Wikileaks'ten SIZANLAR (3): Bülent Arınç için kullanılan ifadeyi buraya yazamayız

Belgelerde Edelman, Erdoğan'ı aşırı gururlu, Allah tarafından seçilmiş olduğuna inanıyor, otoriter eğilimli, maço, kadınlara güvenmiyor sözleriyle tanımlıyor.

O dönemde çevresinde bulunan bürokrat ve danışman kadrolarının, yetersiz ve cemaatçilik esasına göre seçilmiş olduğunu öne sürülüyor.

Daha sonraki belgelerde o kadrolar için, "çoğu Ankara dışında siyasetin nasıl işlediğini bilmiyor" deniliyor.

"Erdoğan - Gül arasında çekişme var"

Amerikan elçisinin üzerinde durduğu bir diğer nokta, Abdullah Gül ile Recep Tayyip Erdoğan arasında bir çekişme olduğu iddiası.

Notlarda, iki lider arasındaki rekabetin, uluslararası zirvelerde birbirini kötü duruma düşürmek noktasına bile vardığı iddia ediliyor.

"Arınç sorun kaynağı"

Bülent Arınç, Erdoğan'ın potansiyel rakibi ve sorun kaynağı olarak gösteriliyor. James Jeffrey, Bülent Arınç’ı Erdoğan’ın “buldogu” olarak tanımlıyor.

-WIKILEAKS'İN YENİ GİZLİ BELGELERİ GUARDIAN'DA

-GUARDIAN: “BELGELERDE, SUUDİ KRALININ ABD'DEN İRAN'A
SALDIRMASI İSTEĞİ BİLGİSİ YER ALIYOR”

İngiliz Guardian gazetesinin internet sitesinde de, dünyadaki bazı gazetelerle birlikte Wikileaks'in yayınladığı son gizli belgelere yer verildi.

Dünyadaki ABD büyükelçiliklerinden gönderilen 250 binden fazla mesajda yer alan bilgilerin aktarıldığı belgelere göre, Suudi Arabistan Kralı Abdullah'ın da aralarında bulunduğu bazı Arap liderleri, ABD'den İran'a nükleer programına son vermesi için hava saldırısında bulunmasını istedi. Ayrıca Amerikalı yetkililer, BM ile ilgili casusluk yapmakla görevlendirildi.

Guardian gazetesi, “bu iki bilginin bile dünyayı sarsmaya yeterli olduğunu” belirterek, gizli belgelerin Washington'ın birçok hassas uluslararası konudaki değerlendirmelerini de gözler önüne serdiğini kaydetti. Gazetenin internet sitesinde, gizli belgelerde şu detayların da yer aldığı belirtildi:

-Pakistan'ın nükleer programı konusunda Washington ve Londra'nın duyduğu endişeler,

-Rus hükümeti ile organize suç arasında iddia edilen bağlantılar,

-İngiltere'ye yönelik Afganistan'daki askeri operasyonlarla ilgili eleştiriler,

-İngiliz kraliyet ailesinin bir mensubunun uygunsuz davranışları,

Belgelerde ayrıca, İran'ın Kuzey Kore füzelerini kullanma girişimi, Afgan hükümetindeki yolsuzluklar, ABD'nin Suriye'yi Lübnan'daki Hizbullah'a silah yardımı yapmasını engelleme girişimleri gibi konularda çeşitli bilgiler bulunduğu kaydedildi.

-NEW YORK TIMES TARAFINDAN AÇIKLANAN WIKILEAKS BELGELERİ

-BELGELERDE ABD SAVUNMA BAKANI GATES'İN İRAN'A YAPILACAK ASKERİ BİR
OPERASYONUN

BU ÜLKENİN NÜKLEER PROGRAMINI SADECE 1 YA DA 3 YIL GECİKTİREBİLECEĞİNE
İNANDIĞINI BELİRTİLİYOR


Wikileaks internet sitesi tarafından sızdırılan belgeleri yayınlayan New York Times gazetesi, belgelere göre ABD Savunma Bakanı Robert Gates'in İran'a yapılacak askeri bir operasyonun bu ülkenin nükleer programını sadece 1 ya da 3 yıl geciktirebileceğini inandığını ortaya koyduğunu bildirdi.

