Uyuşturucu Kaçakçılığı Suçu İşleyen Gemiler İçin Düzenleme

Uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığı suçunu işlediğinden şüphelenilen uluslararası gemilere yönelik yapılacak işlemler düzenlendi.

'Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin 17'nci Maddesinin Uygulanma Esaslarına Dair Yönetmelik' Resmi Gazete'de yayımlandı.

Yönetmelik, ilgili sözleşme maddesinin uygulanmasına ilişkin Deniz Yoluyla Yapılan Kaçakçılıkla Mücadele Anlaşması kapsamındaki bir suçun tespit edilmesi durumunda yapılacak müdahale işlemlerini kapsıyor.

Buna göre, Türkiye bandıralı geminin, uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığı suçunun işlenmesine iştirak etmesi veya bu amaçla kullanılmasından şüphe duyulması halinde söz konusu devlet, herhangi bir tarafın karasularının dışında durdurduğu gemiye çıkmak için Türkiye Cumhuriyeti'nden izin talebinde bulunacak.

Yönetmelikte, anlaşmaya taraf devletlerin, diğer devletin vereceği gerekli izinlerin ardından gemide yapacağı işlemler de yer alıyor.

Sahil Güvenlik Komutanlığı bir izin talebi aldığını vakit geçirmeksizin teyit edecek ve kararını imkanlar ölçüsünde talebin alınmasını takip eden dört saat içinde iletecek.

Gerekli izin verildikten sonra müdahil devletin 'gemiyi durdurmak ve gemiye çıkmak', 'gemiyi ve gemide bulunan şahısları etkin bir biçimde kontrol altına almak', 'kapsam dahilinde olan bir suçun işlenip işlenmediğinin tespit edilmesi ve buna ilişkin delillerin güvenliğinin sağlanması', 'gemiyi ve gemi üzerinde bulunan herhangi bir şahsı müdahil devlet ülkesine götürmek ve gemiyi ilave soruşturma için burada alıkoymak', yük de dahil olmak üzere gemiyi ve üzerindeki herkesi ve her şeyi aramak', 'tüm konteynerleri açmak veya açılmasını talep etmek ve gemi üzerindeki her şeyden numune alarak tahlil etmek', 'gemide bulunan herhangi bir şahıstan kendisine veya gemi üzerindeki herhangi bir şeye ilişkin bilgi vermesini talep etmek', 'gemiye, gemide bulunan şahıslara ya da malzemelere ilişkin belge, kitap veya kayıtların ibraz edilmesini talep etmek ve yetkili makamların ibrazını isteme hakkına sahip olduğu herhangi bir şeyin fotoğraf veya kopyalarını almak' ve 'gemide ortaya çıkarılan herhangi bir delile veya malzemeye el koymak, bunların emniyetini sağlamak ve koruma altına almak' işlemlerini yapacağı göz önünde bulundurulacak.

Türkiye'nin müdahil devlet olduğu durumlarda da bu işlemler uygulanacak.

Gemide bayrağı bulunan devletin izni olmaksızın anlaşmaya istinaden açık denizde gemiye müdahale edilemeyecek. Gemi, kapsam dahilinde olan suçlara ilişkin soruşturmanın tamamlanması için gerekli süreden daha fazla alıkonulamayacak.

Herhangi bir suçla ilgisi bulunduğundan şüphelenilmeyen kişiler ile kanıt olarak ihtiyaç duyulmayan malzemeler serbest bırakılacak.

- Kaptan, ilgilileri bilgilendirebilecek

Geminin kaptanı, gemiye çıkıldığını bayrak devleti makamları, gemi sahipleri ve işletmecilerine bildirebilecek.

Türkiye Cumhuriyeti devletine ait sahil güvenlik ve savaş gemileri, askeri uçaklar, diğer gemi ve uçaklar, kaptanın ilgililerle kuracağı temasın bir suça ilişkin soruşturmaları engelleyeceğine kanaat getirirlerse, gemi sahipleri veya işletmecileriyle temas engellenebilecek veya geciktirilebilecek.

