Uzun Ömürlü Şirketin Sırrı: Şirket Anayasası

Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mahmut Özdevecioğlu, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, şirketlerin ömrünün son bulmasında bir çok neden bulunduğunu ancak en önemli nedenin şirket anayasalarının bulunmayışı olduğunu söyledi.Çok ortaklı şirketlerin veya aile şirketlerinin şirket anayasalarını hazırlamalarının büyük bir gereklilik olduğunu belirten Özdevecioğlu, şunları söyledi: ``Ortaklar veya aile fertleri konuşmaktan çekindikleri tüm konuları müzakere ederek anayasa ile kayıt altına almalıdır. Bilindiği üzere şirket dağılmalarının veya iflaslarının önemli nedenlerinden biri de ortaklar arası uyumsuzluk veya iletişimsizliktir. Ortaklar arası ilişkileri ve ortakların şirketle ilişkilerini düzenleyen şirket anayasaları ne yazık ki ülkemizde ihmal edilmekte.Şirketleri uzun ömürlü hale getirecek başarılı bir anayasada, ortakların uyacakları temel ilkeler, ortakların çocuklarından hangi şartları taşıyanların şirkette görev alabileceği, çalışan ve çalışmayan ortakların durumları, yeni sektörlere yatırım yapma kararlarının esasları, ortakların hak ve sorumlulukları, ortakların çalışma esasları, mülk edinme esasları, yönetim kurulu çalışma prensipleri, kararların nasıl alınacağı, emeklilik esasları ve emekli olan ortakların durumları, ani vefat durumlarında neler yapılacağı, yönetim kurulu başkanlık esasları, kar dağıtım esasları, ortaklıktan ayrılma veya yeni ortak almanın koşulları gibi pek çok hususun ayrıntılı olarak yer alması gerekir.`` -Devlet anayasası gibi- Devletlerin anayasası olduğu gibi şirketlerin de anayasası olması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Mahmut Özdevecioğlu, sözlerini şöyle tamamladı: ``Bazı şirket ortakları bu tip esasların belirlenmesini gereksiz bularak şirketlerinin ömrünü kısaltmaktalar. Nasıl ki devletlerin anayasası vardır, şirketlerin de olmalıdır. Anayasalar da tıpkı devlet anayasaları gibi gerekli görüldükçe revize edilmeli ama tüm ortakların anayasaya tam olarak uyması sağlanmalıdır. Anayasaya uyumu takip etmek için de mutlaka yönetim kurulu üyelerinden biri görevlendirilmelidir.Anayasaları, şirket faaliyetlerini sınırlandıran katı kurallar olarak değil, ilişkileri düzenleyen ve şirketin uzun ömürlü olmasını sağlayan esaslar olarak düşünülmesi gerekir. Anayasa şirket ortakları arasında konuşulamayan pek çok konunun bir kez konuşularak esasa bağlanmasını sağlaması bakımından da büyük önem arz etmekte. Ayrıca şirket anayasası, şirket ortaklarının aile fertlerini ilgilendirmesi bakımından da önemlidir. Eşler, çocuklar, anne-babalar ve diğer akrabaların durumları da anayasa ile açıklığa kavuşturulmalıdır. Anayasa tüm ortaklar tarafından imza altına alınmalı ve aile fertlerine de okutulmalıdır.``