Türk Patent Enstitüsü Ve Wıpo İş Birliği İle Türkiye’de Fikri Mülkiyet Alanında Yüksek Lis

Türkiye’de fikri mülkiyet alanında uluslararası düzeyde yüksek lisans programı oluşturulması konusu ilk defa 2010 yılının Eylül ayında Cenevre’de gerçekleştirilen WIPO Genel Kurul toplantılarında, Türk Patent Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Habip Asan’ın, WIPO Genel Müdürü Dr. Francis Gurry ile yaptığı görüşmede ele alınmıştı. Türk Patent Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Habip Asan’a göre, bilgiye ve beyin gücüne bağımlı hale gelen günümüz bilgi toplumunda ancak bilgiye dayalı üretim modelini gerçekleştirebilen ülkeler rekabet edebiliyor. Bu noktada bilgiyi ve beyin gücünü koruyan ve bir yandan da teşvik eden fikri ve sınai mülkiyet hakları, ülkelerin kalkınma araçları arasında önemli bir faktör olarak öne çıkıyor. Fikri mülkiyet haklarının gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerin ekonomilerine ve rekabet güçlerine giderek artanetkilerini değerlendirmede akademik çevrelere büyük görevler düşüyor. Gelişmiş ülkelere bakıldığında akademisyen kadroların fikri mülkiyet politikalarının şekillenmesinde önemli rolleri olduğu görülüyor. Ülkemizde de birtakım çalışmaların olduğu biliniyor. Ancak, bunların yaygınlaşması ve sadece hukuk boyutuyla değil ekonomi, kalkınma, inovasyon, rekabet gibi tüm politika alanlarında fikri mülkiyetin etkilerinin araştırma konusu yapılması gerekiyor. Bunların gerçekleşmesi tabii ki üniversitelerimizde fikrimülkiyet hakları alanında merkezler kurulması ve programlar oluşturulması ile mümkün olacak. Bu noktada üniversitelerde fikri haklar eğitiminin sadece hukuk fakülteleriyle sınırlı kalmaması, ilgili olduğu diğer alanlar olan iktisat, mühendislik, işletme, güzel sanatlar gibi alanlara da yaygınlaştırılmasının gerekliliği beliriyor. Zira son zamanlarda gündeme gelen Hukuk-İktisat modeli, fikri hakların kalkınma aracı olarak kullanılması sonucu oluşan ve diğer politika alanları ile entegrasyonunu sağlamaaçısından çok disiplinli bir yaklaşım olarak benimseniyor. WIPO Akademi çeşitli ülkelerde üniversitelerle ve sınai mülkiyet ofisleri ile ortak IP konusunda yüksek lisans programları düzenliyor. Bu üniversitelerden bazıları şöyle: İtalya Torino Üniversitesi, Afrika Üniversitesi ve ARIPO, Avustralya Oueensland Üniversitesi ve IP Avustralya, İsveç Lund Üniversitesi, Güney Afrika Üniversitesi WIPO Akademi iş birliğinde yürütülen yüksek lisans programlarının, coğrafi dağılım olarak çok sınırlı bir alana yayılmış durumda olması ve Türkiye’nin coğrafi konum itibariyle çok sayıda ülkeye yakın olması nedeniyle, bu programın Türkiye’de başlatılmasının Türkiye de hem de bölge ülkeleri açısından fikri mülkiyet alanında önemli bir boşluğu doldurması bekleniyor. Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı’nın iş birliği ile gerçekleştirilecek programın, WIPO Akademi’nin birikimi ve tecrübesinden de faydalanarak, Türkiye’nin fikri mülkiyet sisteminin gelişmesine ve fikri mülkiyet alanında akademik çalışmaların hız kazanmasına önemli katkılar sağlaması öngörülüyor. Türk Patent Enstitüsü ve üniversite temsilcileri arasında yapılan değerlendirmeler sonrası WIPO Akademi yetkililerinin ülkemiz üniversitelerini ziyaret etmeleri ve nihayetinde alınacak kararlar ile uygulama hayata geçirilmiş olacak.