Gemiye veya gemide ateşli silah kullanımı, herhangi bir kişinin ölümü, yaralanması, kişilerin tutuklanması, geminin alıkonulması veya her iki işlemin birden yapılması durumunda, bu tedbirler vakit geçirilmeksizin Sahil Güvenlik Komutanlığınca bayrak devletine bildirilecek.

Türkiye Cumhuriyeti sahil güvenlik ve savaş gemileri, askeri uçaklar, devlet hizmetinde ve yetkilendirildiklerine ilişkin işaretleri açık ve tespit edilebilir bir biçimde taşıyan diğer gemiler ve uçaklarda görev alan bir kamu görevlisi, çalışma sırasında gerçekleştirilen herhangi bir işlemden dolayı bir suça sebebiyet vermesi durumunda Türk makamlarınca kovuşturmaya uğrayacak.

Kapsam dahilindeki suçun işlenmesine iştirak etmesinden veya bu amaçla kullanılmasından makul sebeplerle şüphe duyulan milliyetsiz gemiler hakkında, Sahil Güvenlik Komutanlığınca durumdan en yakın biçimde etkilendiği görülen anlaşmaya taraf devletler haberdar edilecek.

Sahil Güvenlik Komutanlığı Türk bayrağı taşıyan bir geminin, kapsam dahilindeki suçun işlenmesine iştirak etmesi ve bu amaçla kullanılmasından makul sebeplerle şüphe duyması halinde suçu önlemek amacıyla diğer taraf devletten yardım talep edebilecek. Taraf devletlerden herhangi birisinin Türkiye Cumhuriyeti'nden yardım talebinde bulunması durumunda mevcut imkanlar doğrultusunda Sahil Güvenlik Komutanlığı koordinesinde yardım edilecek.

- İlgili makamlar 7/24 görev yapacak

Alınan ve alınacak kararların en kısa sürede iletilmesini sağlamak ve gereken işlemleri yapmak amacıyla yetkili ve ilgili olarak belirtilen makam ve kurumlar, 7 gün 24 saat esasına göre görev yapacak, irtibat numaralarının paylaşılması ve güncel tutulması sağlanacak.

Kapsam dahilindeki suçlara yönelik Türk bayraklı gemilere uygulanan işlemler sonucunda bayrak devleti olarak öncelikli yargılama yetkisinin kullanılması için Adalet Bakanlığı gerekli tedbirleri alacak ve bu isteğini müdahil devlete en geç delillere ilişkin özetin alınmasını takip eden 14 gün içinde iletecek.

Müdahil devlet olunan durumlarda, geminin bayrak devleti tarafından öncelikli yargılama yetkisinin kullanılacağının bildirilmesi halinde soruşturma ve yargılama işlemleri askıya alınacak.

İşlem yapılan gemi ve yükü, yakalanan kişiler, toplanan bilgi ve deliller Adalet Bakanlığı tarafından alınacak tedbirler çerçevesinde bayrak devleti yetkililerine teslim edilecek.

Bayrak devletinin gözaltına alınanlar ile geminin teslim edilmesi yerine serbest bırakılmasını talep etmesi durumunda da ise bu istekleri zaman geçirilmeksizin yerine getirilecek.

Elde edilen bilgi ve deliller, bu durum soruşturma ve kovuşturma dışındaki benzer işlemlerde kullanılamayacak.

Anlaşma uyarınca öncelikli yargılama yetkisini Türkiye Cumhuriyeti'nin kullanması halinde geminin geri getirilmesi ve şüpheliler ile delillerin nakledilmesine ilişkin masraflar bayrak devleti tarafından karşılanacak.

İhmal veya diğer hatalar sonucu gerçek kişinin kayıp, zarar ve yaralanması ile tüzel kişinin kayıp ve zarara maruz kalması suçlamalarının atfedileceği müdahil devlet, tazminat ödemekle yükümlü olacak.

Müdahil devlet, şüphelerin mesnetsiz olduğunun anlaşılması, geminin, işletmecinin, mürettebatın bu şüpheleri haklı gösterecek bir fiilde bulunmadıklarının tespit edilmesi, bu işlemlerden dolayı zarar gördüklerinin ispat edilmesi halinde oluşan herhangi bir kayıp, zarar veya yaralanmalar için de tazminat ödeyecek.