TOKİ'nin 7 Bölgeye 'Mahalle' Yarışmasında Ödüller Sahiplerini Buldu

Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ve iştirak şirketi Emlak Konut GYO tarafından "Mahalle" teması ile düzenlenen 7 İklim 7 Bölge Ulusal Mimari Kentsel Tasarım Fikir Yarışmasında ödüller sahiplerini buldu.

TOKİ'nin İstanbul’daki hizmet binasında düzenlenen törene TOKİ Başkanı Ergün Turan, Emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat Kurum, belediye başkanları, jüri üyeleri, ödül sahipleri, kamu kurum ve kuruluşları yetkilileri katıldı.

TOKİ Başkanı Turan, törende yaptığı konuşmada, bu tür yarışmaları mimarlık-mühendislik ve yapı kültürünün gelişmesini sağlayan ve daha yaratıcı çözümler aramaya yönelten bileşenlerden biri olarak gördüklerini belirterek, "Çünkü projelere ve onun oluşum sürecine bu yarışmalar farklı bir anlam yüklüyor. Ülkemizde de 1867’lerde başlayan bu tür yarışmalar birçok eserin ve kentsel planın doğmasına neden oldu. Aslında dünyada bu yarışmalar daha eski dönemlere de dayanıyor." diye konuştu.

Yarışmaların, mimar ve mühendislere kendini ifade edebilme imkanı tanıdığını aktaran Turan, şunları kaydetti:

"Bu tür yarışmaların güçlü rollerinden biri de karar ve politika üretenler ile planlamacıları, tasarımcıları, araştırmacıları, öğrencileri yani tüm paydaşları hatta meslekten olmayanları da yanına alarak kamusal bir destek oluşturması. TOKİ ve Emlak Konut olarak 2014 yılında 'Gelenekten Geleceğe' temasıyla ilkini gerçekleştirdiğimiz Ulusal Mimari Proje Yarışması başarıya ulaşmış önemli bir adım."

Turan, büyük bir emeğin ve gayretin ürünü olarak gördükleri bu projelerin değerlendirilerek, hem TOKİ hem de ülkenin mimarlık birikimine katkı sağlar duruma gelindiğini dile getirerek, "İnşası süratle devam eden bu projeler yakında şehirlerimizde örnek projeler olarak hayata geçmiş olacaktır. TOKİ olarak kentlerimizin geleceğini yakından ilgilendiren bu mesleki fikir paylaşımlarını her daim destekleyeceğiz." bilgisini verdi.

- "En yüksek binayı TOKİ binası olarak inşa etmedik"

Ergün Turan, sektördeki paydaşlar arasında fikir alışverişinin geliştirilmesini, proje alternatiflerinin oluşmasını, mesleki kalitenin yükseltilmesini ve genç meslektaşların uygulamaya katkı vermesinin teşvik edilmesini önemsediklerini ve desteklediklerini söyledi.

Bu yıl ikincisi yapılan 7 İklim 7 Bölge Ulusal Mimari Kentsel Tasarım Fikir Yarışmasına büyük ilgi gösterildiğini, yarışmaya katılan 123 projeden 35’inin ödüle değer bulunduğunu belirten Turan, "Bu 35 projede çeşitli disiplinlerde görev alan uzman sayısı 305 oldu. Bu oldukça önemli bir rakam. Bu yarışmanın önemli ve farklı olan taraflarından birisi 7 bölgede ve gerçek alanlarda çalışma yapılıyor olması. Bu yıl ki yarışmanın ana temasını 'Mahalle' kavramı olarak oluşturduk." ifadelerini kullandı.

Turan, 2014 yılında göreve geldikten sonra mevcut birikimleri de ele alarak bazı düzenlemelere gittiklerini anımsatarak, bunların başında az katlı konut üretimini esas alan yatay mimariye ağırlık veren projelerin geldiğini anlattı.

