Tcmb: 'Yılın Son Çeyreğinden İtibaren Enflasyonun Kademeli Bir Düşüş Sergileyeceği Tahmin Edildi'

TCMB'den yapılan açıklamaya göre, Eylül ayında tüketici fiyatları yüzde 1,23 oranında arttı ve yıllık enflasyon 0,91 puan yükselerek yüzde 9,24 düzeyinde gerçekleşti. Bu gelişmede, Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti'nde de belirtildiği gibi, işlenmemiş gıda fiyatlarındaki keskin yükseliş belirleyici oldu. İşlenmemiş gıda haricindeki alt gruplarda enflasyon genelde olumlu bir eğilim sergiledi. Hizmet grubu yıllık enflasyonundaki istikrarlı gerileme devam ederken, temel enflasyon göstergeleri orta
vadeli hedeflerle uyumlu seyrini sürdürdü. Yılın son çeyreğinden itibaren enflasyonun kademeli bir düşüş sergileyeceği tahmin edildi.
Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada şu bilgiler verildi: "Eylül ayında tüketici fiyatları yüzde 1,23 oranında artmış, yıllık enflasyon 0,91 puan yükselerek yüzde 9,24 olmuştur. Enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranı yüzde 3,76'ya, bu endeksten işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranı ise yüzde 3,70'e gerilemiştir. Eylül ayında mal grubu fiyatları yüzde 1,58, hizmet grubu
fiyatları ise yüzde 0,23 oranında artmıştır. Böylelikle, yıllık enflasyon mal grubunda yüzde 11,06'ya yükselirken, hizmet grubunda yüzde 4,20'ye gerilemiştir. Hizmet grubu yıllık enflasyonundaki istikrarlı yavaşlama sürmüştür. Bu gelişmede, cep telefonu görüşme ücretlerinde gözlenen düşüşün etkisiyle aylık bazda yüzde 1,82 oranında gerileyen haberleşme hizmetleri fiyatları önemli rol oynamıştır. Böylece, yemek ve ulaştırma hariç hizmet grubu fiyatlarında yıllık enflasyon geçen aya kıyasla 1 puan azalarak
yüzde 1,85 ile oldukça düşük bir seviyede gerçekleşmiştir. Enerji fiyatları Eylül ayında yüzde 0,42 oranında artarken, grup yıllık enflasyonu yüzde 10,56'ya gerilemiştir. Fiyatlardaki artışta tüp gaz ve LPG fiyatlarında kaydedilen artışlar ile diğer akaryakıt ürünlerinin uluslararası petrol fiyat gelişmeleri çerçevesinde yükselmesi etkili olurken, diğer alt gruplarda belirgin bir değişim gözlenmemiştir. Enerji ve gıda dışı mal grubu yıllık enflasyonu 0,63 puan azalarak yüzde 7,59 olmuştur. Bu gelişmede,
giyim ve ayakkabı grubunda aylık fiyat değişiminin (yüzde -2,21) mevsimsel ortalamaların oldukça altında gerçekleşmesi önemli rol oynamıştır. Buna ek olarak, dayanıklı mal (altın hariç) grubundaki yavaşlamanın da etkisiyle temel mal grubu yıllık enflasyonu yüzde 3,18'e gerilemiştir. Ayrıca, tütün ürünleri fiyatları da bu dönemde yüzde 1,14 oranında azalmıştır. 2009 yılı içinde gerçekleştirilen geçici vergi ayarlamalarının oluşturduğu baz etkisinin Ekim ayında sona erecek olması sebebiyle, enerji ve gıda dışı
mal yıllık enflasyonunun daha da düşük seviyelere ineceği not edilmelidir. İşlenmemiş gıda fiyatları bu dönemde, Eylül Ayı Para Politikası Kurulu Özeti'nde dikkat çekildiği üzere, temelde sebze fiyatları kaynaklı olarak belirgin oranda (yüzde 9,03) yükselmiş ve grup yıllık enflasyonu yüzde 28,74 ile endeks tarihindeki en yüksek seviyeye yükselmiştir. Alt gruplar bazında incelendiğinde, bu yüksek oranlı artışta sebze, et ve süt fiyatlarındaki gelişmelerin ön planda olduğu gözlenmiştir. İşlenmemiş et fiyatları
yüzde 4,41 oranında artarak yükseliş eğilimini sürdürmüş, bu artışların işlenmiş et ürünleri fiyatlarına olan yansımaları devam etmiştir. Bunun yanında, işlenmiş gıda ürünlerinin genelinde fiyat artışlarının bu dönemde geçmiş aylara kıyasla bir miktar hızlandığı dikkat çekmiştir. Bu gelişmeler sonucunda, gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonu yaklaşık 5 puan artarak yüzde 15,33 olmuş, böylelikle bu grubun yıllık enflasyona katkısı 4,2 puana yükselmiştir."
Eylül ayında üretici fiyatlarının yüzde 0,51 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun yüzde 8,91'e gerilediği ifade edilen raporda, "Tarım fiyatları yüzde 0,44 ile bir önceki yıla paralel bir aylık artış sergilemiştir. Alt gruplara bakıldığında, balıkçılık fiyatlarında aylık bazda yüksek oranlı azalış (yüzde 59,32) kaydedilirken, sebze, buğday, arpa ve canlı hayvan fiyatlarındaki belirgin yükselişler sürmüştür. İmalat sanayi fiyatları gıda ve ana metal sanayi imalatı fiyatlarındaki artışa bağlı olarak bu
dönemde yüzde 0,56 oranında yükselmiş, diğer alt gruplarda ise fiyatlar ılımlı bir seyir izlemiştir. Üretici fiyatları gelişmeleri MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde, dayanıklı tüketim ile sermaye malları grup fiyatlarında belirgin bir değişim olmadığı, diğer alt gruplarda fiyatların aylık bazda yükseldiği gözlenmiştir. Dayanıksız tüketim malları fiyatlarındaki artışta et ve et ürünleri imalatı fiyatlarında süregelen yükseliş belirleyici olurken, ara malları fiyatlarında metal fiyatlarındaki artışın
etkisi hissedilmiştir. Sonuç olarak, tarım ve gıda üretici fiyatlarındaki artışlar tüketici fiyatlarına yansımaya devam ederken, diğer imalat sanayi fiyatlarından kaynaklanan belirgin bir baskı gözlenmemektedir" denildi.
(YC-YC-E)