'Türkistan Coğrafyasının İslam Anlayışının Yeniden Araştırılma İhtiyacı Var'

Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk- Kazak Üniversitesi'ne bağlı olarak Almatı'da 2014 yılında kurulan Avrasya Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Nevzat Şimşek, Türkistan coğrafyasında Hoca Ahmet Yesevi'ye büyük bir saygı olduğunu belirterek, 'Hem Maturidi, hem İmam-ı Azam Ebu Hanife, hem de Yesevi Hazretleri özelinde, bu coğrafyanın İslam anlayışının yeniden araştırılmaya ve şekillenmesine ihtiyaç var.' dedi.

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı'nın (TİKA) 'Gönül Kervanı Projesi' çerçevesinde Türkiye'den bir grup gazeteci, yazar, ilim ve fikir adamının ülkeyi ziyareti sırasında AA muhabirine açıklamalarda bulunan Doç. Dr. Şimşek, enstitünün Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi bünyesinde faaliyet göstermek üzere 2014 yılında Avrasya Araştırma Enstitüsü’nün kurulduğunu, ancak akademik, mali ve idari anlamda özerk bir kuruluş olmaya çalıştıklarını söyledi.

Şimşek, ideolojik ve politik bir hedeflerinin bulunmadığını, sadece akademik araştırma yapmak amacını taşıdıklarını ifade ederek, “Olaylara sadece akademik açıdan bakmaya çalışıyoruz. Üniversitemizin misyonu çerçevesinde tek amacımız, özellikle Balkanlar’dan Moğolistan’a kadar olan bir bölgeyi kapsayan Avrasya’yı ilgilendiren konularda araştırma yapmak. Avrasya’nın bütün alanlarını kapsamamız çok kolay değil. O nedenle biz bazı konulara odaklanıyoruz. Ekonomi, finans ve enerji, politika, uluslararası ilişkiler ve güvenlik temel alanlarımız. Bunun dışında, inter disipliner olması şartıyla tarih, kültür, sanat, dil gibi alanlarda, Avrasya’yı ilgilendiren bütün önemli projeleri destekliyoruz” diye konuştu.

Avrasya Araştırma Enstitüsü bünyesine Rus, Özbek, Kazak, Kırgız akademisyenler aldıklarını belirten Şimşek, ekip çalışmasına önem verdiklerini, akademisyenlerin en az bir yabancı dil bilme mecburiyeti olduğunu ve Türkçe, Kazakça, Rusça ve İngilizce çalışmalar yaptıklarını aktardı.

Şimşek, enstitü olarak uluslararası forumlar ve sempozyumlar gerçekleştirdiklerini ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Avrasya Sosyal Bilimler Forumu yaptık. Uluslararası Maturidilik Sempozyumu yaptık ve din üzerinde yoğunlaştık. Maturidilik sempozyumu bu coğrafya için çok önemliydi. Hoca Ahmet Yesevi’yi hem Türkiye’de hem Kazakistan’da çok iyi tanıtmak gerekiyor. Toplumun genelinde Yesevi’ye yönelik bir saygı var. Fakat Maturidilik sempozyumunu yaptığımızda gördüğümüz gibi sonuç itibarıyla bağımsızlık 1992'de gerçekleşti, ondan önce bir kopukluk var. Hem Maturidi, hem İmam-ı Azam Ebu Hanife, hem de Yesevi Hazretleri özelinde bu coğrafyanın İslam anlayışının yeniden araştırılmaya ve şekillenmesine ihtiyaç var.”

Kazakistan’ın eski başkenti Almatı’da 40’tan fazla üniversite bulunduğunu ve bu üniversitelerle ortak çalışmalar gerçekleştirdiklerini vurgulayan Nevzat Şimşek, şöyle devam etti:

“Çok sayıda üniversitede çok iyi yetişmiş akademisyenler var. Zaten bizim gibi enstitülerin amacı da bizim bilmediğimiz, ulaşamadığımız bu akademisyenleri bilimsel hayatın içinde bizimle paylaşımını sağlamak. Farabi, Abay, Turan, Kimep, Kazak British, Kazak Alman Üniversiteleriyle işbirliği yapıyoruz. Onların ve bizim bilgi birikimimizi bir araya getirmeye çalışıyoruz.”

Doç. Dr. Şimşek, bütün çalışmalarının ve enstitü dışında yaptırdıkları projelerin kitaplaştırıldığını kaydederek, sözlerini şöyle tamamladı:

“Bizi en çok tanıtan faaliyetlerden biri elektronik bülten. Her hafta internet ortamında 3 dilde bülten hazırlıyoruz. Bin kelimeden oluşan bir politik/analiz yayınlıyoruz. Avrasya’yı ilgilendiren bir konuyu uzmanlarımız veya destek veren uzmanlar analiz ediyorlar.

Bizim editoryal sürecimizden geçtikten sonra bunu, arkasında bir sayfa bölgeyle ilgili bir haftada öne çıkan haberleri derleyip, yaklaşık 2 bin mail adresine gönderiyoruz. Bu 2 bin mail içinde, Avrasya ile ilgili bütün düşünce kuruluşları, bürokratik ve akademik çevreler, Türkiye’deki bütün siyasi ve akademik kuruluşlar, Avrupa’da seçtiğimiz, bizimle ortak çalışan düşünce kuruluşları var. 2015 yılının başından beri her hafta bunu yapıyoruz ve 70’inci sayıya geldik. Şimdi de aylık olarak, Asya-Avrupa adında bir haber/yorum dergisi çıkarıyoruz. Seneye de uluslararası bilimsel bir dergi çıkaracağız. Sosyal sorumluluk çerçevesinde Kazakistan’da bir üniversitede kayıtlı olmak şartıyla yüksek lisans ve doktora öğrencilerinden seçtiklerimize burs veriyoruz.”