TOKİ olarak değişim için çok samimi bir çaba gösterdiklerini vurgulayan Turan, şunları kaydetti:

"Bizim amacımız buradan çıkan sonuçları samimi bir çabanın ürünü olarak Türkiye’deki mimarlık, mühendislik, sosyal bilimler üzerinde düşünce üretiminin yapılmasını sağlamak. Bunların tabiri caizse alıcısı olduğumuzu bilmenizi istiyoruz. Bunların gözükmesini istiyoruz. Dolayısıyla bu samimi çaba içerisinde kısmen başarılı olduğumuz kanaatindeyiz. Prensip olarak, hiçbir şehirde en yüksek yapı TOKİ binaları olmayacak dedik ve son 3 buçuk yıldır üretim yaptığımız hiçbir şehir ya da kasabada en yüksek binayı TOKİ binası olarak inşa etmedik. Bütün projelerimizde bu esasla projelendirme yapmaya çalıştık."

Turan, Anadolu’nun farklı şehirlerinde, yüksek kalitede, az katlı konut üretim felsefesini yansıtan yaklaşık 120 bin konutu projelendirdiklerini dile getirerek, "Bunların bir kısmı hayata geçti, bir kısmı da yapım aşamasında." dedi.

- "Hedefimiz bu yıl da 60-65 bin nitelikli konutu ihale etmek"

TOKİ Başkanı Turan, ikinci büyük hedeflerinin ise "Mahalle" konseptini geliştirmek olduğunu belirterek, "Bu konuda uzun süredir bir arayış içindeyiz. Herkes arayış içinde, çok fazla kullanılmaya başlandı. Daha önce birçok mimar, mühendis, plancı ve farklı disiplinlerden oluşan uzmanlarla zaman zaman bir araya geldik, fikir alışverişinde bulunduk." şeklinde konuştu.

Mahalle kültürünün, şehir kültürünün çekirdeğini oluşturduğunu kaydeden Turan, "Bunun içindir ki mahalle kavramını öne çıkararak, uygun projeler üretmeyi hedefliyoruz. Bu konudaki arayışlarımız bundan sonra da devam edecektir." bilgisini verdi.

Turan, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Yaşadığımız çağ, kadim medeniyetten ve mahalle kültüründen uzaklaştığımızı gösteriyor. Buradaki amacımız, çağın getirdiği imkanlardan yararlanarak mahalle kültürü kavramı içinde yeni bir nesnel ortam bularak insanımıza mümkün olan en iyi, en ideal yerleşim imkanlarını nasıl sağlayabiliriz sorusuna yönelik yeni yaklaşımlar geliştirmeye çalışmak. Yani bize ve sizlere düşen görev, bütün özellikleri ve renkleriyle kadim birikimleri muhafaza ederek, modernitenin ve küreselleşmenin mekansal zenginliğini de dikkate alarak yeni sıcak yaşam ortamları hazırlamak."

Her mesai gününde 250 konut projelendirmek, ihale etmek ve üretmek zorunda olan bir kuruluş olduklarının altını çizen Turan, "Bu anlamda özgün projeler geliştirmek zor bir iştir bu ancak Türkiye’nin birikimi olan teknik arkadaşların mimar ve şehir plancıların bu vesileyle TOKİ'ye girişiyle olacaktır. Bunu çok önemli bulduğumuzu ifade etmek istiyorum. Doğal yapı ve iklimsel özellikler gibi çevresel verileri de gözeten, yöresel mimari ve geleneksel değerlere saygılı, sosyal bütünleşmeyi sağlayan, estetik açıdan kaliteli ve insanı odağa alan yaşam alanlarının oluşması sizlerin projelerine bağlıdır." diye konuştu.

Turan, TOKİ olarak sürekli bir iyileşme ve gelişmenin içinde olduklarını belirterek, "Nicelikleri önemsediğimiz gibi niteliklere de değer veren bir kurumuz. Bu yüzden bu yarışmaları açıyoruz, buradan çıkan projeleri ve fikirleri önemsiyoruz." yorumunu yaptı.

Geçen yıl 65 bin konutu ihale ettiklerini, bu yıl ekim ayı itibarıyla 50 bin konuta yaklaştıklarını kaydeden Turan, "Hedefimiz bu yıl da 60-65 bin nitelikli konutu ihale etmek." dedi.

