Uzmanından Öğrencilere Sınav Stresi Tavsiyeleri

Giresun 15 Temmuz Şehitler Anadolu Lisesi’nde düzenlenen konferans programında konuşan Prof. Dr. Mustafa Şanal, her öğrencinin sınav öncesi yaşadığı sınav stresi ile başa çıkmanın yollarının anlattı. Şanal, ’’ Hemen hemen her öğrenci sınav stresi yaşamaktadır. Sınav stresinin fiziksel ve endişe boyutu olmak üzere iki boyutu vardır. Fiziksel boyutta hızlı kalp atışı, terleme, üşüme, gerginlik gibi hisler olur. Endişe boyutunda ise “Ya başarısız olursam ya kazanamazsam.” gibi öğrenci olumsuz düşüncelere kapılmaktadır” dedi.

“Stres belki tamamen giderilemeyebilir ama zararlı olmayacak ölçülere çekilebilir” diyen Şanal, “Stresi azaltma yollarının hepsinin amacı, strese neden olan etkenleri belirleyip ortadan kaldırmak, böylece kaygıyı gidermektir. Sınav stresi kuruntu (endişe) boyutu ile baş etme yollarının temelini, kendinizle olumlu diyalog oluşturur. İnsan isterse, herhangi bir stresli durum sırasında, kendine söylediği bu olumsuz sözler yerine olumlularını koyarak ki bunlara ‘baş etme cümleleri’ adı verilir, dikkatini daha etkili bir problem çözme seçeneğine doğru yönlendirir ve stresini azaltabilir. Size neyin iyi geleceğini ancak siz kendiniz bilebileceğiniz için, kendi ‘baş etme cümleleri’ nizi kendiniz geliştirmelisiniz. Sınav stresi ile baş ederken gerçekçi olmalısınız, kendinizi iyi tanımalı, kapasitenizi iyi belirlemeli, bunun için de destek almalısınız. Gerçekleri görmek, başarıya kapı açar, stresi azaltır” ifadelerini kullandı.

Öğrencilerin sınav öncesi sadece girecekleri sınavı düşünmelerini ve farklı bir konuya yoğunlaşmamalarını tavsiye eden Şanal, “Saplantılardan kurtulmalı gerçekçi uygulanabilir plan yapmalısınız. Başkaları ne der diye düşünmemeli, kendinizi başka biriyle karşılaştırmamalısınız. Kendi yaptıklarınıza bakmalı ve kendinizi kendinizle karşılaştırmalısınız. Hepsinden önemlisi de sınavın her şey olmadığını, hele hele zekanın asla sınavla ölçülemeyeceğini, sınavı kazanmak kadar kaybetmenin de normal olduğunu düşünmeli, kendinizi bu düşüncelere inandırmalısınız” şeklinde konuştu.

Öğrencilere "Sınavdan çıktıktan sonra yine stres olacak şeylerden daha çok sevdiğiniz şeyleri yapın" tavsiyesinde bulunan Şanal, şöyle devam etti:

“Sınavdan sonra kendinizi ödüllendirin, kendinize sevdiğiniz bir şeyler alın, hoşlandığınız bir şeyler yapın. Ancak sonrasında sınavda başarısız olduğunuz konuları tespit edip eksikleriniz ve yanlışlarınız üzerinde durun, bir sonraki sınavda başarılı olmak için neler yapmanız gerektiğini planlayın ve bunları uygulamaya çalışın. Sınava girecek öğrencilere sınavda başarılar dilerim.”