New York Times, dünyada büyük merakla beklenen internet sitesi WikiLeaks'in sızdırdığı “gizli devlet” belgelerini yayınlayan ilk kuruluş oldu.

New York Times gazetesi Washington mahreçli haberinde, internet sitesi Wikileaks tarafından sızdırılan son 3 yıla aşkın çeyrek milyon kadar gizli Amerikan diplomatik yazışmasında, yabancı liderlerle ve dünyadaki nükleer ve terörist tehditlerle ilgili değerlendirmelerin bulunduğunu bildirdi.

Gazete ABD Dışişleri Bakanlığının toplam 270 büyükelçilik ve konsolosluklarla günlük yazışmalarına dayanan gizli belgeleri, bugünden itibaren gelecek günlerde tek tek açıklayacağını vurguladı.

Belgelerde Suudi Arabistanlı bazı donörlerin El Kaide gibi terörist grupların ana mali kaynakları oldukları, Çin hükümetinin bilgisayar sabotajlarıyla ABD'yi hedef aldığı kaydediliyor.

Belgelere göre ABD Savunma Bakanı Robert Gates'in İran'a yapılacak askeri bir operasyonun bu ülkenin nükleer programını sadece 1 ya da 3 yıl geciktirebileceğini inandığını ortaya koyduğunu da bildirdi.

Gizli belgelerde, İran'ın Kuzey Kore'den, Batı Avrupa'yı vurma kapasitesine sahip son derece gelişmiş füzeler aldığı ve ABD'nin, İran'ın bu füzeleri daha uzun menzilli füzeler üretmede araç olarak kullandığından endişe ettiği ve bu gelişmiş füzelerin son derece kuvvetli olduğu da kaydediliyor.

-WIKILEAKS BELGELERİ

-İTALYA DIŞİŞLERİ BAKANI FRATTİNİ, “TÜRKİYE'NİN İKİLİ OYNADIĞINI, HAYAL
KIRIKLIĞI YARATTIĞINI” SAVUNMUŞ

-FRATTİNİ: “WIKILEAKS BELGELERİ, DİPLOMASİNİN 11 EYLÜLÜ OLACAK”

WikiLeaks sitesinde yayımlanan gizli belgelere göre, İtalya Dışişleri Bakanı Franco Frattini'nin Roma'da ABD Savunma Bakanı Robert Gates'le yaptığı görüşmede, Türkiye'nin hem Avrupa, hem de İran'a açılımlar yapmasını “ikili oynamak” diye niteleyerek, “bu durumun kendisinde hayal kırıklığı yarattığını” söylemiş.

İtalyan haber ajansları, Roma'da yapılan ikili görüşmenin ardından ABD'nin Roma Büyükelçiliği tarafından 8 Şubat 2010'da Washington'a gönderilen “gizli” damgalı telgrafta, “Frattini, Türkiye tarafından hem Avrupa'ya, hem de İran'a doğru açılımlar yapma suretiyle ikili oynanmasının özellikle hayal kırıklığına neden olduğunu ifade etmiştir” ibaresine yer verildiğini belirtti.

Telgraftaki değerlendirmeye göre Frattini, nükleer meselesinde İran'la yapılan görüşmelere, “Suudi Arabistan, Türkiye, Brezilya, Venezüela ve Mısır'ın da dahil edilmesini önerme”sinin yanı sıra, “Ortadoğu ülkeleri arasında İran konusunda gayri resmi bir toplantı düzenlenmesi” teklifinde de bulundu.

