Vatikan'ın gizli arşivinde Türk hazinesi var

  ' Vatikan Gizli Arşiv ve Kü ; tü ; phanesi ' nde Tü ; rk tarihini aydınlatacak birç ; ok belge mevcut . Devletin kurumları ya da Koç ; , Sabancı gibi zenginler araştırmacıları destekleyip sahip ç ; ıkarsa Tü ; rk tarihi adına bü ; yü ; k kazanım olur . ' Bu sö ; zler Katolik cemaatin resmi tarihç ; isi ve Kü ; ltü ; r Ataşesi Rinaldo Marmara ' ya ait . Yaklaşık on yıldır Vatikan Gizli Arşiv ve Kü ; tü ; phanesi ' nde araştırmalar yapan Marmara , 1453 İstanbul Kü ; ltü ; r ve Sanat Dergisi ' nin son sayısında Vatikan Gizli Arşivi ' ndeki Tü ; rkiye tarihi ile ilgili kaynaklara yer verdi . Dergide Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' yle ilgili birç ; ok fotoğraf da yayımlandı .

Vatikan Gizli Arşivi , kitapları tü ; m dü ; nyada satış rekorları kıran Dan Brown ' un romanlarında gizemli bir şekilde anlatılıyordu . Melekler ve Şeytanlar kitabında Dan Brown arşivi , kurşun geç ; irmez camlarla ç ; evrili , ü ; stü ; n teknolojiyle donatılmış bir şekilde tasvir ediyordu . Rinaldo Marmara , Brown ' un eserlerindeki tasvirin hayal ü ; rü ; nü ; olduğunu belirterek arşivin araştırmacılara aç ; ık olduğuna dikkat ç ; ekiyor : ' Dan Brown ' un yazdığı tü ; rden romanlar Vatikan arşivi hakkındaki gizemli havayı abartıp , ustaca tarihle sü ; slenmiş hayal ü ; rü ; nü ; bilgileri gerç ; ek gibi gö ; stererek , gerç ; ekleri saptırıyor . Vatikan Kü ; tü ; phanesi araştırmacılara aç ; ık . Doktora diploması şart . Onun dışında aynı anda 50 kişi ç ; alışabildiği iç ; in yer ayarlamanız gerekiyor . Ben on yıldır kü ; tü ; phaneye ara ara gidiyorum . '

Rinaldo Marmara ' nın verdiği bilgilere gö ; re Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nde takriben 70 bin elyazması , 100 bin ö ; zgeç ; miş , bir milyon basılı kitap , 100 bin harita ve ç ; izim bulunuyor . 1985 ' te aç ; ılışı yapılan kü ; tü ; phane avlusunun altındaki betonarme olarak inşa edilmiş 700 metrekarelik bunkerde en değerli haritalar muhafaza ediliyor . Marmara , Vatikan ' ın Gizli Arşivi ' nde Tü ; rkiye ' nin de aralarında bulunduğu pek ç ; ok devletin tarihi ile ilgili ç ; oğu gü ; n ışığına ç ; ıkmamış yü ; z binlerce tarihi evrak olduğunu belirtiyor ve bunları bulup ç ; ıkarmak iç ; in hem zaman , hem de yılların verdiği deneyim gerektiğini sö ; ylü ; yor .

Marmara yazısında , Vatikan ' ın Gizli Arşiv ' inde yer alan Osmanlı sultanları ile zamanın papalarının veya kralların yazışmalarının dikkate değer nitelikte olduğunu ifade ederek bu yazışmaların tarafları , konuları ve tarihleri hakkında bilgiler veriyor .

Papa IX . Pio ' nun Abdü ; lmecid ' e yazdığı 1848-1850 tarihli mektuplar , Sultan III . Ahmet ile Papa VII . Alessandro arasındaki gerç ; ek dostluğu dile getiren mektuplar , III . Ahmet ' in Polonya kralına yazarak tahta ç ; ıkışını haber verdiği ve bir ö ; nceki sultanla yaptığı barışı onayladığını belirten mektuplar , V . Reşad ' ın Papa ' ya yolladığı elyazması mektubu bunlardan bazıları .

