Türkiye'nin Yurt Dışı Yatırım Endeksi Yayımlandı

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Yurt Dışı Yatırımlar İş Konseyi ve Deloitte Türkiye tarafından, Türk şirketlerine yönelik geliştirilen ’Yurt dışı Yatırım Endeksi’ raporu yayımlandı. Son yıllarda Türk şirketlerinin yurt dışı yatırımlara artan ilgisine yönelik hazırlanan rapor, yatırım coğrafyalarının risk ve potansiyelini Türk yatırımcılar açısından değerlendirirken, orta ve düşük gelir sınıfındaki ülkelerde Çin’i, yüksek gelir sınıfındaki ülkelerde ise ABD’yi ilk sırada konumlandırdı. Toplantıda konuşan DEİK Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Cihad Vardan, Türkiye’nin son zamanlarda ciddi anlamda yurt dışında yatırımlar yapmaya başlayan ülke sınıfına geçtiği belirterek “İş konseylerimizin bulunduğu bir çok bölgede biz bunu görebiliyoruz. Rusya’daki olaylardan sonra daha da ortaya çıktı. Kaç tane firmamız orada onbinlerce kişiye iş veriyor. Avrupa’nın da birçok yerinde bunu görebiliyorsunuz. Küreselleşen dünyada bir şekilde sadece Türkiye’de yatırım yapmaktan öteye işlerimizi yurt dışında da yapmaya başladık” dedi.

Vardan, Türk firmalarının hangi ülkelerde yatırım yapmalarını daha yararlı olacağının saptanması için bir çalışma yaptıklarını dile getirerek “Bunun adı Yurt Dışı Yatırım Endenksi. Bu Türkiye’de ilk olan bir çalışmadır. Bizim Türk firmasına daha yatkın olan bir çalışmadır. Türkiye’ye has bir çalışma olarak ortaya çıkıyor” şeklinde konuştu.

Deloitte Türkiye Ortağı ve Finansal Danışmanlık Bölümü Başkanı Başak Vardar,”Yurt Dışı Yatırım Endeksi, hem sıfırdan yatırım hem şirket satın almalarıyla,Dünya ülkelerini çeşitli kriterlere göre derecelendiren ve Türk yatırımcılar tarafında da faydalı bulunacağını umduğumuz bir çalışma. Hem gelişen ülkeler hem gelişmekte olan ülkeler çok çeşitli pazarlarda yatırım var. Amerika, Almanya, Rusya, Hollanda, İtalya bunlar ön plana çıkan ilk ülkeler. Ekonomik ve politik ilişkilerin güçlü olduğu ülkeler ana ticaret ortaklığındaki ülkeler yakın caoğrafyalardaki pazarlar hep mercek altında. Sektörel olarak baktığımızda gıda, içecek, teknoloji gibi sektörlerin ön plana çıktığını görüyoruz. Hem büyük ölçekli gruplar hem kendi sektörlerinde lider olanlar hem de küçük ölçekli firmaların artan bir şekilde bu yatırım fırsatlarını kovaladıklarını görüyoruz” şeklinde konuştu.

DEİK Yurt Dışı Yatırımlar İş Konseyi Başkan Yardımcısı Arslan 2001 yılında Türkiye’nin yurt dışındaki yatırım stoğunun 4 milyar dolar olduğunu gelinen noktada 2014 yılı Merkez Bankası verileriyle 40 milyar doların üzerine çıktığını vurgulayarak “Bir hedefimiz var ülke olarak 2023 yılında ihracatımızı 500 milyar dolarla taşımak. Bu gidişatta artan ivmemizi sürdürürsek 2023lerde de 100 milyar dolarları yurt dışı yatırımlarda Türk yatırımcılarının yaptığı yatırımlar olarak konuşuyor olabiliriz” şeklinde konuştu.

Rusya’nın listeden çıkarıldığını sıralamada yer almadığını belirten Arslan ilişkilerin eski haline dönmesi durumunda ön sıralardan yeniden listeye girebileceğini sözlerine ekledi.

