UHK'nin Bugday Rekolte Tahmini 20,75 Milyon Ton

UHK’nin 2022-2023 (1 Ekim 2022-30 Nisan 2023) Bugday Üretim Rekolte Tahmini ve Degerlendirme Raporu dün yayimlandi. Rapora göre bu üretim sezonunda 7,3 milyon hektar bugday ekilisi öngörülüyor. Bugday ekim alanlarindaki degisim, yagis miktar ve dagilimlari ile verimde etken lokal faktörlerle birlikte degerlendirildiginde bugday rekoltesinin uzun yillar ortalamasina göre Akdeniz Bölgesi’nde ayni düzeyde kalacagi, Ege Bölgesi’nde yüzde 2 ve Marmara Bölgesi’nde yüzde 5 oranlarinda azalacagi, Iç Anadolu Bölgesi’nde yüzde 5, Güneydogu ve Dogu Anadolu Bölgelerinde yüzde 7’ser, Karadeniz Bölgesi’nde yüzde 15 artacagi belirtiliyor.

Rapora iliskin degerlendirmelerde bulunan UHK Baskani Özkan Taspinar, Türkiye genelinde bölgelere göre degiskenlik göstermekle birlikte bugday rekoltesi üzerine Iç Anadolu ve geçit bölgelerinde mayis ayi yagislarinin, Dogu Anadolu’da ilaveten haziran yagislarinin etkili olacagini belirterek, su anki gözlemlere göre rekoltenin uzun yillar ortalamasinin yüzde 3,75 üstünde 20,75 milyon ton olarak gerçeklesebilecegini söyledi.

Türkiye’nin 1 Ekim 2022-30 Nisan 2023 7 aylik gelisme döneminde 374 milimetre yagis aldigini ve bu oranin uzun yillar ortalamasinin yüzde 13 altinda oldugunu söyleyen Taspinar, "Kis mevsiminde yagis eksikligi ülke genelinde daha belirgin olarak hissedilmis, son 63 yilin en düsük yagis alan ikinci kis mevsimi olmustur. Mart ayinda 96 milimetre yagis kaydedilmis, uzun yillar ortalamasinin yüzde 56 üzerinde olmustur. Mart ayi bu yagis ile son 27 yilin en yagisli mart ayi olarak kayda geçmistir. Yagis artisi nisan ayinda da devam etmis, tüm bölgeler uzun yillar ortalamasinin üzerinde yagis almistir. Mayis ayinda da yagisli süreç devam egilimindedir. Bahar aylarinin ülke genelinde yagisli geçiyor olmasi rekolte beklentisine olumlu yansimaktadir. Ülke genelinde bölgelere göre degiskenlik göstermekle birlikte bugday rekoltesi üzerine Iç Anadolu ve geçit bölgelerinde mayis ayi yagislarinin, Dogu Anadolu’da ilaveten haziran yagislarinin etkisi olacaktir" ifadelerini kullandi.

Rekolte 20,75 milyon ton

Bugday ekim alanlarinin arttigina dikkati çeken Taspinar, söyle devam etti:

“Geçen sezon girdi maliyetlerindeki artis dikkate alinarak verilen taban fiyat, fark ödemesi ve artirilan tarimsal destekler üretici memnuniyetine yansimis ve kislik ve yazlik bugday ekimlerinde artis olarak kendini göstermistir. 2022-23 üretim yilinda 7,3 milyon hektar bugday ekilisinin oldugu öngörülmektedir. Ekim alanlarindaki degisim, yagis miktar ve dagilimlari ile verim üzerine etken lokal faktörler birlikte degerlendirildiginde bugday rekoltesinin uzun yillar ortalamasina göre Akdeniz Bölgesi’nde ayni düzeyde kalacagi, Ege Bölgesi’nde yüzde 2 ve Marmara Bölgesi’nde yüzde 5 oranlarinda azalacagi, Iç Anadolu Bölgesi’nde yüzde 5, Güneydogu ve Dogu Anadolu Bölgelerinde yüzde 7’ser, Karadeniz Bölgesi’nde yüzde 15 artacagini öngörmekteyiz. 11 ili derinden etkileyen asrin felaketi depremden kirsalin da fazlaca etkilenmesi bugdayda bakim islerinde aksama riski olusturmus, ancak her kosulda üretime devam iradesi gösteren çiftçilerin gayreti, devletin milletle kaynasmasi sonucu bu risk en aza indirilmistir. Bölgesel bu degerlendirmeler isiginda bu üretim yilindaki rekoltenin 20 milyon ton olan uzun yillar ortalamasina göre yüzde 3,75 artarak 20,750 milyon ton olarak gerçeklesebilecegi degerlendirilmistir."

Gerçekçi müdahale alim fiyati bekleniyor

Bugday hasadina yaklasilan bugünlerde gümrük vergisi sifir olarak ithal edilebilen bugdayin 30 Nisan 2023 tarihinden itibaren ithalatta gümrük vergisinin yüzde 130’a çikarilmasinin üretimde sürdürülebilirlik, üreticinin korunmasina katki saglanmasi açisindan olumlu bir gelisme oldugunu kaydeden Taspinar, “Geçen üretim yilinda uygulandigi üzere bu üretim yilinda da TMO’nun hasat öncesi dünya fiyatlari ile uyumlu, ancak girdi maliyetlerindeki artisi dikkate alan gerçekçi bir müdahale alim fiyati belirlemesini bir gereklilik olarak görmekteyiz. Ayrica fark ödemesi uygulamasina devam edilmesini ve tarimsal desteklerin sürdürülebilirlik dikkate alarak güncellenmesini beklemekteyiz. TMO tarafindan iki üretim sezonundan bu yana ’un regülasyonu’ adi altinda önemli bir program hayata geçirilmis olup, uygulama ekmek fiyatinin belirli bir düzeyde tutulmasini teminen bugday müdahale fiyati üzerindeki baskiyi hafifleten, sosyal bir program olarak toplumsal kabul görmüstür. Bugday ekim alanlarindaki yükselis egiliminin devaminin ’un regülasyonu’ programinin devami ile siki bir iliski oldugundan hareketle, programin devami yönünde gösterilecek irade hayati önemdedir" diye konustu.