Tarımsal Atıklar Organik Gübre Olacak

EŞBER AYAYDIN - Ege ovalarında çiftçinin yakarak kurtulmaya çalıştığı tarımsal atıklardan organik gübre elde edilerek ülke ekonomisine katkıda bulunulacak.

İzmir'in Tire ilçesinde Caran Grup bünyesinde faaliyet gösteren Anadolu Çim Sanayi, üretimleri sırasında ortaya çıkan atıkların değerlendirilmesi için çalışma başlattı. Bu sırada bölgedeki konserve ve salça fabrikalarıyla çiftçilerin bu atıklar nedeniyle problem yaşadığını tespit eden firma, problemi fırsata dönüştürmek için harekete geçti.

Firma, Ar-Ge çalışmaları sonucu Tarımsal Araştırma ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM), üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarının (STK) desteğiyle organik atıkları dönüştürerek toprağa faydalı hale getirmeyi amaçlayan "Yerel Tarımsal Kaynaklardan Biyoteknolojik Ürünlerin Geliştirilmesi" projesini hazırladı.

Gelecek yıl hayata geçirilmesi planlanan projeyle toprak, organik atıklardan elde edilen gübre ve bilimsel yöntemlerle elde edilen faydalı mikroorganizmalarla zenginleştirilecek. Topraktaki hastalıkların iyileştirilmesiyle ürünlerinin kalitesi ve raf ömrü uzayacak. İthalatın önüne geçilerek çiftçilere zararlı kimyasal içermeyen toprak dostu organik gübre sunulacak.

Proje yürütücüsü ve Caran Kimya Genel Müdürü Birol Caran, AA muhabirine, organik gübre elde etmek için Tire Organize Sanayi bölgesinde 10 bin metrekarelik bir fabrika kurduklarını, ilk etapta günde 10 tondan başlayarak 50 tona kadar artan bir üretim hedeflediklerini söyledi.

Türkiye'nin topraklarının büyük bölümünün organik madde bakımından zayıf olduğunu, ürün yetiştirmek için kimyasal gübrelerin kullanıldığını anlatan Caran "Kimyasal gübre toprağa zarar veriyor. Ürün atıkları yakıldığında toprağı 5 santim kaybediyorsunuz. Bunun önüne geçmeliyiz. Organik atıklarımızı bu projeyle değerlendirmiş oluyoruz." dedi.

Projeyle kurmaya çalıştıkları sistemin dünyanın her yerinde uygulandığını aktaran Caran, "Bu organik atıkları biz toplayıp biyoreaktörde kontrollü bir şekilde kompost hale getireceğiz. Sonra bunu çiftçimize verebiliriz. Bu ürün tamamen organiktir, kimyasal hiçbir şey yoktur." diye konuştu.

Caran, organik madde bakımından fakir olan topraklarda mikroorganizmalarla zenginleştirilen organik gübre kullanıldığı takdirde toprağın kaybettiği mineralleri tekrar kazanacağını, böylece yetiştirilecek ürünlerin verim ve kalitesinin artacağını vurguladı.

- "İhraç kalemi elde etmiş olacağız"

Birol Caran, tamamen yerli olan projelerinin istenirse Türkiye'nin değişik bölgelerinde de uygulanabileceğini ifade ederek, şöyle konuştu:

"Bizim dal atıklarını, hayvansal atıkları, hayvan terslerini Edirne'den İzmir'e getirmemiz mümkün değil. Biz tesisi kurduktan sonra bu bir örnek teşkil edip, Türkiye'nin her yerinde yayılacak. Şu anda organik olarak yurt dışından gelen bütün gübrelerin önüne geçmiş olacağız. Bununla ilgili İsrail'e gittiğimde İsrail'in en büyük gübre üreten 2. firmasıyla bu konuyu konuştuğumuzda şaşırdılar. Masada bana söyledikleri şuydu, 'siz olayı değiştireceksiniz. Çünkü Türkiye bizim en büyük pazarımız.' Türkiye kimyasal gübre kullanıyor ve büyük ölçüde İsrail'den alıyor. Siz tersine çevireceksiniz olayı. Bırakın Türkiye'deki toprağı iyileştirmeyi iyi bir ihraç kalemi de elde etmiş olacağız."

Organik gübreyi 2019 yılının ikinci yarısından sonra çiftçilerin kullanımına sunacakları bilgisini veren Caran, organik gübrenin fiyatının kimyasal gübrelere oranla daha uygun olacağını sözlerine ekledi.