başbakanlığa atanan
Nihat Erim'in kabinesini onayladı. Profesör Türkan Akyol
(Sağlık Bakanı), ilk kez bir kadın bakan olarak parlamento
dışından hükümet üyesi oldu.
1971- İstanbul'da iki kıta birleşti. Boğaz köprüsünün 57.
ünitesinin de yerine konulmasıyla kentin Asya ve Avrupa
yakaları birbirine bağlandı.
1979- Mısır ile İsrail arasında savaş durumunu sona erdiren
anlaşma, Washington'da, Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat ile
İsrail Başbakanı Menahem Begin tarafından imzalandı. ABD
Başkanı Jimmy Carter da tanık olarak anlaşmaya imza attı.
1986- Afiş ve grafik ustası İhap Hulusi Görey vefat etti.
1995- Sinema sanatçısı Belgin Doruk 59 yaşında öldü.
1997- Gazeteci yazar Turhan Dilligil hayata gözlerini yumdu.
2002- İsrail'de ''Uluslararası Geçici Mevcudiyet''e ait
araca düzenlenen saldırıda Türk Binbaşı Cengiz Toytunç
şehit oldu, Yüzbaşı Hüseyin Özarslan yaralandı.
2005- ''Kiziroğlu Mustafa Bey'' türküsünün derleme ve
düzenlemesiyle tanınan halk ozanı Murat Çobanoğlu öldü.

27 MART

425- İmparator II. Theodosius zamanında İstanbul'da,
''Auditorium'' adıyla ilk yüksekokul açıldı. Okuldaki
otuz bir eğitimci Latince ve Grekçe hitabet ve gramer,
hukuk ve felsefe dersleri vermeye başladı.
1923- Trabzon Milletvekili Ali Şükrü Bey, Ankara'da
Topal Osman'ın adamları tarafından öldürüldü.
1945- ''Aşkı Memnu''nun yazarı Halit Ziya Uşaklıgil öldü.
1962- DÜNYA TİYATRO GÜNÜ: Merkezi Paris'te bulunan Uluslararası
Tiyatro Enstitüsünün (ITI) girişimiyle kutlanmaya başlandı.
1974- Türk Yükseltme Cemiyetinin adı ''Hür ve Kabul Edilmiş
Masonlar Derneği'' olarak değiştirildi.
1976- Türkiye-ABD Savunma İşbirliği Anlaşması, iki ülkenin
Dışişleri Bakanları İhsan Sabri Çağlayangil ve Henry Kissinger
arasında Washington'da imzalandı. Anlaşmaya göre, Türkiye
üslere izin çıkaracak, ABD de Türkiye'ye yardımda bulunacaktı.
1977- Kanarya Adaları'nın Tenerife Havaalanı'nda uçuşa
geçen, Hollanda Havayollarına ait yolcu uçağı, yine havalanmak
üzere olan Pan Am'a uçağı pistte çarpıştı. Kazada 575 kişi öldü.
1987- Ressam Mahmut Cuda, İstanbul'da öldü. Cuda, 1904
yılında Muğla'nın Fethiye ilçesinde doğmuştu.
1987- ''Hora'' (Sismik-1) gemisinin, petrol aramak için
Ege'nin uluslararası karasularına açılmasının Yunanistan'ın
petrol aramaları için açıkladığı tarihe rastlaması, iki
ülkenin silahlı kuvvetlerini alarma geçirdi. Kriz, 28 Martta
NATO ve ABD'nin devreye girmesiyle donduruldu.
1996- ABD Başkanı Bil Clinton, eşi Hilary Clinton
ile Türkiye'ye geldi.