UNESCO Dünya Mirası Komitesinin Brezilya'da sürmekte olan 34. Yıllık Toplantısında dün İstanbul'un tarihi alanları ile ilgili gündem maddesi ele alındı. Oturumda, UNESCO'nun Dünya Mirası Listesinde kayıtlı olan İstanbul'un dört tarihi alanındaki sorunlar ve ilerlemeler tartışıldı. Toplantıya katılan Türk Heyeti Komite üyelerine bir sunuş yaparak soruları cevaplandırdı. Tartışmalar sonucunda, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin son dönemdeki olumlu adımları ve yaklaşımları ile gösterdiği somut çabalar dikkate alındı ve İstanbul'un Dünya Mirası Listesinden çıkartılarak Tehlike Altındaki Dünya Mirası Listesine alınması yönündeki talepler oybirliğiyle reddedildi.
"HALİÇ METRO GEÇİŞİ PROJESİ İNCELENSİN"
UNESCO, Türkiye'den önümüzdeki dönem içinde bazı hususları sonuçlandırması talep edildi. Bunların başında Haliç Metro Geçişi Köprü Projesinin başta Süleymaniye Camii olmak üzere İstanbul'un tarihi yarımadasının görüntüsünü zedeleyip zedelemeyeceğinin tespiti için bağımsız bir etki değerlendirmesi yaptırılması talebi geliyor. Bunun yanı sıra, İstanbul'un tarihi alanlarının bütünsel biçimde korunması için hazırlanmakta olan Yönetim Planının bir an önce bitirilmesi, büyük ölçekli altyapı projeleri uygulanmadan önce kültür mirası üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi, Osmanlı ahşap evlerinin bütünsel bir plan içinde korunması gibi hususlar yer alıyor.
Kararda Four Seasons otelinin ek inşaatının mahkeme kararıyla durdurulması memnuniyetle karşılanıyor. Kararda ayrıca, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın Koruma Uygulama Denetim Bürosu'nu (KUDEB) Osmanlı ahşap mimarisinin korunması ve rehabilitasyonu için İstanbul 2010 Ajansı ile ortaklaşa yürüttüğü çalışmalardan övgüyle bahsedildi.
21 ülkeden uzmanlardan oluşan Komitenin kararı 3 Ağustos günü nihai hale gelecek. Komite İstanbul'un Tarihi Alanları ile ilgili gündem maddesini 2011 yılında Bahreyn'de yapılacak olan 35. Yıllık Toplantısında tekrar ele alacak.
Dünya Miras Komitesi, Türkiye'nin de taraf olduğu 1972 tarihli Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'nin uygulanmasını denetleme görevi yapıyor. Anılan sözleşme seçkin evrensel değeri olan varlıkları "Dünya Mirası" olarak niteliyor ve Taraf Ülkelere buları en iyi şekilde korumakla yükümlü kılıyor. Bunun karşılığında söz konusu varlıklar prestij, turistik ilgi, teknik ve mali yardım imkanı sağlıyor. İstanbul'un 1985 yılından bu yana yer aldığı listede Türkiye'den toplam dokuz yer bulunuyor. Türkiye'nin Dünya Miras Listesi'ne sunulacak yerlerinin bulunduğu geçici listedeyse 23 yer daha bulunuyor.
UNESCO, İstanbul'u Dünya Miras Listesi'ne alış gerekçesinde Süleymaniye Camiini 'insan dehasının emsalsiz bir başyapıtı ve Osmanlı yapılarının en üst rütbesi' olarak nitelemişti. UNESCO uzmanları ve Dünya Miras Komitesi, Haliç Metro Geçiş Köprüsünün yapılmasına itiraz etmiyor, hatta köprünün tarihi yarımadadaki trafiği azaltmak bakımından yararlı olabileceğini ifade ediyor. Ancak, uzmanlar, projeye göre 65 metre olan köprü direklerinin "dünyada en iyi korunan tarihi – kültürel manzara" olarak niteledikleri İstanbul'un Tarihi Yarımadası'nın manzarasını zedelemesi ihtimalinden endişe duyuyor.
UNESCO'DAN UGANDA VE GÜRCİSTAN'A KÖTÜ HABER
UNESCO toplantısında ayrıca, Uganda'nın Kasubi bölgesindeki 'Buganda Kral Mezarları'nı 'Tehlike Altındaki Dünya Mirası Listesi'ne aldı. Mart ayında bölgede çıkan yangında bölgenin en önemli binası tamamen yanmıştı. Komite Gürcistan'daki Bagrati Katedraili ve Gelati Manastırı'nın da 'tehlike altında' olduğunu ilan etti.
Komite, 2007 yılında tehlike altında olduğuna karar verilen Ekvador'a ait Galapagos adalarını ise bu listeden çıkardı. UNESCO, bir açık hava müzesi olan adalardaki nadir türlerin kontrolsüz turizm faaliyetleri ve aşırı avlanma nedeniyle tehlike altında olduğuna karar vermişti. Geçen üç yıl içerisinde Ekvador hükümetinin problemleri çözmede önemli ilerleme kaydetmesi, adaların 'Dünya Mirası Listesi'ne yeniden girmesini sağladı.