İran'la yapılan müzakere masasına Çin'i de oturtmak gerektiğini belirten Frattini'nin, “İran'da halkı yaralamaksızın hükümeti ikna edebilecek önlemleri saptama konusunda Çin ve Hindistan'ın kritik önem taşıdığı” düşüncesini de savunmuş.

Frattini, gizli belgelerin yayımlanması öncesinde Katar'ın başkenti Doha'ya giderken uçakta yaptığı değerlendirmede ise, “WikiLeaks belgeleri, diplomasinin 11 Eylül'ü olacaktır. Güvenlik açısından 11 Eylül dünya düzeninde nasıl bir değişikliğe yol açtıysa, WikiLeaks aracılığıyla yayımlanan belgeler de ülkeler arasındaki diplomatik ilişkilerde aynı çapta değişikliğe sebep olacaktır” dedi.

Frattini, “Diplomasi samimiyete, gizliliğe ve güvene dayalıdır. Belgelerin yayımlanması sonrasında kimse kimseye güvenmez hale gelecektir” diye konuştu.


-WIKILEAKS'İN YENİ GİZLİ BELGELERİNDE TÜRKİYE

-GUARDIAN: “ABD, TÜRKİYE'Yİ İRAN KONUSUNA KARIŞMAKTAN VAZGEÇİRMEKTE
BAŞARISIZ OLDU”

İngiliz Guardian gazetesi, Wikileaks'in açıkladığı son gizli belgelerde “ABD'nin, Türkiye'yi İran konusuna karışmaktan vazgeçirme çabalarının başarısızlıkla sonuçlandığının ortaya çıktığını” bildirdi.

Dünyadaki birkaç gazeteyle birlikte Guardian gazetesi de, Wikileaks'in açıkladığı ABD Büyükelçiliklerinden gönderilen gizli belgelere yer verdi.

Gazetenin internet sitesinde, 17 Kasım 2009 tarihli belgede, ABD Dışişleri Bakanlığının Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Philip Gordon ile Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu arasında yapılan görüşmenin gizli belgesi de yer aldı. 12 Kasım 2009'da 40 dakika süren görüşmeyle ilgili ABD'nin Ankara Büyükelçisi James Jeffrey'nin ismiyle yer alan belgede, Davutoğlu'nun “İranlıların Türkiye'ye güveninin tam olduğunu ve Türkiye'nin İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ı İran hükümetindeki diğer kişilerden daha esnek gördüğünü söylediği” belirtildi.

Belgede ayrıca şu ifadeler yer aldı:

“Davutoğlu, İran'a yönelik yaptırımların ya da askeri güç kullanımının olumsuz sonuçları olacağını söyledi. Gordon ise İran'ın nükleer silah edinme ihtimalinin sonuçları konusunda ısrarcı oldu. Davutoğlu, bu sonuçları bildiklerini ve pek tabii riskin farkında olduklarını söyledi. Bu nedenle Türkiye, İranlılarla çok fazla çalışıyor.”
Guardian konuya ilişkin gizli belgeye, “Bu görüşmede Gordon, Davutoğlu'nu, İran'ın nükleer programı konusunda Türkiye'nin arabuluculuğunun yardımcı olmayabileceği konusunda ikna etmeye çalışıyor, ancak bunda başarılı olmuyor” yorumuyla yer verdi.

-WIKILEAKS'İN YENİ GİZLİ BELGELERİNDE TÜRKİYE

-GUARDIAN: "TÜRKİYE'NİN AB MÜZAKERE SÜRECİ, ABD'Lİ
VE FRANSIZ YETKİLİLERİN GÖRÜŞME KONULARINDAN BİRİYDİ"

İngiliz Guardian gazetesi Wikileaks'in yayınladığı belgelerden birinde, "Türkiye'nin AB üyeliği konusunda gerekli reformları yapmadığının" belirtildiğini bildirdi.

