Finike ilçesindeki üretim tesisinde bir grup basın mensubuna ilaçlama makinesi üretim hikayesini anlatan BOA Makine'nin ortağı ve şirket yönetim kurulu üyesi Hakkı Bahar, 2011 yılı sonunda kendi ağaçları için İtalya'ya bir fuara meyve ilaçlama makinesi almak amacıyla gittiğini, İtalyan bir firma sahibi ile makine satın almak için konuşurken, 'Bu makineleri Türkiye'de satar mısınız?' diye teklif aldığını söyledi.
İtalyan firmaya makine satışıyla uğraşamayacağını, fakat Türkiye'de ortak bir fabrika açabilecekleri teklifinde bulunduğunu anlatan Bahar, firmadan olumsuz yanıt aldığını, bunun üzerine Hollandalı bir firmayla Türkiye'de bir fabrika için görüşme yaptığını, o firma ile de son aşamada anlaşmadan vazgeçildiğini kaydetti.
Alçak basınç pnömatik ilaçlama makineleri konusunda dünyada 3-5 firma bulunduğunu dile getiren Bahar, 'Bu makinelerin tamamı Avrupa'da üretiliyor. Görüştüğüm üretici 'Üretimi zor makineler, bunları siz yapamazsınız' deyince çok üzüldüm ve hırslandım. 'En azından kendi ağaçlarım için üretmeliyim' dedim. Türkiye'ye dönünce bu makineyi tasarlamaya karar verdim. 2012 gibi meyve paketleme ve ihracatı şirketimiz Meysan'ın teknik kadrosuyla çalışmaya başladık. Oluşturduğum kadroya dedim ki 'A segmentinde makine olacak ve 5 sene içinde model üreteceğimiz ve kendi patentlerimizin olduğu bir yapı kurmak istiyorum.' Böylece çalışmalara başladık.' diye konuştu.
- İlk tasarımlar 2013'te ortaya çıktı
Yoğun ve yorucu bir çalışmanın ardından 2013 ve 2014 yıllarında ilk makinelerin ortaya çıkmaya başladığını kaydeden Bahar, yurt içi ve yurt dışında bazı bahçe sahiplerine makineleri hediye ederek testlere başladıklarını dile getirdi.
Bahar, ağaç cinslerine göre 30'un üzerinde model tasarlandığını, tasarım ve Ar-Ge sürecinin hala devam ettiğini belirterek, 'BOA'nın gelirinin yaklaşık yüzde 20'si tasarıma ve Ar-Ge'ye gitmeye devam edecek. Rekabet edebilmek için bunun başka yolu yok.' dedi.
Ürettiği makineleri duyan dünyanın çeşitli yerlerinden üreticilerin kendilerine ulaşmaya başladığını ve ilk satışların 2015 yılında yapıldığını ifade eden Bahar, şöyle konuştu:
'Alçak basınç pnömatik meyve ilaçlama makinesi çok donanımlı bir makine. Üzerindeki bilgisayar ile bahçenin yapısı, ağacın cinsini tanımlanıyor ve nasıl ilaçlama yapılacağı belirleniyor. Makine, zaman, su, ilaç tasarrufu yapıyor. İlaçta minimum yüzde 50 tasarruf yapıyor. Ayrıca homojen ilaçlama yaptığı için meyvede ilaç kalıntısı bırakmıyor. 5 sene içinde dünyada elinde en çok model olan, patenti olan firma haline geldik. Makine modelleri ortaya çıkınca ve satışlar başlayınca satış ağının nasıl kurulacağı konusunda düşünmeye başladık. Çok fazla bayi vermemeye karar verdik. 'Kendi satış kadromuzu kuralım ve makineler konusunda da insanlara eğitim verelim' dedik. Makineyi birçok ülkeye tanıttık. En zorlandığımız ülke Türkiye oldu. Çünkü ülkemizdeki çiftçilerin ilaçlama konusunda çok hataları var. Bu yüzden makine satışını ikinci kenara bıraktık 80'in üzerinde bahçe günü düzenleyerek doğru ilaçlama konusunda üreticileri bilgilendirdik.'
- 14 ülkeye ihracat
İhracatın 2015 yılında başladığını, şu anda 14 ülkeye ihracat gerçekleştirildiğini dile getiren Bahar, yıllık 800 makine üretme kapasitelerinin bulunduğunu, fakat üretimi artırabilmek için Antalya merkezde bu yıl içinde yeni bir fabrika yatırımı düşündüklerini bildirdi.
Bahar, 2016 yılında yurt içi ve yurt dışında toplam 350 makine satışı gerçekleştirildiğini, bu yılki hedeflerinin 350'si yurt içinde, 350'si de yurt dışında olmak üzere toplam 700 makine satışı olduğunu anlattı.
İtalya, Fransa, Suudi Arabistan, İsrail, Azerbaycan, Rusya, Mısır, Gürcistan, Sırbistan, İngiltere, ABD'nin de aralarında bulunduğu 14 ülkeye ihracat gerçekleştirdiklerini belirten Bahar, 'Bu seneki hedef pazarlarımız Yeni Zelanda, Avustralya ve Güney Afrika. Oralarda fuarlara katılacağız, bu 3 ülkeyi hedef pazar haline getirdik.' diye konuştu.
Suudi Arabistan'a hurma ağaçlarının ilaçlanması için gönderdikleri makinenin çok beğenildiğini kaydeden Bahar, Suudi Arabistan Tarım Bakanlığı sübvansiyonunda hurma üreticilerine makine satışı için görüşmelerin devam ettiğini söyledi.
Dünyada bu alanda 8,5 milyar dolarlık bir pasta bulunduğunu, BOA'nın bu pastadan en az yüzde 5 pay almayı hedeflediğini ifade eden Bahar, 'BOA şunu temsil ediyor, teknolojik, inovatif bir ürün geliştirdiğiniz zaman üretiminiz ister köyde, ister dağın başında olsun satarsınız.' dedi.