Marmara ayrıca Francesco Zenco ' nun II . Beyazıd zamanına ait Tü ; rk ö ; rf ve adetlerini anlattığı 65 sayfa , Giacomo Soranzo ' nun Tü ; rkiye ' yi anlatan 1576 tarihli 40 sayfalık elyazmasının da yine bu ö ; zel arşivde bulunduğuna dikkat ç ; ekerek arşivin Dışişleri bö ; lü ; mü ; nde ise Lozan Antlaşması ve gayrimü ; slimler hakkında tarihi vesikaların yer aldığını sö ; ylü ; yor .

HZ . MUHAMMED ( SAV ) ' İN KIZI FATIMA ' YA VASİYETİ

Marmara ' nın yazısına gö ; re Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nde 500 ' e yakın Osmanlıca elyazması 5 ayrı bö ; lü ; mde muhafaza ediliyor . ' Kü ; tü ; phane ' ye ilk giren elyazmaları arasında 443 sayfalık ç ; ok konulu dini bir eser . Bu eser ; Kutbü ; ddin İzniki tarafından kaleme alınmış ibadetle ilgili Mukaddime , Hazreti Muhammed ' in kızı Fatıma ' ya kadınların gö ; revleri hakkındaki vasiyeti , Recep ve Şaban aylarının ö ; nemi hakkında yazıları iç ; eriyor . '

Kü ; tü ; phanede dö ; rt adet ç ; ok değerli Osmanlıca elyazması eserin de bulunduğunu yazan Rinaldo Marmara ; 1689 yılında vefat eden İsveç ; Kraliç ; esi Cristina ' nın kü ; tü ; phanesine ait olan bu eserlerin 1690 ' da Papa VIII . Alessandro tarafından satın alındığını ve bunlardan birinin Jos . Von Hammer tarafından ç ; ok değerli olarak tanımlanan  ; şıkpaşazade ' nin Tevarih-i Ali Osman adlı eseri olduğunu sö ; ylü ; yor . Marmara , sanat ve bilim dalında Hızr ibn Abdullah ' ın mü ; zik kitabının , coğrafya konusunda da Nil Nehri ' nin haritasının ve eczacılık alanında Cesi ' ye ait reç ; etelerin yine Vatikan Kü ; tü ; phanesi arşivinde bulunduğunu ifade ediyor .

Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nin muhtelif bö ; lü ; mlerinde İstanbul konulu XIV . -XVIII . yü ; zyıllara ait elyazmaları da bulunuyor . Marmara , İstanbul ' la ilgili bazı elyazmalarının ise gizli arşivde tutulduğunu sö ; yleyerek Maffeo Veniero ' nun İstanbul tasvirini ve Venedik sefiri Marcantonio Barbaro ' nun 1573 İstanbul anlatımını ö ; rnek gö ; steriyor .

Rinaldo Marmara , Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nde yer alan 17 . yü ; zyıl İstanbul ' unu anlatan elyazması bir eserin ö ; nü ; mü ; zdeki gü ; nlerde yayınlanacağı mü ; jdesini de veriyor . Marmara , arşiv ve kü ; tü ; phanedeki belgelerin araştırmacılar iç ; in ç ; ok değerli olduğunu belirtiyor ve ' Bunlardan tarihimizle ilgili olanlarını ç ; ıkarıp dü ; nyaya tanıtabilsek , bü ; yü ; k bir vazifeyi yerine getirmiş oluruz . ' diyor .

Rinaldo Marmara bir levanten . İstanbul Pangaltı doğumlu . Yaklaşık 20 yıldır Fransa ' da yaşıyor . Ama yılın bü ; yü ; k bir bö ; lü ; mü ; nü ; İstanbul ' da geç ; iriyor . 5 yabancı dil biliyor . İstanbul ü ; zerine araştırma kitapları yayınlayan Marmara , bir İstanbul â ; şığı olduğunu sö ; ylü ; yor . Pangaltı : 19 . Yü ; zyılın Levanten Semti , İstanbul Latin Cemaati ve Kilisesi , İstanbul Deniz Zindanı 1740 ve Osmanlı Hoşgö ; rü ; sü ; nü ; n Tanığı Lape Hastanesi , Rinolda Marmara ' nın kitaplarından bazıları .

Kaynak : Zaman