Uzmandan İshal Uyarısı

Uzmanlar yaz aylarıyla birlikte başta ishal olmak üzere, bulantı, kusma gibi bulaşıcı özellik taşıyan mide bağırsak sistemi enfeksiyonlarında artış gözlendiğinin uyarısında bulundu. Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümünden Uzman Dr. Muhammet Asena, hastalığın ortaya çıkmasındaki etken olan virüsler, bakteriler ve parazitlerin nem ve artan sıcaklara bağlı daha kolay yayılabilmesinden kaynaklandığını dile getirdi. Asena, “Yiyeceklerin uygun koşullarda saklanmaması, yiyeceklerin yazın daha erken bozulması, havuz suyunun içilmesi, gıdaların yeterince temiz suyla yıkanmaması, ellerin gereken özen göstererek yıkanmaması gibi birçok etken yaz ishallerinin oluşmasına zemin hazırlar” dedi.



6 ay-2 yaş aralığına dikkat

Yaz aylarında, terleme nedeniyle hastalığın kontrolü zorlaştığını söyleyen Asena, “Bu nedenle ishal başlar başlamaz sıvı takviyesi yapılması çok önemlidir. Özellikle 6 ay 2 yaş arası küçük çocukların mümkün olduğunca kısa sürede tedavi edilmesi gerekiyor. Çünkü iki haftadan uzun süren ishalleri kontrol etmek zorlaşır. Ayrıca, anne sütü çocuğu koruduğu için 6 aydan önce ishal kısmen daha az görülse de özellikle yaz ishalleri ilk 6 aylık dönemde çok daha tehlikeli olabiliyor. Viral enfeksiyonlara bağlı ishalde çocukta bulantı ve kusmayla birlikte sıvı kaybı daha fazla yaşanıyor. Kaybedilen sıvının yerine konması bu vakalarda hayati önem taşır. Çocuğun sıvı kaybını karşılamak için tuz şeker karışımı verilebilir. Temiz bir sürahide bulunan 1 litre 3-5 su bardağı kaynamış soğumuş suya 1 paket tuz ve şeker karışımı boşaltılır ve temiz bir kaşıkla karıştırılır. Kabın ağzı kapatılır, temiz ve serin bir yerde saklanır. Çocuk her kaka yaptığında iki yaşından küçük olanlara 1 çay bardağı, 2 yaşından büyük olanlara 2 çay bardağı içirilmelidir. Bu karışım 24 saat kullanılabilir. Daha sonra artan miktar dökülüp, yenisi hazırlanır” diye konuştu.



Buzlu içeceklere dikkat

Yazın tüketilen meşrubatları soğutmak için atılan buzlar kimi zaman enfeksiyona yol açabileceğini açıklayan Asena, “Evde dondurulan buzların içme suyundan hazırlanması kişinin kontrolü altındadır ama dışarıda açık olarak satılan içeceklerde kullanılan buzlar, temiz olmayan çeşme suyu ile dondurulmuş olabilir. Bu da sıklıkla görülen bir enfeksiyon nedenidir. İshalin kusma ve ateşle birlikte seyrettiği, beslenme bozukluğu olduğu durumlarda anne-babalar daha dikkatli olmalı. Çocuk her yediğini çıkarıyorsa, ateş 38,5’un üzerine çıkıyorsa, hiçbir şey yememesine rağmen günde 5-6 defadan fazla dışkılama yapıyorsa ve dışkısı çok sıvı ise mutlaka doktora başvurulmalı. Yaz ishalleri temelde yeterli sıvı alımı ve doğru beslenme ile 3 gün veya 1 hafta içinde kendiliğinden düzelir. Ancak ishalle birlikte kusma ve ateş varsa bunun önlenmesi-tedavisi için damardan sıvı tedavisi gerekir. Patates püresi, tam buğday, pilav ve özellikle yoğurt ve yoğurtlu çorbalar tercih edilebilir. Beraberinde probiyotik içeren besinler veya ilaçlar hastalık seyrini olumlu etkiler” ifadelerinde bulundu.

İshalden korunmak için altın kurallardan bahseden Asena, şunları kaydetti:

“Özellikle yemekten önce ve sonra çocuklarımızın ellerini iyice yıkayalım. Temizliğinden emin olmadığımız tuvaletleri kullanmayalım. Bebeklerin bezlerini değiştirdikten veya tuvaletten sonra ellerimizi mutlaka yıkayalım. Meyve ve sebzeleri temizliğinden emin olduğumuz suyla yıkayalım. Güneşte beklemiş ve açıkta satılan yiyecekleri kesinlikle tüketmeyelim. Pişirilmiş gıdalar uzun süre açıkta bırakılmamalı, hemen yenmeyecekse mutlaka buzdolabına kaldırılmalı. Açıkta satılan dondurmaları almayalım. Güvenliğinden ve temizliğinden emin olmadığımız hiçbir suyu içmeyelim.