Turan, 2014 yılında yapılan yarışma sonrasında olduğu gibi bu yarışmada da dereceye giren tüm projelerin hayata geçirilmeye çalışılacağını aktararak, ödüle layık görülen 35 projede görev alan yaklaşık 305 kişiyi tebrik ederek sözlerini tamamladı.

- "Türkiye’de şehir plancılığı açısından bu hadise çok önemli"

TOKİ Başkanı Turan'ın, konuşmasının ardından 7 İklim 7 Bölge Ulusal Mimari ve Kentsel Tasarım Fikir Yarışması’nın ödülleri sahiplerini buldu. Törenden sonra ödül alan projelerin maketlerinin sergilendiği alanı gezen Turan, basın mensuplarının da sorularını yanıtladı.

Turan, projenin en heyecan verici tarafının rafta kalmayıp hayata geçmesi olduğunu belirterek, "Türkiye’de şehir plancılığı açısından bu hadise çok önemli. Bize göre mahallenin olmazsa olmazı konumundaki ufak esnafın dükkan sahibi olabileceği bir planlama tekniği ile çalışıyoruz. Bunun ilk adımını Kayabaşı’ndaki projemizde attık." diye konuştu.

Bu projede farklı mimarların konseptleriyle elde ettikleri sonuçların tamamına yakınını inşa etmek amacında olduklarının altını çizen Turan, "Esnafıyla ve farklı ekonomik katmandan insanları bir arada yaşatabilecek bir şehirleşme modeliyle, cami ve okulla bütünleşen meydanlarıyla, okullara yaya ağırlıklı ulaşım sağlanan bir modelden bahsediyoruz." dedi.

- Ödül alan projeler inşa edilecek

Verilen bilgiye göre, TOKİ ve iştirak şirketi Emlak Konut GYO tarafından düzenlenen ve 123 projenin değerlendirildiği yarışmada, 35 eser ödül almaya hak kazandı.

Her bölgeye ayrı ayrı verilen ödüllerde, 1'inci 125 bin TL, 2'nci 100 bin TL, 3'üncü 75 bin TL ve mansiyon sahipleri 35 bin TL ödül aldı. Ödül almaya hak kazanan projeler, kendi bölgelerinde inşa edilecek.

Yarışmacıların disiplinlerarası bir planlama ile katıldıkları yarışmada, ekiplerde en az bir mimar, şehir plancısı ve peyzaj mimarı bulunması şartı arandı. Mimarlık öğrencileri ise yarışmaya yardımcı olarak katılabildi.

Yarışmanın Jüri Başkanlığını İTÜ Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat Gül yaptı. Asli jüri üyeleri ise Mimar ve Şehir Plancı Prof. Dr. Zekiye Yenen, Mimar Doç. Dr. Yasin Çağatay Seçkin, Mimar Hicran Çakmak, İnşaat Mühendisi Mustafa Levent Sungur, Yüksek Mimar Bünyamin Derman ve Yüksek Mimar İbrahim Hakkı Yiğit yaptı.

Yarışmanın Danışman Jüri üyeliklerini ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mimar Fatma Varank, Şehir Plancısı Uğur İnan, Araştırmacı-Yazar Beşir Ayvazoğlu, Yüksek Mühendis Ömer Lütfi Arı, Sosyolog Prof. Dr. İsmail Coşkun, Bakkallar Odası Başkanı Kamil Bulut yaptı. Raportör olarak ise Mimar Veysel Gençdal, Mimar Ahmet Kutluğ Gayretli, Mimar Evrim Keskin ile Mimar Başak Betül Karabulut görev yaptı.

Yarışmacılara, 7 bölgede belirlenen gerçek alanlar verilerek, tasarımlarını söz konusu gerçek alanlar üzerine geliştirmeleri istendi. Bölge tercihleri doğrultusunda Akdeniz Bölgesinde Hatay Dörtyol, Doğu Anadolu Bölgesinde Muş Kepenek, Ege Bölgesinde Denizli Pamukkale, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Mardin Artuklu, İç Anadolu Bölgesinde Eskişehir Odunpazarı, Karadeniz Bölgesinde Kastamonu Merkez Örencik ve Marmara Bölgesinde Tekirdağ Çorlu’daki araziler üzerinde çalışma yapıldı.