Tas heykel Erzurum’un Oltu Ilçesi Yolboyu Köyü’nde 1995 yilinda ortaya çikarildi. Ilk kez Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Ögretim Üyesi Prof. Dr. Tahsin Parlak tarafindan tespit edilen insan biçimli tas heykel, bir süre Oltu Ilçesi’nde sergilendi ve 2022 yilinda Erzurum Müzesi’ne getirildi.
Yörenin tasindan yapildigi anlasilan heykel, 5.20 cm. uzunlugunda ve 6-7 ton agirliginda. Iri gözleri ve açik agziyla dikkat çeken erkek yüzlü heykel sag kolu yaninda, sol eli içe kivrik ve belinde kemeriyle tasvir ediliyor. Tas heykeller ve balballar 6-13.yy arasinda Türk topluluklari tarafindan kült merkezlerinin çevresine ve kurganlarin üzerine dikilmislerdir. Balballara göre daha özenli islenen bu mezar taslari, üst sinifa mensup bireyler ile savasta ölen askerlerin mezarlarina dikilmislerdir. Erzurum Müzesi’ndeki bu eser Anadolu’daki en anitsal tas heykellerden biri olmasi bakimindan önemli bir yere sahip olarak ifade ediliyor.
Prof. Dr. Tahsin Parlak tarafindan tespit edilen insan biçimli tas heykel, bölgedeki en önemli erken dönem Türk izlerinden birini olarak ifade ediliyor. Tas heykel, Orta Asya-Anadolu iliskilerine isik tutacak özellige sahip. Özellikle kemerden alta kalan kisimda herhangi bir isleme bulunmuyor. Heykelin bas kisminda kabartma olarak yapilan oldukça iri gözler ve açik olarak tasvir edilen agiz dikkat çekiyor. Kollar, hemen gözlerin sag ve solundan asagi dogru uzatilmis, sag kol kalin olarak baslayip, dirsekte bir kivrim yaptiktan sonra asagi dogru uzanmakta ve parmaklarla son buluyor. Sol kol ise heykelin ön kismina dogru uzanarak sag ele dogru uzanmakta ve belirgin olarak görülen parmaklarla son buluyor. Heykelin bas kismi ise alt kismina göre daha genis.
Türk Tarihine Isik Tutan Dikili Tas Ilgi Odagi
Erzurum Müzesi’nde sergilenen 5 metre 20 santim uzunlugunda ve 6 tonluk dikili tas, erken dönem Türk izleri açisindan önemli bir eser olarak gösteriliyor.