Gazete internet sitesinde, Fransa Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy'nin diplomasi danışmanı Jean David Levitte ile ABD Dışişleri Bakanlığının Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Philip Gordon'ın, Türkiye'nin AB ile yürüttüğü müzakere sürecine ilişkin görüşmesinin detaylarıyla ilgili Wikileaks'in yayınladığı belgeye yer verdi.
Levitte'in 2009 yılında yapılan bu görüşmede, Fransa'nın Türkiye'nin AB'ye "imtiyazlı ortaklığı" konusundaki pozisyonunda bir değişiklik olmadığını belirterek, ülkesinin Türkiye'nin üyelik müzakerelerini engellemediğini bildirdi.

Belgede, "Ankara na yazık ki gerekli reformları tamamlamıyor ve ilerleme durdu" denildi ve ABD'li yetkili Philip Gordon'ın "gerekli reformların tamamlanmadığını çünkü Türklerin AB'ye adaylığın ilerleme getireceğine inanmadığını" söylediği kaydedildi.

Levitte ise, ülkesinin Türkiye'nin Avrupa'da olmak yerine, Avrupa ile Asya arasında bir köprü olarak görev almasının daha iyi olduğunu anlamasını umduğunu söyledi. Levitte ayrıca, en kötü senaryonun, Türkiye'nin müzakere sürecini tamamlaması ve Fransa'da Türkiye'nin üyeliğiyle ilgili halk oylamasının yapılması ve bunun olumsuz çıkması olduğunu kaydetti. Belgede, Levitte'in tüm problemlere karşın Sarkozy'nin Türkiye'nin dostu olduğunu ve bu ülkeyi en az 10 kez ziyaret ettiğini söylediği belirtildi.


-NEW YORK TIMES: “BELGELERE GÖRE BM'DE GÖREVLİ AMERİKALI
DİPLOMATLARDAN

KUZEY KORELİ DİPLOMATLARLA İLGİLİ DETAYLI İSTİHBARAT ELDE ETMELERİ
İSTENMİŞ”
New York Times Gazetesi, Wikileaks internet sitesi tarafından yayımlanan on binlerce gizli belgede, BM'de görevli Amerikalı diplomatlardan, tüm Kuzey Koreli diplomatlarla ilgili ayrıntılı istihbarat elde etmelerinin istendiğinin de yer aldığını bildirdi.

Gazete, Wikileaks tarafından sızdırılan, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'un imzasının bulunduğu gizli diplomatik belgede, ABD'nin BM Daimi Temsilciliğinde çalışan diplomatlara, ABD'nin BM'de önem verdiği meselelerle ilgili öncelikli bilgi edinmeleri gerekli konuların sıralandığını yazdı.

ABD'nin, BM'de öncelik verdiği konuların başında gelen Kuzey Kore ve İran'ın nükleer programlarıyla ilgili olarak Amerikalı diplomatlardan bazı özel istihbarat bilgilerini elde etmeleri istenen belge 31 Temmuz 2009 tarihini taşıyor.

Belgeye göre Kuzey Kore konusunda ABD Dışişleri Bakanlığı, Amerikalı diplomatlardan, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu tüm BM Güvenlik Konseyi üyelerinin, özellikle de diğer daimi üyelerinin (Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) Kuzey Kore'ye karşı yaptırım da içerebilen yeni karar tasarıları konusundaki plan ve niyetleri ile BM'nin Kuzey Kore'ye yaptığı gıda yardımı konusundaki görüşleri hakkında istihbarat toplamaları isteniyor. Bunun yanı sıra Amerikalı diplomatlardan, Kuzey Kore'nin BM Daimi Temsilciliğinde çalışan tüm diplomatlarla ilgili detaylı kişisel istihbarat elde etmeleri de talep ediliyor. Belgede diplomatlardan, Kuzey Kore'de görevli BM Kalkınma Programı (UNDP) yetkilisi hakkında ve bu kişinin Kuzey Kore yetkilileri ile ilişkileri konusunda detaylı bilgi edinmeleri de isteniyor.