Raporda orta ve düşük gelirli ülkeler sınıfında Çin birinci sırayı alırken, yüksek gelirli ülkeler sınıfında ise ABD ön plana çıkıyor. Türkiye’nin yatırım stoğunda en yüksek paya sahip olan Avrupa ülkeleri ise, endekste önemli bir yer tutuyor.

Son dönemde Türk şirketlerinin satın aldığı önemli markaların menşei ve ekonomik büyüklükleri göz önüne alındığında gelişmiş Avrupa ülkeleri önemli birer yatırım adresi olmaya devam ediyor. Bununla beraber Romanya, Polonya, Macaristan ve Baltık Bölgesi ülkeleri gibi 2004 sonrası AB üyesi olan ve gelişmekte olan Avrupa ülkelerinin de Türk yatırımcısı için cazip coğrafyalar olduğu görülüyor. Amerika kıtasında yer alan ülkelerin ise, Türk şirketlerinin mevcut yatırım stoğunda henüz çok sınırlı bir paya sahip olsalar da, önümüzdeki dönemde gerek pazar çeşitlendirme ihtiyacı, gerekse hammadde potansiyelleri ile cazip ülkeler olarak ön plana çıkma potansiyeline sahip oldukları belirtiliyor. Ortadoğu’da yaşanan siyasi belirsizliğin önümüzdeki dönemde de devam edeceğine yönelik algının, Türk yatırımcıları Asya-Pasifik ve Amerika gibi bölgelere yönelmeye iteceği tahmin ediliyor.

SON İKİ YILDA YURT DIŞINDA 5,2 MİLYAR DOLARLIK SIFIRDAN YATIRIM VE 10 MİLYAR DOLARLIK BİRLEŞME VE SATIN ALMA İŞLEMİ GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Rapor, Türk şirketlerinin, 2014-2015 döneminde yurt dışında gerçekleştirdiği birleşme ve satın alma işlemleri ile sıfırdan yatırımların da bir özetini sunuyor. Rapora göre; bölgesel ve küresel coğrafyada öne çıkmak isteyen Türk şirketleri, 2015 yılında yurt dışında 2 milyar 400 milyon dolarlık 52 sıfırdan yatırıma başladı (2014; 2 milyar 800 milyon dolar ve 100 yatırım). Buna ek olarak, yine 2015 yılında Türk şirketleri tarafından yurt dışında 3 milyar 500 milyon dolarlık 35 birleşme ve satın alma işlemi (2014; 6 milyar 500 milyon dolar ve 41 işlem) gerçekleştirildi.

ÜRETİM, PERAKENDE, FİNANS VE ALTYAPI SEKTÖRLERİNE YATIRIM ÖN PLANDA

2014-2015 döneminde, Türk şirketlerinin yurt dışında yaptıkları birleşme ve satın alma işlemleri genellikle üretim ve altyapı sektörlerinde gerçekleşti. Bunları enerji, gayrimenkul, internet, mobil hizmetler ve teknoloji sektörleri izledi. Sıfırdan yatırımlarda ise üretim ve perakende sektörleri açık ara en çok tercih sektörler oldular. Finans, lojistik, ev aletleri, yiyecek-içecek ve inşaat sektörleri de sıfırdan yatırımlar açısından hareketli sektörler arasında yer aldı.

YÜKSEK GELİR GRUBUNDA YER ALAN ÜLKELER YATIRIMLARIN ADRESİ OLDU

Almanya, ABD, Rusya, Birleşik Krallık ve İspanya gibi yüksek gelir grubunda yer alan ülkeler hem sıfırdan yatırımlar hem de birleşme ve satın almalar için tercih edilen ilk 10 ülke arasında yer buldu. 2014-2015 döneminde, birleşme ve satın alma işlemleri için tercih edilen ülkelerin başında 12 işlem ile ABD yer aldı. ABD’yi takiben; Almanya 9, Rusya 5, İtalya, Hırvatistan ve Hollanda 4’er işlemle sıralamada yerini aldı. Sıfırdan yatırımlarda ise, Almanya 32 yatırımla açık ara başı çekerken, Romanya 16, Makedonya 12, ABD 8 ve Rusya 8 yatırım ile Almanya’yı izlediler.