TCMB Ekim Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu Açıklaması

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'nda, "Geçen ay yıllık enflasyon temel mal grubu dışındaki alt kalemlerde yükseliş göstermiştir." denildi.

TCMB tarafından ekim ayına ilişkin Fiyat Gelişmeleri Raporu yayımlandı.

Raporda ekim ayında tüketici fiyatlarının yüzde 2,67 arttığı ve yıllık enflasyonun 0,72 puan yükselerek yüzde 25,24 olduğu belirtildi. Bu dönemde yıllık enflasyonun temel mal grubu dışındaki alt kalemlerde yükseliş gösterdiği ifade edilen raporda, "Enerjifiyatlarındaki artışta elektrik ve doğalgaz kalemleri öne çıkarken, gıdagrubunda genel olarak taze meyve ve sebze dışındaki ürünlerde enflasyonyukarı yönlü bir seyir izlemiştir. Temel mal grubu enflasyonundakiyavaşlamada otomobillerdeki ÖTV matrah düzenlemesinin yanında mobilyafiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak dayanıklı tüketim malları etkili olmuştur.Beyaz eşya ve diğer temel mallarda ise döviz kurunun gecikmeli etkileriningüçlü bir şekilde sürdüğü izlenmiştir. Bu görünüm altında çekirdekgöstergelerin yıllık enflasyonu yükselmiş, ana eğilimindeki yüksek seviyelerkorunmuştur." değerlendirmelerine yer verildi.

Ekimde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 0,66 ve 0,29puan artarak yüzde 24,37 ve yüzde 24,34 olarak gerçekleştiği anımsatılan raporda, alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda, enerji ve hizmet gruplarının katkılarında sırasıyla 0,37, 0,30 ve 0,16 puan artış gözlendiği ifade edildi.

Raporda, bu dönemde, temel mal ve alkol tütün gruplarının katkılarında önemli bir değişim olmazken, altın grubunun katkısının 0,15 puanazaldığı kaydedildi.

- "Giyim grubunda yıllık enflasyon yukarı yönlü seyrini korudu"

Raporda, mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamalarıincelendiğinde, enflasyonun ana eğiliminin yataya yakın seyrettiği belirtildi.

Bu görünümde,temel mal fiyatları ana eğilimindeki sınırlı düşüşe karşılık hizmet fiyatları eğiliminde görülen yükselişin etkiliolduğu ifade edilen raporda, böylece, çekirdek enflasyon göstergelerinin ana eğiliminin yüksek seviyesini koruduğu vurgulandı.

Ekim ayında hizmet fiyatlarının yüzde 1,11 yükseldiği, grup yıllık enflasyonunun 0,79 puan artarak yüzde 14,76 olduğu hatırlatılan raporda, şu ifadelere yer verildi:

"Yıllık enflasyon haberleşme, diğer hizmetler ve lokanta-otel gruplarında artış gösterirken, ulaştırma hizmetlerinde gerilemiş, kira grubunda ise yatay seyretmiştir. Lokanta-otel grubunda yemek hizmetleri enflasyonu gıda fiyatlarına bağlı olarak artışkaydederken, konaklama hizmetleri enflasyonunda düşüş izlenmiştir. Bu dönemde, haberleşme hizmeti fiyatlarında gözlenen artışta cep telefonu görüşme ücretleri, diğer hizmetler grubu fiyatlarındakiyükselişte ise bakım-onarım ve sağlık hizmetleri belirleyici olmuştur. Ulaştırma hizmetleri fiyatları isetemelde hava yolu yolcu taşımacılığı kaynaklı olarak düşüş göstermiştir.

Temel mal grubu yıllık enflasyonu ekim ayında 0,77 puanlık düşüşle yüzde 34,35'e gerilemiş, bu gelişmededayanıklı mal grubu fiyatları etkili olmuştur. Aylık bazda yüzde 0,69 gerileyen dayanıklı malgrubunda ÖTV matrah düzenlemesinin etkisiyle yüzde 3,07 düşen otomobil fiyatları öne çıkarken mobilya fiyatları da sınırlı olmakla birlikte (yüzde 0,85) gerilemiştir.

