TBMM'de 'İnsan Hakları' Sempozyumu

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Ömer Serdar, "Türkiye Cumhuriyeti olarak, insan haklarının korunması ve hak ihlallerinin yaşanmaması adına atılacak her adımın arkasında olduğumuz, insan haklarını daha ileriye taşıyacak olan her türlü girişimi içtenlikle destekleyeceğimiz dünya kamuoyu tarafından bilinmelidir." dedi.

Birleşmiş Milletler (BM) Türkiye ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanlığınca,"İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin Kabul Edilişinin 70'nci Yılına Girerken" konulu sempozyum, TBMM Tören Salonu'nda başladı.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in, İnsan Hakları Günü dolayısıyla yayınladığı video mesajının gösterimiyle başlayan sempozyumda, Evrensel Periyodik İnceleme Birimi İnsan Hakları Konseyi ve Sözleşme Mekanizmaları Bölümü Direktörü Gianni Magazzeni'nin de "Evrensel Periyotik İnceleme Raporlamasının Önemi" başlıklı video mesajı yayınlandı.

Mesajında insan hakları konusunda BM'nin ilgili mekanizmalarından gelen tavsiyelere çok dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Magazzeni, kalkınma ile insan hakları programları arasında oluşturulacak sinerjinin günümüzdeki sorunların bir çoğunun çözümüne katkı sağlayabileceğini belirtti.

Sempozyumun açılışında konuşan Türkiye İnsan Hakları Eşitlik Kurumu Başkanı Süleyman Arslan da insan haklarının modern bir fikir olduğunu ancak 622 yılında İslam Peygamberi Hazreti Muhammed'in öncülüğünde hazırlanan Medine Sözleşmesi'nin insan hakları konusundaki anlaşma ve uygulamaların tarihi bir referansı niteliği taşıdığını söyledi.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesini hazırlayan BM komitesinde hiçbir Müslüman üyenin olmamasını eleştiren Arslan, "Batı dünyası insan hakları anlayışını İslam dünyasından alıp düzenleyip sunmuştur. İnsan hakları kavramı İslam medeniyetinde yüz yıllardır var olan bir kavramdır." dedi.

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunun, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nde ve diğer insan hakları sözleşmelerinde yer alan haklardan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının azami şekilde yararlanması için gereken çalışmaları yapmak azminde olduğunu vurgulayan Arslan, gerektiğinde sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği yaparak vatandaşlarla devlet arasında yaşanan veya yaşanacak sorunların çözümü için çalışabileceklerini bildirdi.

Arslan, BM'nin yapısal olarak acil reforma ihtiyacı bulunduğunu ifade ederek, "Dünyada açlık, savaş, terör, işgaller gibi nedenlerle ana yurdunu terk etmek zorunda kalan insan sayısının 250 milyona yaklaşmış olması BM'de reform ihtiyacının bir diğer göstergesidir. Veto yetkili BM üyesi ABD’nin BM kararlarını hiçe sayarak Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıması, BM’de reform ihtiyacını iyice açığa çıkartmıştır." diye konuştu.

BM Mukim Koordinatörü İrena Vojackova da İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 70'nci yılında dünyanın çeşitli ülkelerinde değişik etkinlikler düzenleyeceklerini belirterek, TBMM'nin kendileri için çok önemli bir ortak olduğunu, düzenlenen etkinliğe ayrı önem verdiklerini kaydetti.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin, dünyada yaşanan vahşetlere cevap olarak, insan onurunu ayaklar altına alan dünya savaşlarından sonra kabul edildiğini hatırlatan Vojackova, beyannameye rağmen günümüzde halen kölelik düzeninin devam etmesi, ölüm cezalarının uygulanması ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin varolmasının daha çok çalışmaları gerektiğini ortaya koyduğunu söyledi.

Vojackova, "Kölelik kalktı, insan hakları birçok ülkenin gündemine yerleşti ama modern kölelik de gün yüzüne çıktı. Irkçılık hala toplumları bölmeye devam ediyor, kadınlar oy verme hakkına sahip ama kendi yaşamları hakkında karar veremiyorlar ve istismara maruz kalıyorlar. Bazı ülkelerde geriye gidiş var, ölüm cezası tekrar kabul edildi. Ölüm cezalarının uygulanmaması konusuda birlikte mücadele vermeliyiz. Hep beraber çalışarak İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin ortak hedefimiz olması yönünde çalışmalıyız." değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye'nin 15 Temmuz'da trajik bir olayla karşı karşıya kaldığını anımsatan Vojackova, "Darbe girişimi yüzlerce masum sivilin hayatına kastetti, 2 binden fazla kişiyi yaraladı. Yaşananlardan dolayı, bütün kaybolan hayatlardan dolayı acınızı paylaşıyorum. Bütün terör saldırılarında hayatını kaybeden insanları hatırlıyor ve insanların acısını paylaşıyoruz. Bu yaşananlar bizim için derin yaralar açmıştır." dedi.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 1'nci maddesinin "Bütün insanlar eşit onur ve haklara sahip olarak doğar" hükmünü içerdiğini hatırlatan Vojackova, dini, dili, kültürü ne olursa olsun insanların eşit ve özgür olarak doğduğu düşüncesini hakim kılmak için hep birlikte çalışılması gerektiğini kaydetti.

