Toprakta Bulduğu Mikroorganizmalar Tarımsal Üretimi Artıracak

HARUN KAYMAZ - Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Dr. Öğretim Üyesi Fadime Özdemir Koçak tarafından Pazaryeri ilçesindeki topraktan izolasyon çalışmalarıyla elde edilen Aktinomiset grubu 2 mikroorganizmanın, tarımsal üretimi artırıcı özellikte olduğu tespit edildi.

Koçak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Uşak'ta dünyaya geldiğini, ilkokulu ve ortaokulu burada okuduğunu, daha sonra Antalya Sağlık Meslek Lisesini bitirerek hemşire olduğunu söyledi.

Yaklaşık 2,5 yıl hemşirelik yaptıktan sonra Ondokuz Mayıs Üniversitesinde lisans eğitimini tamamlayıp Samsun'da bir devlet hastanesine biyolog olarak geçtiğini anlatan Koçak, hayalini kurduğu bilim kadınlığına 2012'de Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sağlık Yüksekokulunda adım attığını ifade etti.

- "4 mikroorganizmayı literatüre kazandırdık"

Burada, Bilecik ve Eskişehir'de özellikle toprak, bitki kök çevresindeki toprak ve sediment içindeki mikroorganizmaları keşfetme çalışmaları yürüttüğünü belirten Koçak, şöyle konuştu:

"Süreç, Moskova toprağından alınarak izole edilen bir türle başladı. Sorasında arka arkaya yeni türleri yayınlamaya devam ettik. Moskova ve Balıkesir'in Sındırgı ilçesinden elde edilen 4 mikroorganizmayı dünya literatürüne kazandırdık. Bu mikroorganizmalar, kribbella soli, kribbella sindirgiensis, nocardia zapadnayansis ve nonomuraea muscovyensis adıyla literatüre girdi. Bunlar ilk kez bizim tarafımızdan tanımlanmıştır. Şu anda Burgazada'dan elde ettiğimiz 5. mikroorganizma üzerinde çalışıyoruz. Bitki köklerinde mikroorganizmaların yaşadığı inanılmaz bir alan var. Toprak, mikroorganizma bakımından en zengin ortam. Milyonlarcası var ve bunların birçoğu halen tanımlanmadı."

Mikroorganizmaları, farklı analiz ve testlerini tamamlayarak literatüre kazandırdıklarını dile getiren Koçak, "Türü tanımlarken yaptığımız çalışmaların ve dizileme analizlerinin doğruluğu, dünya literatüründe kabul görmüş genbank ve kültür koleksiyonlarınca onay verilen numaralar alınarak yapılmaktadır. Yaklaşık 2 yıl süren uzun bir yolculuk aslında bir organizmanın tanımlanması." dedi.

Buradaki amaçlarının, elde edilen yeni türü sadece literatüre kazandırmak olmadığını vurgulayan Koçak, bunların ilaç sanayisinde, tarımsal alanda, hasta tedavisinde kullanılmasına yönelik çalışmaların yürütülmesinin de önem taşıdığını söyledi.

- Mikrobiyal gübre

Tarımda "mikrobiyal gübre" olarak adlandırılan mikroorganizma kaynaklı gübrelerin kullanımıyla daha sağlıklı tarımsal ürünler tüketilebileceğini dile getiren Koçak, "Bulduğumuz mikroorganizmalarla ilgili özellikle tarımsal alanda değerlendirilmesine yönelik çalışmalar yapacağız." diye konuştu.

Pazaryeri'nde farklı yerlerden yapılan izolasyon çalışmalarıyla elde edilen Aktinomiset grubu 2 mikroorganizmanın literatüre girmesi için çalışmalarının sürdüğünü bildiren Koçak, şunları kaydetti:

"Bu 2 mikroorganizmayla ilgili bitki gelişimini teşvik edici özellikleri üzerine çalışıyoruz. Bunları domates bitkisi üzerinde denedik. Önce mikroorganizmayı tohuma uyguladık. Aynı sıcaklık, aynı ortamda 15-21 gün boyunca takip ettik. Öncelikle çimlenme oranlarını belirledik. 15 ve 21 gün sonrasında kök ve gövde uzunluklarını inceledik. Bu değerleri kullanarak Vigor İndeksi denilen ve kontrol grubuyla karşılaştırmaları kolaylaştıran bir indeks kullandık. Pazaryeri'nden elde ettiğimiz 2 mikroorganizma, bitki gelişimine oldukça önemli katkı veriyor. Tarımsal üretim açısından çok önemli bir tespit."

Bilecik, Pazaryeri ve Eskişehir'den izole ettikleri 10'dan fazla mikroorganizmayla ilgili çalışmalarının sürdüğünü ifade eden Koçak, "Bunları da bulundukları bölge isimleriyle dünya literatürüne kazandıracağız. Uzun soluklu ve büyük bir ekip çalışması. Sadece bulmakla kalmayıp insanlığa, ekonomiye katkısına yönelik de çaba içinde olacağız." dedi.