Alternatif para kazanma yöntemi olarak bilinen Influencer ve sosyal medya fenomenligi Türkiye’de hizla yayiliyor. Türkiye Gazetesi’nin haberine göre, ülkemizde 100 binin üzerinde sosyal medyadan para kazanan yayinci bulunuyor. Özellikle gençlerin ragbet ettigi bu alan, markalarin ürün tanitimlari için kullaniliyor. Ancak bu pazardan elde edilen gelirlerin yüzde 80’i kayit disi ve vergiye tabi degil... Türkiye’de dijital reklam pastasinin büyüklügü 22 milyar lirayi buluyor. Bu pastanin 10 milyar liralik kismi sosyal medya yayincilarina aktariliyor.
Bu yayincilar; Instagram, YouTube, TikTok ve Twitch gibi kanallar vasitasiyla her sektörden reklam aliyor. Ilgili bakanliklar 2021 yilinda sosyal medya gelirlerinin vergiye tabi olmasi için bir düzenlemeyi devreye aldi. Buna göre bu isten para kazananlar; her mükellef gibi KDV, gelir vergisi, geçici vergi ve bu vergilerin damga vergisini ödemeleri gerekiyor. Ancak yayincilar vergi düzenlemesinin etrafindan dolasmayi basariyor.
Bakanlik 2021 ’de aldigi karar ile; Sosyal medya yayincilarinin Türkiye’de bir banka hesabi açmalarini, reklam gelirlerini burada tutmalarini mecburi kildi. Ayni sekilde ürün tanitimlarinda ’reklam’ ’isbirligi sponsorlu içerik’ gibi hastag’ler konulmasini mecburi hale getirdi. Ancak yayincilarin büyük kismi bunu ’örtülü’ reklam olarak vergiden kaçirmayi basariyor. Örnegin bir marka yayinci ile anlasarak ürünlerini tanitmasini istiyor. Yayinci ise ’isbirligi’ hastag’i koymadan, ürünü kendi satin almis gibi paylasimlarda bulunuyor. Bu sayede bakanligin sosyal medya birimlerine yakalanmiyor.
Ayni sekilde markalardan alinan ödemeler de farkli hesaplar araciligiyla fenomen kisiye aktariliyor. Yayinci reklam ücretini kendi hesabina degil, baska bir hesaba aktarilmasini istiyor. Bazi yayincilar ise direkt elden ödeme aliyor. Ortalama bir yayinci tüm kanallari kullanmasi durumunda ayda 100 bin lira ve üzerinde para kazanabiliyor. Bu rakam kisinin popülerligine göre degisebiliyor. Yalnizca bir post veya story paylasimi için 5 bin lira ile 40 bin lira arasinda ücret talep ediliyor. Markalar ise iyi geri dönüs almalari nedeniyle bu rakamlari yayincilara ödüyor. Devletin vergi kaybi ise milyar liralari buluyor.
Vergide Fenomen Kaçagi Var
Sosyal medya yayincilari vergi ödememek için ilginç yollara basvuruyor. Markalardan ödemeleri ya elden ya da baska hesaptan tahsil ediyorlar. Paylasimlarinda ‘isbirligi’ veya ‘sponsorlu içerik’ gibi ifadelere yer verilmiyor.