Diğer taraftan beyaz eşya ve diğer temel mal fiyatları aylık bazda yüzde 5,5 civarında artarak döviz kurunun gecikmeli etkilerinin sürdüğüneişaret etmiştir. Aylık fiyat artışının genele yayıldığı diğer temel mallarda kişisel bakım ürünleri, konutunbakım-onarımına yönelik malzemeler ile temizlik malzemeleri öne çıkmıştır. Bu dönemde giyim grubundayıllık enflasyon yukarı yönlü seyrini korumuştur. Özetle, ekim ayında temel mal grubu enflasyonu yıllıkbazda yavaşlasa da bazı alt kalemlerde döviz kuru geçişkenliğinin güçlü bir şekilde devam ettiğigözlenmiştir."

- "Eşel mobil uygulamasının devamı, enerji enflasyonundadaha olumsuz bir görünümü sınırladı"

Raporda, enerji fiyatlarının ekim ayında yüzde 3,70 arttığı, grup yıllık enflasyonunun 2,40 puan yükselişle yüzde 29,43 olarak gerçekleştiği anımsatıldı. Bu gelişmede elektrik ve doğal gaz fiyatlarındaki artışın belirleyici olduğu ve katı yakıt fiyatlarının da yüksek bir artış kaydettiği belirtilen raporda, elektrik ve doğal gazda son üç aydır gerçekleştirilen ardışık fiyat ayarlamaları sonucu bu kalemlerde yıllık enflasyon sırasıyla yüzde 44,95 veyüzde 31,35 seviyelerine ulaştığı vurgulandı.

Eşel mobil uygulamasının devamının, enerji enflasyonundadaha olumsuz bir görünümü sınırladığı ifade edilen raporda, gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonunun ekim ayında 1,56 puan artarak yüzde 29,26 olduğu belirtildi.

Raporda, şu değerlendirmelere yer verildi:

"Bu dönemde taze meyve ve sebze dışındaki gıda ürünleri genelinde enflasyon yukarı yönlü bir seyirizlemiştir. İşlenmemiş gıda grubunda beyaz et, süt, kuruyemiş, yumurta, pirinç ve bakliyatfiyatlarındaki artışlar dikkati çekmiştir. İşlenmiş gıda grubu fiyatları ise bu dönemde ekmek-tahıllar, katı-sıvı

yağlar, peynir ve süt ürünleri ile alkolsüz içeceklerde belirgin olmak üzere grup geneline yayılan artışlarlayüzde 3,54 oranında yükselmiştir.

- "Enerji gurubunda yıllık enflasyon yüzde 81,61'e ulaştı"

Raporda, yurt içi üretici fiyatlarının ekim ayında yüzde 0,91 yükseldiği, yıllık enflasyonun ise 1,14 puan azalarak yüzde 45,01'e gerilediği belirtildi.

Türk lirasındaki değer kaybına bağlı olarak alt gruplar genelinde gözlenen sert fiyat artışlarının bu dönemde yavaşladığı ifade edilen raporda, bu çerçevede, petrol ve ana metalhariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğiliminde bir miktar zayıflamagözlendiği vurgulandı.

Raporda, ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, yıllık enflasyonun enerji ve dayanıksız tüketim dışındaki gruplardabir miktar düşüş gösterdiği kaydedildi.

Bu dönemde, enerji üretici fiyatlarının yüzde 5,37 ile yüksek artış eğilimini sürdürdüğü ve bu grupta yıllık enflasyonun yüzde 81,61'e ulaştığı bildirilen raporda, "Ekim ayında aramalı fiyatları, kağıt, ahşap ve beton-çimento ürünlerindeki artışların demir-çelik, tekstil ürünleri ve kimyasal ürünlerde gözlenen düşüşlerle dengelenmesi sonucunda yatay seyretmiştir. Dayanıksız tüketimmallarında ise giyim eşyaları, gıda ve içecek fiyatlarındaki artışlar dikkati çekmiştir. Sonuç olarak, ekimayında üretici fiyat artışları bir miktar hız kesmiş ancak üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskıları güçlüseyrini korumuştur." değerlendirmelerine yer verildi.