-İRAN-

Belgede Amerikalı diplomatlardan, İran'ın nükleer programı konusunda da öncelikli olarak BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un ve genel olarak BM Sekreteryasının niyetleri ve planlarıyla ilgili detaylı bilgi elde etmeleri de isteniyor.

Gazete, gizli belgede, genel olarak tüm Amerikalı diplomatlardan istihbarat kuruluşlarına aktarmaları istenen bilgileri nasıl toplayacakları konusunda detayların bulunduğunu belirterek bunların arasında yabancı diplomatların kredi kartları ve sık kullandıkları uçuş kartı numaralarıyla ilgili de bilgi elde etmelerinin istendiğini, bunun diplomatların hareketlerinin daha kolay izlenebilmesi için gerekli olduğunun kaydedildiğini yazdı.
ABD'nin, bu gizli belgeyle Amerikalı diplomatların "casusluk konusundaki rollerini genişlettiğini" yazan gazete, BM'de casusluk yapmanın uluslararası antlaşmalarla yasaklandığı ancak buna rağmen her zaman ülkelerin casusluk yapmaya eğimli olduklarının da bilinen bir gerçek olduğunu ifade etti.


-NEW YORK TIMES: “BELGELERDE KORE'NİN BİRLEŞMESİ İHTİMALİ ÜZERİNDE
DURULDUĞU YAZIYOR”

-“ABD'NİN PAKİSTAN'LA NÜKLEER ANLAŞMAZLIĞININ DEVAM ETTİĞİ, ABD'NİN
GUANTANAMO

CEZAEVİNİ BOŞALTMAK İÇİN ÜLKELERLE PAZARLIK YAPTIĞI DA BELİRTİLİYOR”

New York Times Gazetesi, Wikileaks internet sitesi tarafından yayımlanan on binlerce gizli belge arasında, Amerikalı ve Güney Koreli yetkililerin, Kuzey Kore'nin ekonomik sorunlarının ve siyasi geçiş sürecinin çökmesi durumunda, Kuzey Kore ile Güney Kore'nin birleşmesi konusu üzerinde durduklarını da yazdı.

Wikileaks tarafından sızdırılan belgelerin, ABD'nin gizli diplomatik kanallarının aydınlatılmasına yardımcı olduğunu belirten gazete, gizli belgelerin arasında aşağıdaki önemli konuların da yer aldığını kaydetti:
-Belgelere göre Amerikalı ve Güney Koreli yetkililer, Kuzey Kore'nin ekonomik sorunlarının ve siyasi geçiş sürecinin çökmesi durumunda, Kuzey Kore ile Güney Kore'nin birleşmesi konusu üzerinde durdular. Ayrıca Güney Koreli yetkililerin, birleşmiş bir Kore konusunda Çin'in endişelerini ortadan kaldırmak için Çin'e ekonomik teşvikler vermeyi düşündükleri de ortaya çıktı.

-Belgeler, ABD'nin, 2007 yılından beri Pakistanlı yetkililerden, ülkede bulunan bir nükleer araştırma reaktöründe bulunan yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumu kaldırmasını istediğini ancak bu konuda bir türlü başarıya ulaşamadığını ortaya koydu. Sızan belgelere göre ABD, Pakistan'ın söz konusu reaktöründe bulunan zenginleştirilmiş uranyumun yasadışı şekilde kullanılmasından korkarken, Pakistan ise uranyumu ortadan kaldırmaya yanaşmıyor.

-Belgelerde Amerikalı diplomatların, başka ülkelerin yetkilileriyle Guantanamo cezaevini boşaltmak ve tutukluları başka yerlere göndermek için pazarlık yaptığını ortaya koydu. Gizli belgelere göre Slovenya'ya, ABD Başkanı Barack Obama ile görüşmek istiyorsa, öncelikle Guantanamo'daki cezaevindeki bir tutukluyu ülkesine alması gerektiği söylenirken, küçük ada ülkesi Kiribati'ye de Çinli Müslüman tutukluları alması için milyonlarca dolarlık ekonomik teşvik verilmesi teklif edildi. Aynı yönde teklifin "Avrupa'da önem kazanmak isteyen" Belçika'ya da yapıldığı belirtildi.

