Uyku Apnesi Olanlar Tedavi Olmazsa Ehliyet Alamayacak

Akciger Sagligi ve Yogun Bakim Dernegi (ASYOD) tarafindan gerçeklestirilen Uluslararasi Katilimli Akciger Sagligi Kongresi (UASK) 2024, Antalya’nin Belek Turizm Merkezi’ndeki bir otelde gerçeklestirildi.

ASYOD Uyku Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Karadag, bu yil slogani “Küresel Saglik Için Uyku Esitligi” olarak belirlenen Dünya Uyku Günü hakkinda açiklamalarda bulundu.

Prof. Dr. Mehmet Karadag, uykunun sagligin altin anahtari oldugunu belirterek, tüm insanlarin saglikli uyuma hakki oldugunu bildirdi.

Dünya Uyku Konfederasyonu’nun bu yilki sloganinin ‘küresel saglik için uyku esitligi’ oldugunu kaydeden Karadag, “Tüm dünyada insanlarin saglikli uyumasina ihtiyaç var. Saglikli uyaniklik için saglikli uyku gerekiyor. Saglikli uyku için de uyku sirasinda da saglikli nefes alip vermek gerekiyor. Bugün tüm dünyada bildigimiz bir uyku apne hastaligi var. Kisi uyudugu zaman rahat nefes alamiyor, nefesi duruyor demektir. Rahat nefes alamayan kisi, rahat uyuyamazsa ertesi gün de saglikli bir uyaniklik yasayamaz. Ve tüm sagligini etkiler. Bu tüm beden sagligi, ruh sagligi beyin sagligi. Bütün trafik kazalarinin, is kazalarinin altinda uyku apnesi yatmaktadir” diye konustu.



"Ehliyet alirken zorunluluk"

Uyku apnesinin önemli bir konu oldugunu ve bu nedenle Avrupa’da ve Türkiye’de bazi yasal düzenlemelerin yapildigini aktaran Karadag, “Örnegin sürücü belgeleri için insanlarin uyku apnesi olmamasi gerekiyor. Uyku apnesi var ise de tedavi olup öyle sürücü olmalari gerekiyor. Yoksa tüm trafik kazalarinin altinda bunlar yatiyor. Bizim yasalarimiza göre bu yil 31 Aralik 2024 tarihi eski sürücü belgelerinin son tarihi. Yani eskiden biz bir sürücü belgesi alirdik, bu ömür boyu geçerli olurdu. 2016 yilinda çikan yasayla birlikte artik sürücü belgeleri eger agir vasitaysa 5 yilda bir, digerleri ise 10 yilda bir yenilenmek zorunda ve her yenileniste bir saglik raporu alinmasi gerekiyor. Bu saglik raporlarinda uyku apnesi sendromunun sorgulanmasi artik yasal bir zorunluluk. Uyku apneli kisilerin direksiyon basina geçmemesi lazim ya da geçeceklerse mutlaka tedavi olup ondan sonra geçmeleri gerekiyor” ifadelerine yer verdi.

"Obezine ve hipertansiyon hastalarina uyari"

Uyku apnesinin obeziteyle yakindan baglantisi oldugunun altini çizen Karadag, “Hipertansiyon ve obezite uyku apnesinin birlikte gittigi iki bozukluk. Hipertansif ve obez hastalarimizin tümünde uyku apnesini arastiriyoruz. Ve onlarin yilbasi gelmeden mutlaka bir hekime en azindan aile hekimlerine müracaat ederek gerekiyorsa mutlaka bunlari yaptirmalarini öneriyoruz. Çünkü uyku apnesinin tedavi ettigimiz zaman sadece trafik kazalarini önlemiyoruz. O kisinin yasam kalitesini de artiriyoruz. Rahat nefes alan kisi uyku sirasinda, saglikli bir yasam sürmeye basliyor. Sabah uyandigi zaman yorgun uyanmiyor, dinç uyaniyor. Ve sabahlari olan bas agrilarindan kurtulmus oluyor. Gece uyanmalarindan kurtulmus oluyor. Konsantrasyonu daha yüksek oluyor. Kisilerin kalp, karaciger, beyin sagligi düzeliyor. Uyku apneli kisiler unutkan olurlar, sinirli olurlar, kisilik bozukluklar olur. Bütün bunlarin çözülmesi için rahat nefes almak gerekiyor. Çünkü sagligin anahtar anahtarlarinin bir tanesi oksijendir, temiz havadir” diye konustu.

Alinan her nefesin kani temizledigini dile getiren Karadag, bir kisi saatte yaklasik bin defa nefes alip verdigini kaydetti.



"Saglikli kisi için ideal uyku saati 6 ile 9 arasidir"

Kisinin nefes aldiginin farkina varmasi halinde bir nefes darliginin basladigini isaret eden Karadag, “Iste gece uyku sirasinda horlamakta, nefes alisverisin belirgin olmasi demektir. Horlamak bir nefes darligidir. Horlayan kisiler uykudan zor nefes aliyor demektir. Ve bu sirada da nefesler durursa da iste tehlike çanlari çalmis demektir. Uykuda kisinin nefesi ne kadar sik durursa ve ne kadar uzun süre durursa sagligi da o kadar fazla etkilenecek demektir. Bu yil Dünya Uyku Günü’nde 15 Mart’ta dünyada bu konuda bir duyarlilik olusmasi için etkinlikler yapiliyor. Bilindigi gibi 21 Mart’ta gece ve gündüz esit olur. Bu insan sagliginda da tavsiyelerin sembolizasyonudur. Kisinin çocukluk dönemiyle eriskinlik dönemi ve yaslilik döneminde uyku uyuma mimarisi de degisir. Yeni dogan bir bebek günde 16-18 saat uyurken, saglikli bir eriskin 6-9 saat ara uyumasi yeterlidir ve gereklidir” ifadelerine yer verdi. Uyku ve uyanikligin birbirine dengeli olmasi gerektigine deginen Karadag, her insanin esit sekilde uyku sagligi açisindan esit firsatlara sahip olmasi gerektigini belirtti.



"Sahurdan sonra 2 saat uyku önemli"

Ramazan ayinda sahura uyanmanin gerekli oldugunu bildiren Karadag, “Uyku gece sabaha kadar sürekli tek bir sekilde devam etmiyor. Bizim saglikli bir uykumuzla gece sabaha kadar kisi dört ila alti kez döngüler yasar. Bu döngü dedigimiz seyler her birisi yüzeyel uyku, derin uyku ve rem uykusundan olusan bir döngü yaklasik 90 ile 120 dakika arasinda sürmektedir. Her iki saatte bir kisi bir döngü uyur. Ve bu döngü gece sabaha kadar dört ila alti kez tekrar eder. Saglikli bir döngü bittikten sonra ikinci bir döngüden önce kisa bir uyanma dönemi vardi. Bu kisa uyanma dönemleri sahur dönemine denk geldigi zaman uzun bir uyanma dönemi olacaktir. Kisiyi etkilemeyecektir, eger sahur sabaha karsiysa daha sonra uymayacaksa zaten sorun yok. Ama uyuyacaksa da en az bir iki saat daha uyuyabilecek bir ortami olmasini biz öneriyoruz. Saglikli bir döngü için. Çünkü yaklasik iki saatlik bir sürüye ihtiyacimiz var. Sahurda isçinin uyanmasi, onun sagligi açisindan çok sikintili olmayacaktir. Tabii mümkün oldugunca aksam erken yatmalarini öneriyoruz. Ve uykusunu aldiktan sonra da kisinin günlük hayatinda herhangi bir sorunu olmayacaktir” degerlendirmesinde bulundu.