Teknoloji devi Google Avrupa basınına telif ödeyecek! 'Türkiye için de harekete geçilsin' çağrısı

ABD merkezli motoru Google, Fransız basını ile telif konusunda anlaştı. Anlaşmaya göre Google, platformunda eserlerine yer verdiği yayıncılara telif hakkı ödeyecek. Uzlaşıya, Avrupa Birliği telif hakkı düzenlemesi kapsamında aylarca süren müzakereler sonucunda varıldı.

HABERLERİ GÖSTEREBİLMEK İÇİN İÇERİK ÜRETİCİLERİNE ÜCRETİNİ VERECEK

Avrupa'da bir ilk niteliğindeki anlaşmasıyla birlikte Google, kullandığı çevrim içi haberler için Fransız yayıncılara ödeme yapacak. Uzlaşının, günlük yayın hacmi, aylık internet trafiği, 'siyasi ve genel bilgilere katkı' gibi başlıkları bulunuyor.

Ödemelerin nasıl hesaplanacağına ilişkin ayrıntı açıklanmadı.

Google, daha önce de Le Monde ve Le Figaro gazetelerinin de aralarında bulunduğu bazı Fransız haber mecraları ile ikili anlaşmalar imzalamıştı.

Avrupa Birliği'nin, telif hakları düzenlemesi, Google gibi platformların arama sonuçlarında haberleri gösterebilmek için içerik üreticilerine ödeme yaparak lisans almalarını şart koşuyor.

TÜRKİYE'DE BU YASAYI GOOGLE'A ŞART KOŞMALI

Türkiye'de de, yerli basın kuruluşlarının Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarını korumak için AB'nin yasal düzenlemesini emsal alması konuşuluyor. İktidar ve TBMM'deki mevcut diğer siyasi partiler, ilgili yasayı uyarlayarak onaylarsa hem Türk medyasının haklı menfaatlerini korumuş olacağı hem de dijitalleşen rekabet ortamında maddi olarak geri kalmamasını sağlacağı konuşuluyor.

PAZAR HAKİMİYETİ GOOGLE'DA

2019'daki Netmarketshare tarafından hazırlanan raporda, Google'ın en çok arama yapılan arama motorlarında yüzde 74'lük oranla pazarda ezici bir üstünlüğünün olduğu açıklanmıştı. Eğer düzenleme Türkiye'de hazırlanıp geçerse geri kalan Yandex, Bing, Yahoo ve Baidu gibi arama motorları da uymak zorunda olacak.

'GOOGLE, MEDYA ŞİRKETLERİNE TELİF HAKKI ÖDEMESİ YAPMALI'

16 Nisan 2020'de Fransa Rekabet Kurumu, Google'ın içeriklerini kullanabilmek için Fransız haber ajansları ve yayıncılık kuruluşlarına ödeme yapmak zorunda olduğuna karar verdi.

Fransız basın kuruluşları, Google'ın haber içeriklerini ve fotoğraflarını arama listesinde gösterdiğinde yüz milyonlarca euroluk gelir kaybı yaşadıklarını belirtiyordu.

Yapılan açıklamada 'Google'ın yayıncılar ve haber ajanslarının korumalı içeriklerini yeniden kullanma ücretini belirlemek üzere iyi niyetli görüşmeleri 3 ay içinde yürütmesi gerekiyor' denildi.

'Google'ın faaliyetleri egemen konumunun suistimali anlamına geliyor ve bu basın sektörüne ciddi zarar veriyor' ifadeleri kullanılan açıklamada 'Bu resmi karar, görüşmelerin Google'dan ücret teklifiyle etkili şekilde sonlanmasını gerektiriyor' ifadeleri kullanıldı.

FRANSA, AB'NİN YÖNETMELİĞİ ONAYLAYAN İLK ÜLKE

Fransa, Ekim 2019'da Avrupa Birliği'nin (AB) 'Dijital Tek Pazarda Telif Hakları' adlı yeni telif yönetmeliğini onaylayan ilk ülke olmuştu. Açıklamada görüşmelerin geçmişe dönük olarak söz konusu yönetmeliğe uygun olması gerektiği belirtildi.

Yeni yönetmelik haber yayıncılarının içeriklerinin internet siteleri, arama motorları ve sosyal medya platformlarında gösterildiğinde bunun bedelini tazmin etmelerini sağlamak üzere tasarlanmıştı.

GOOGLE ÇOK DİRENDİ

Ancak Avrupa'daki arama motoru piyasasını domine eden Google bu karara uymayı aylardır kabul etmiyordu.

Şirket, medya gruplarının ücretsiz kullanım izni verdiğinde arama sonuçlarında haberlerin özetleri, fotoğraf ve videoları gösterebileceğini, izni vermemeleri halindeyse içerik olarak sadece başlık ve bağlantı verilebileceğini, bunun da söz konusu kuruluşların reklam gelirlerinde azalmaya ve görünürlük konusunda kayba neden olacağını söylüyordu.

Fransa'da bazı medya grupları ve AFP geçen sene kasım ayında konu hakkında rekabet kurumuna şikayette bulunmuştu.