Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi (TCMB) Baskani Prof. Dr. Sahap Kavcioglu, "Küresel merkez bankaciliginda, para politikasi durusu belirlenirken, para politikasinin etkisi disinda olan kisa vadeli arizi unsurlardan arindirilmis çekirdek enflasyon göstergeleri esas aliniyor." dedi.
Kavcioglu, Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odasi tarafindan "Para Politikasi, Enflasyon ve Yatirimlar" basligi altinda düzenlenen hibrit toplantidaki konusmasinda enflasyon dinamikleri hakkinda degerlendirmelerde bulundu.
Enflasyon dinamiklerden açisindan önemli konulardan birinin ÜFE-TÜFE enflasyonu farki oldugunu belirten Kavcioglu, Türkiye'de oldugu gibi gelismis ve gelismekte olan ülkelerde üretici fiyatlarinin yüksek seyrettigine dikkati çekti.
Kavcioglu, bu gelismede emtia fiyatlarindaki artis ve üretimin hizla artan talebe ayni hizda cevap verememesi nedeniyle olusan arz kisitlarinin etkili oldugunun altini çizerek, sunlari kaydetti:
"Uluslararasi nakliye maliyetlerinin artmasi ve teslimat sürelerinin uzamasi da üretici fiyatlarini yükseltiyor. Tüketici fiyatlarindaki artis ise üretici fiyatlari enflasyonuna göre daha sinirli kaldi. Böylece, üretici ve tüketici enflasyonu arasindaki fark, son dönemde birçok gelismis ve gelismekte olan ülkede uzun dönem ortalamasinin oldukça üzerinde seyretmekte. Örnegin, Avro Bölgesi’nde ÜFE, TÜFE’nin neredeyse 5 katina çikmis durumda. Fed Baskani Powell'in da Jackson Hole Sempozyumu açilis konusmasinda degindigi gibi, salgin dönemindeki fiyat gelismelerinde sinirli bir grubun enflasyona yaptigi belirgin katkilarin öne çikabildigini gördük. Örnegin, ABD'de son 25 yilda ortalamada gerileyen dayanikli mal grubu, son dönemdeki enflasyondaki yükselise, arz kisitlarinin da etkisiyle, en çok katki veren kalemlerden biri oldu.
Açilma ve ekonomik normallesme sürecinde dünyada enerji ve hizmet fiyatlarinda belirgin artislar görüldü. Küresel merkez bankalari, enerji ve salgin kaynakli bazi sektörlerdeki yüksek oranli fiyat artislarinin, talep kompozisyonundaki normallesme, arz kisitlarinin hafiflemesi ve baz etkilerinin devreden çikmasiyla birlikte geçici olacagini degerlendiriyor. Bu unsurlar, önümüzdeki dönemde ülkemizde de enflasyonu düsürücü yönde etki edecektir. Küresel merkez bankaciliginda, para politikasi durusu belirlenirken, para politikasinin etkisi disinda olan kisa vadeli arizi unsurlardan arindirilmis çekirdek enflasyon göstergeleri esas aliniyor."
Kavcioglu, özellikle salginin getirdigi olaganüstü kosullarin, bahsedilen sebeplerden ötürü, enflasyonun kisa vadeli oynakliklardan arindirilmis ana egilimini ölçmeye yarayan çekirdek enflasyon göstergelerinin önemini artirdigini dile getirdi.
- "Son dönemde belirli ürünlerdeki fiyat artislari tarihsel ortalamalarinin oldukça üzerine çikti"
Sahap Kavcioglu, diger merkez bankalarinda oldugu gibi kendilerinin de salginin getirdigi arz ve talep soklari neticesinde ortaya çikan fiyat hareketlerinin geçiciligine dair analizlerinin bulundugunu aktardi.
Bu analizler hakkinda bilgi veren Kavcioglu, konusmasina söyle devam etti:
"Para politikasinin etkileyebildigi talep unsurlari, çekirdek enflasyon gelismeleri ve bunlarin orta vadeli enflasyon hedefimizle uyumlu seyretmesine iliskin analizler yaninda, önümüzdeki dönemde arz soklarinin yarattigi etkilerin ayristirilmasina biraz daha fazla agirlik verilecektir. Son dönemde belirli ürünlerdeki fiyat artislari tarihsel ortalamalarinin oldukça üzerine çikti. Enflasyona en çok katki yapan ürünlere baktigimizda, Agustos ayindaki yillik fiyat artislarinin son 10 yildaki ortalama fiyat artislarinin üç-dört katini asabildigini görüyoruz.
Bu durumun bir sebebi, biraz önce de degindigim gibi salgina bagli olarak emtia fiyatlarindaki artislar ve arz kisitlari gibi gelismeler olsa da, bu unsurlar tek baslarina bazi ürünlerdeki fiyat artislarini açiklamakta yeterli olmayabiliyor. Özellikle salgindan olumsuz etkilenen ve salgindan sonra talebin canli oldugu sektörlerde fiyatlarda daha yüksek artislar görüyoruz. Ancak ortaya çikan bu fiyatlama davranislarinin, ekonomik ve sosyal normallesme hiz kazandikça önümüzdeki dönemde yeniden salgin öncesi haline yakinsayacagini degerlendiriyoruz."
- "Rezervlerdeki iyilesme öngörülerimiz ile uyumlu seyrediyor"
Konusmasinda döviz rezervlerindeki gelismelere de deginen Kavcioglu, rezervlerdeki iyilesmenin öngörüleri ile uyumlu seyrettigine dikkati çekti.
Kavcioglu, rezervlerin 85-90 milyar dolar seviyelerinden yaklasik 30 milyar dolar artisla 115-120 milyar dolar bandina geldigini belirtti.
Swap anlasmalari, reeskont kredileri, cevherden altin alimi ve zorunlu karsilik adimlarinin bu artisa katki yapan ana unsurlar oldugunu ifade eden Kavcioglu, "Ülkemizde fiyatlar genel seviyesinde saglanacak istikrar, ülke risk primindeki düsüs, ters para ikamesinin ivmelenmesi, döviz rezervlerinin yüksek artis egilimine girmesi ve finansman maliyetlerinin kalici olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik ve finansal istikrari olumlu etkileyecektir. Böylelikle, yatirim, üretim ve istihdam artisinin saglikli ve sürdürülebilir bir sekilde devami için uygun zemin olusacaktir." diyerek sözlerini tamamladi.
(Bitti)
TCMB Baskani Kavcioglu, Alm?An-Türk Ticaret Ve Sanayi Odasi Ekonomi Toplantisinda Konustu Açiklamasi (3)
'Küresel Merkez Bankaciliginda, para politikasi durusu belirlenirken, para politikasinin etkisi disinda olan kisa vadeli arizi unsurlardan arindirilmis çekirdek enflasyon göstergeleri esas aliniyor' 'Rezervlerimiz 8590 milyar dolar seviyelerinden yaklasik 30 milyar dolar artisla 115120 milyar dolar bandina geldi' 'Ülkemizde fiyatlar genel seviyesinde saglanacak istikrar, ülke risk primindeki düsüs, ters para ikamesinin ivmelenmesi, döviz rezervlerinin yüksek artis egilimine girmesi ve finansman maliyetlerinin kalici olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik ve finansal istikrari olumlu etkileyecek'.
