Üstün Yetenekli Çocuklar İçin Yeni Sistem Beklentisi

TARKAN DEMİR - Anadolu Üniversitesi (AÜ) Özel Yetenekliler Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Uğur Sak, üstün yetenekli çocukların TEOG yerine gelecek yeni sistem içinde değerlendirilmesi ve avantajlı olmalarının önem arz ettiğini, puanlama sistemi olması durumunda bu öğrencilere ek puan verilmesi gerektiğini söyledi.

Türkiye'nin ilk milli zeka testini de hazırlayan Sak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "motivasyonu yüksek, azimli, çalışkan ve zeki" olarak değerlendirilen üstün yetenekli çocukların uzun yıllar sınava yönelik çalıştıklarından TEOG'da normal akranlarına göre avantajlı olabildiklerini ancak bunun kaldırılmasıyla avantajlarının ortadan kalkmış gibi göründüğünü kaydetti.

Üstün yetenek tanısı almış çocukların tamamının iyi liselere geçmesinde büyük sıkıntı yaşanabileceğine işaret eden Sak, "Çünkü yeni sistemde eğer değerlendirmeler çoğunlukla subjektif yapılacaksa bu tür çocukların yeteneklerini nasıl değerlendireceğiz, nasıl puanlayacağız? Bu önemli bir konu." diye konuştu.

Sak, yurt dışında özellikle ABD, Kanada ve Avrupa'nın bazı ülekelerinde ortaokul ve lise kademesindeki üstün yetenekli öğrencilerin bir üst kademeye geçişinde daha çok ödüllendirmeye ve teşvik etmeye yönelik sistemler olduğunu belirterek, örneğin, ortaokulda üstün yetenekli okullara devam eden öğrencilerin liseye geçişlerde bunu bir kredi olarak kullanabildiklerini bildirdi.

Yine liselerde üstün yetenekli öğrencilerin bu yöndeki programlara devam edip, ek kredi kazandığını ve üniversiteye geçişlerde ek puan olarak bunu kullanabildiklerini aktaran Sak, aynı sistemin Türkiye için de düşünülebileceğini ifade etti.

- "Ek enerji harcıyorlar, kendilerini daha fazla geliştiriyorlar"

Sak, TEOG yerine 2018'de yeni bir sistemin gelmesi konusunda çalışan Milli Eğitim Bakanlığı yetkililerinin, bu süreçte ülkenin en büyük değerlerinden üstün yetenekli öğrencileri dikkate almasının gerekliliğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:

"Üstün yetenekli çocukların TEOG yerine gelecek yeni sistem içinde değerlendirilmesi ve avantajlı olmaları önemli. Eğer puanlama sistemi olacaksa ek puan verilmesi gerekir. Türkiye genelinde illerde ve ilçelerde bulunan 100'ün üzerindeki Bilim ve Sanat Merkezlerine (BİLSEM) devam eden öğrenciler ki bunların sayısı 10 binin üzerinde, bunların ödüllendirilmesi gerekiyor. Anadolu Üniversitesinde de Üstün Yetenekliler Programı var. Buradaki programa devam eden 400 öğrenci var. Bunların iyi değerlendirilmesi gerekiyor.

Bunun yanı sıra yeni yeni devlet ilkokul va ortaokullarda açılan destek eğitim programları var. Bu programlara öğrenciler tanılama ile geçiyorlar. Yani üstün yetenekli tanısı almış öğrenciler kabul ediliyor. Bu öğrenciler ek dersler alıyorlar, yaz dönemi eğitimlerine devam ediyorlar, hafta sonu programları oluyor. Yani ek enerji harcıyorlar. Kendilerini daha fazla geliştiriyorlar."

Bu çocuklara bir ek avantajın yeni sistem içinde tanınmasının üst kademelere geçişte avantaj sağlayacağını vurgulayan Sak, "Aynı zamanda ortaya koydukları performans, azim ve motivasyon ödüllendirilmiş olacaktır. Bu durum mutlaka göz önüne alınmalıdır." dedi.

Sak, yeni sistemde üstün yetenekli çocuğu olan ailelerin de bekentileri bulunduğuna dikkati çekerek, "Aileler, yıllarını özel programlara devam ederek harcayan çocuklarına avantaj kazandırılması beklentisi içinde. Mantıklı bir beklenti. Bunu da toplumsal farkındalık olarak ortaya koymamız lazım." değerlendirmesinde bulundu.

- "Üstün yetenekli çocuklarımızın farklı bir eğitime tabi tutulmalarını istiyoruz"

AÜ bünyesindeki Üstün Yetenekli Çocuklar Eğitim Programı'nda (ÜYEP) eğitim alan 8. sınıf öğrencisinin velisi Akın Aydın ise bir eğitimci olarak uzun yıllardır sınav odaklı eğitim sistemine karşı durduğunu belirterek, TEOG'un kaldırılmasını yerinde bulduklarını söyledi.

Bunun yerine ikame edilecek sistemde bazı konuların ilgili mevzuata işlenmesi gerektiğini düşündüklerini aktaran Aydın, "Anadolu Üniversitesi bünyesindeki ÜYEP bilimsel ölçekleri kullanarak fen ve matematik alanında üstün yetenekli olduğunu düşündüğü çocukları kendi bünyesinde üst düzey eğitime tabi tutuyor. Bu çocuklarımız TEOG kalktıktan sonra yeni bir sisteme hazırlanacaklar ister istemez. Milli Eğitim Bakanlığından üstün yetenekli çocuklarımızın farklı bir eğitime tabi tutulmalarını, bu mümkün değilse yeni sistemde bu çocularımızın lehine bazı gelişmelerin sağlanmasını istiyoruz." diye konuştu.

Öğrenci velisi Aşkın Daşdemir de üstün yetenekli çocukların ciddi bir tanımlama sınavından sonra TÜBİTAK destekli ÜYEP'e kabul edildiklerini anlatarak, "Hafta sonu ve yaz tatili demeden eğitimlerini ara vermeden sürdüren bu çocuklarımızın gösterdikleri çabanın TEOG yerine getirilecek sistemde bir karşılığının olması gerektiğini düşünüyoruz." değerlendirmesinde bulundu.