-Belgelere göre Çin'in en yüksek karar alma organı Politbüro, Google'ın Çin'deki bilgisayar sistemlerine girmek için uğraştı ve bu denemenin, Çin'in ABD'ye karşı yürüttüğü bilgisayar sabotaj kampanyasının bir parçası olduğu vurgulandı.

-Belgelerde Suudi Arabistan'daki bazı mali kaynakların El Kaide gibi Sünni militan grupları mali açıdan destekleyenlerin başında geldikleri belirtilirken Katar'ın terörizmle mücadelede bölgesindeki "en kötü ülke" olduğu da kaydedildi. Ayrıca belgelerde ABD'nin, Suriye'nin Lübnan'daki Hizbullah'a silah temin etmesini durdurmada başarısız kaldığı da ifade edildi.

-Roma'daki Amerikalı diplomatların 2009 yılında İtalyan bilgi kaynaklarına dayandırarak yazdıkları gizli bir belgede, İtalyan Başbakanı Silvio Berlusconi ile Rusya Başbakanı Vladimir Putin arasında "olağanüstü derecede yakın bir ilişki olduğu", Berlusconi'nin Avrupa'da giderek Putin'in "sözcüsü" gibi davranmaya başladığı da belirtildi.

-Wikileaks belgelerine yer veren diğer gazetelerde de belirtildiği üzere, İran'ın nükleer programından büyük rahatsızlık duyan Suudi Arabistan Kralı Abdullah, ABD'den defalarca, nükleer programını yoketmek için İran'a saldırı yapmasını istedi, ayrıca ABD'ye "hala zaman varken yılanın başını kesmesini" tavsiye etti.


-WIKILEAKS BELGELERİ

-ABD, GUANTANAMO TUTSAKLARINI KABUL ETMELERİ İÇİN
ÜLKELERE KATI TAKTİKLER UYGULAMIŞ

Wikileaks internet sitesi tarafından yayımlanan belgelerden birine göre ABD, serbest bırakılan Guantanamo tutsaklarını kabul etmeleri için ülkelere karşı katı taktikler uygulamış.

Belgelerde, Slovenya'ya, "devlet başkanlarının, ABD Başkanı Barack Obama ile görüşebilmesi için bu tutsaklardan birini kabul etmesinin söylendiği" belirtiliyor.

Büyük Okyanus'taki ada ülkelerinden Kiribati Cumhuriyeti'ne de, bir grup tutsağı kabul etmesi için milyonlarca dolar teklif edildiği belgelerde yer alıyor.

-BERLUSCONİ VE KADDAFİ HAKKINDA-

The Times'a göre belgelerde İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ile Rusya Başbakanı Vladimir Putin arasındaki ilişkiye ilişkin yorumlar da yer alıyor. Bu belgelerden birinde Berlusconi'nin "giderek artan bir şekilde Putin'in Avrupa'daki avukatı olduğu görülüyor" deniliyor.

Libya lideri Muammer Kaddafi'nin "dengesiz" olarak nitelendirildiği belgelerde, Kaddafi'nin "seksi bir sarışın" olarak nitelendirilen Ukraynalı bir hemşire ile çok yakın arkadaş olduğu ifadesi yer alıyor.

Belgelerden birinde de Amerikalı ve Güney Koreli yetkililerin, Kuzey Kore'nin ekonomik sıkıntısının ve bir siyasi dönüşümün bu ülkenin çökmesine yol açması durumunda birleşik bir Kore ihtimalinden konuştuklarına ilişkin bilgiler bulunuyor.