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Ömer Serdar da insan hakları kavramının, uluslararası sözleşmelerde yer alan ve korunması gerektiği hususunda tüm dünyanın fikir birliğinde olduğu değerler bütünü olduğunu vurgulayarak, " Etnik kökenine, inancına, dünya görüşüne ve cinsiyetine bakılmaksızın, insanın sadece insan olduğu için sahip olduğu bu değerler ihlal edilemez, dokunulamaz, devredilemez ve gasp edilemez niteliktedir." ifadesini kullandı.

İnsan hakları düşüncesinin, evrensel ölçekte ilk örneğinin Hazreti Muhammed'in Veda Hutbesi olduğunu ve burada kadın haklarına, ırk ve renk farklılığı gözetmeksizin eşitlik ilkesine, insanlığı kapsayan hak ve değerlere vurgu yapıldığını anlatan Serdar, tarihsel süreçte insan haklarının Magna Carta Libertatum, Virginia Haklar Bildirgesi, Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi gibi birçok yazılı metinle çerçevelendiğini kaydetti.

Türkiye'nin, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesini 1949 yılında kabul ettiğini ve bu tarihten itibaren Beyannamenin ana ilkeleri ile örtüşür politikalar geliştirdiğini vurgulayan Serdar, "İnsan hak ve özgürlüklerine saygı, hak ihlallerinin önlenmesi ve ortadan kaldırılması, hükümetimiz için uygarlığın en temel ölçütüdür. Vatandaşlarımızın, temel hak ve özgürlükleri, koşulsuz ve hiçbir müdahaleye maruz kalmadan yaşaması anayasamız ve ilgili mevzuat hükümleri tarafından güvence altına alınmıştır." diye konuştu.

Serdar, Türkiye'de son 15 yılda insan hakları ve demokratikleşme alanında köklü reformlara imza atıldığını, yapılan bu reformlarla Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin, iç hukuk metni haline getirildiğini belirterek, "Türkiye Cumhuriyeti olarak, insan haklarının korunması ve hak ihlallerinin yaşanmaması adına atılacak her adımın arkasında olduğumuz, insan haklarını daha ileriye taşıyacak olan her türlü girişimi içtenlikle destekleyeceğimiz dünya kamuoyu tarafından bilinmelidir." ifadesini kullandı.

Türkiye'nin 15 Temmuz 2016 tarihinde çok ciddi bir hak ihlali ile karşı karşıya kaldığını belirten Serdar, "FETÖ'cü teröristler acımasız bir darbe girişiminde bulunarak, halkımızın başta yaşama hakkı olmak üzere dokunulması yasak temel hak ve özgürlüklere müdahale etmek istemişlerdir. Milletimiz, Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın çağrısıyla 15 Temmuz’da demokrasiyi, hukuk devletini ve insan haklarını korumak adına iradesini beyan etmiş ve insan hakları örgütleri başta olmak üzere bütün dünya kamuoyunun takdirini kazanmıştır." dedi.

Serdar, "İnsan haklarının korunması ve hak ihlallerinin önüne geçilmesi konusunda, tüm dünyanın müştereken kabul ettiği prensipler etkili olsa da bu konuda bağlayıcılığı bulunan ve hepimize yol gösterecek olan yegane unsur insanlığın ortak vicdanıdır. Unutulmamalıdır ki, insan hakları herkes içindir ve her insan korkmadan, endişe etmeden, temel hak ve özgürlüklerinin güvence altında olduğunu bilerek yaşamayı hak etmektedir." ifadelerini kullandı.

ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul etme kararının da BM kararlarının ihlali niteliğinde olduğunu dile getiren Serdar, "Filistin meselesinin, bağımsız bir Filistin devleti kurulmasıyla çözülebileceği BM nezdinde alınan kararlarla defalarca vurgulanmıştır. Böyle bir karar barışa hizmet etmeyeceği gibi yeni hak ihlalleri de doğuracaktır. Kudüs, sadece Müslümanların değil tüm dünyanın meselesidir. Bu konuda, uluslararası toplum ve insan hakları örgütlerini uygun hukuki pozisyon almaya çağırıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Konuşmaların ardından BM Mukim Koordinatörü İrena Vojackova, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Serdar'a İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin posterini, Serdar da Vojackov'ya çini bir tabak hediye etti.