TÜRKSOY’un evsahipliğinde, Özbekistan Ankara Büyükelçiliği, Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı (YTB) ve Ankara Hacı Bayram Üniversitesi işbirliğiyle düzenlenen “Doğumunun 125. yılında Özbek Çağdaş Romancılığının Kurucusu Abdullah Kadiri” konferansına, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yalçın Topçu’nun yanı sıra Özbekistan’ın Ankara Büyükelçisi Alisher Agzamkhadjayev, Tacikistan’ın Ankara Büyükelçisi Mahmadali Rajabiyon, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Başkanı Abdullah Eren, çok sayıda akademisyen, edebiyat camiası temsilcileri, öğrenciler ve basın mensupları katıldı.
“Bir gün gelecek; dilde, fikirde, işte bir olacağız”
Konuşmasında etkinlikte emeği geçenlere teşekkürlerini ileten Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yalçın Topçu, milletler arasındaki ilişkilerin sihirli anahtarının kültürel faaliyetler olduğunu söyledi.
Türk Cumhuriyetlerini “Aynı ananın, aynı babanın farklı beşiklerde büyüyen evlatları” olarak tanımlayan Topçu, “bir birimizi tanımanın,kardeş olduğumuzu tekrar hatırlamanın yolu beraber siyaset, ticaret yapmak ve beraber kültürel ve sosyal ilişkilerde bulunmaktır, bunun da sihirli anahtarı kültürel ilişkilerdir. Atamız İsmail Gaspıralı’nın da dediği gibi, bir gün gelecek; dilde, fikirde, işte bir olacağız. Özbekistan’ın Hive şehrinin 2020’de Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak ilan edilecek olması gelişmekte olan Türk-Dünyası ile Özbekistan-Türkiye ilişkilerine büyük katkı sağlayacaktır” diye konuştu.
“Abdullah Kadiri millet bilinci oluşturdu”
Topçu: “Türk Dünyası’nın önemli evladı romancı Abdullah Kadiri döneminde önemli çalışmalar yapmış ve yazdığı ‘Ötgen Günler” gibi eserleriyle millet bilinci oluşturduğu için Sovyet hakimiyeti tarafından takibe alınmış ve önce eserleri yasaklanmış, sonra hapse atılmış, eserleri dilden dile yayılmaya devam eden Kadiri kurşuna dizilerek şehit edilmiştir. Rabbim eserleri Shakespeare’nin eserleriyle özdeşleştirilen Türk Dünyasının değerli yazarı Abdullah Kadiri’ye rahmet eylesin” ifadesini kullandı.
Büyükelçi Agzamkhadjayev: “Kadiri edebiyat dilinin gücünü göstermektedir”
Özbekistan Ankara Büyükelçisi Agzamkhadjayev Özbek, edebiyatının ulu siması Abdullah Kadiri’yi anmak üzere düzenlediği etkinlik vesilesiyle,TÜRKSOY ve Hacı Bayram Üniversitesi’ne de şükranlarını sunarak “Abdullah Kadirinin eserlerine baktığımızda Özbek halkına özgü insan severlik, muhabbet, sevgi, vatana sadakat, milletlerarası hoşgörü gibi erdemlerin çok mahirane bir şekilde okurlarına ulaştırdığını görmekteyiz. Kadiri eserlerinde, edebiyat dilinin gücünü kudretini, derinliğini göstermektedir“ diye konuştu.
Eren:” Türk dünyası öncülerini anmaya devam edeceğiz”
YTB Başkanı Eren ise gelecek hafta içerisinde Türk cumhuriyetleri diasporalarının çalışmalarının birlikte devam ettirilmesi adına bir yol haritasının hazırlanması amacıyla Almanya’da düzenlenecek bir etkinlikte Türk Konseyi ve TÜRKSOY ile yine bir araya geleceklerini belirterek, “Türkiye’nin son yıllardaki tecrübesini merkeze alırsak, Türk Cumhuriyetleri ve Topluluklarla çok sıkı bir ilişki, işbirliği içerisinde olursak 21. Yüzyılın ikinci yarısından sonra Türklerin dünya siyasetinde çok daha fazla yer alacağını düşünüyorum. Bunun için kültür sanat da çok iyi bir başlangıçtır. TÜRKSOY, kurulduğundan bu yana bu alandaki çok büyük bir boşluğu dolduruyor. Kurum olarak Türk dünyası öncülerini anmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu.
Purtaş: “Mirziyoyev’in Özbekistan’ın Hive şehrini aday göstermesi bir dönüm noktasıdır”
TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Fırat Purtaş, Abdullah Kadiri’nin Türk Dünyasının aydınlanma hareketi olarak bilinen "Usul-ü cedid" mektebinden geçmiş bir aydın olduğuna vurgu yaptı. Son dönemde Türkiye ile Özbekistan arasında ilişkilerin dinamik şekilde geliştiğini kaydeden Purtaş, “Özbekistan’ın Türk Dünyası içerisindeki görünürlüğü ve aktifliği dinamik bir şekilde artmaktadır. Bunun en somut göstergesi geçtiğimiz yıl Eylül ayında Kırgızistan’ın Çolpan Ata kentinde düzenlenen Türk Konseyi zirvesinde Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev’in 2020 yılında Türk Dünyası Kültür Başkenti adaylığına Özbekistan’ın Hive şehrini aday göstermesi bir dönüm noktasıdır” şeklinde konuştu.
Program konuşmaların ardından Abdullah Kadiri’nin hayatını yansıtan kısa film gösterimiyle devam etti. Özbekistan Devlet Sanatçısı Abror Zufarov, Aşık Zeki Erdali ve Şeyda Erdali’nin geleneksel çalgılar eşliğinde seslendirdikleri eserler etkinliğe renk kattı.
Topçu Açıklaması 'Bir Gün Gelecek; Dilde, Fikirde, İşte Bir Olacağız'
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yalçın Topçu Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY’da düzenlenen Abdullah Kadiri konfernasına katıldı.